آمار
وب سایت:
احتمال اضافه شدن ۱۰۰ سیاره به منظومه شمسی
به نقل از بیزینس اینسایدر، در این صورت پلوتون و ماه نیز جزو سیارات به حساب خواهند آمد. رهبر این گروه از دانشمندان آلن استرن محقق ارشد ناسا در ماموریت New Horizone درپلوتون است.
این گروه از دانشمندان معتقدند نیازی نیست اشیای کهکشانی در منظومه شمسی به دور خورشید بچرخند تا سیاره به حساب بیایند. بلکه در تعریف سیاره باید ماهیت فیزیکی اشیای آسمانی را در نظر گرفت و نه تقابلات آنها با ستارگان دیگر.
در این بیانیه آمده است: « باتوجه به طبقه بندی علمی و درک عمومی مردم از سیارات ما تعریف ژئوفیزیکی برای سیاره ارائه می کنیم که تاکید آن بر ویژگی های فیزیکی است.»
این در حالی است که در آگوست ۲۰۰۶ مایکل براون از موسسه فناوری کالیفرنیا پیشنهاد کرد سیاره دوباره تعریف شود و برهمین مبنا پلوتون به عنوان یک سیاره کوتوله معرفی شد.
سازمان بین المللی ستاره شناسی، سیاره در منظومه شمسی را اینطور معرفی می کند: «سیاره یک شی آسمانی است که دور خورشید مدار می زند، شکل آن کاملا گرد باشد و اطراف مدار آن هیچ جسمی وجود نداشته باشد.»
اما چون مدار پلوتون کاملا پاک نیست نمی توان آن را سیاره اعلام کرد.
درهرحال براساس تعریف جدید حدود ۱۱۰ شی آسمانی درمنظومه شمسی از جمله سرس، پلوتون و ماه به عنوان سیاره ثبت خواهند شد.
دانشمندان ناسا طی یک بیانیه تعریف جدیدی از «سیاره» ارائه کرده اند. اگر این تعریف تایید شود بیش از ۱۰۰ سیاره جدید به طور آنی به منظومه شمسی اضافه می شوند.
سیستم جدید کنترل ترافیک هوایی برای فرود سریع هواپیماها
به نقل از دیجیتال ترندز، سیستم یاد شده در فرودگاه Grant County شهر واشنگتن با موفقیت مورد آزمایش قرار گرفته است.
استفاده از این فناوری های جدید بخشی از طرح ۳۵ میلیارددلاری جدید ملی ایالات متحده برای نوسازی نظام هوانوردی در این کشور است. با اجرای این طرح تمامی مراحل آماده سازی پیش از پرواز هواپیماها تا فرود آنها مورد بازنگری قرار می گیرد تا سرعت انجام این فرایندها افزایش یابد.
به همین منظور از نرم افزارهای جدید برنامه ریزی دیجیتال به جای فناوری های ارتباطی صوتی و همین طور سیستم های ارسال گزارش مبتنی بر جی پی اس به جای سیستم های ردگیری مبتنی بر رادار استفاده خواهد شد.
فرایند جایگزینی این سیستم ها که از امسال آغاز شده تا سال ۲۰۳۰ ادامه خواهد یافت. آزمایش سیستم جدید فرود هواپیما بر روی سه هواپیمای بوئینگ ۷۵۷، ۷۳۷ و یک جت تجاری هانی ول با موفقیت انجام شده و هدایت و فرود هواپیماهای مذکور از این طریق با سرعت بیشتری صورت گرفته است.
مهم ترین مزیت این سیستم حذف داده های راداری است که معمولا دقیق نبوده و دارای نقص هایی هستند. تسریع در تبادل داده ها، افزایش دقت سیستم ردگیری هواپیما و دسترسی مناسب به الگوهای پروازی از جمله مزایای سیستم جدید است. قرار است در هفت سال آینده بودجه ای ۷.۵ میلیارد دلاری به پیاده سازی این سیستم جدید اختصاص یابد.
ناسا کشف جدید خود درباره سیاره ها را اعلام می کند
به نقل از تلگراف، بسیاری از کارشناسان امر معتقدند این برنامه مربوط به سیاره هایی با قابلیت حفظ حیات در خود است.
البته این سازمان هیچ جزئیات دیگری از کنفرانس خبری چهارشنبه خود(فردا) اعلام نکرده است.
این درحالی است که ستاره شناسان مشغول مطالعه سیاراتی بوده اند که دور ستاره هایی غیر از خورشید می چرخند. آنها این سیارات را برای وجود حیات خارج زمین بررسی می کردند.
ناسا تاکنون حدود ۱۲ سیاره که دور ستارگانی مانند خورشید می چرخند را مورد بررسی قرار داده است.
نشانی از یک سیاهچاله سرگردان در کهکشان راه شیری
بیگ بنگ: محققان مدعی شده اند که شواهدی از یک سیاهچاله کوچک پیدا کرده اند که از درون سحابی گازی مولکولی متراکم عبور می کند؛ این سحابی متعلق به بقایای یک ابرنواختر میباشد.
به گزارش بیگ بنگ، همه سیاهچاله ها توانایی تولید قرص برافزایشی(Accretion Disk) بزرگی را ندارند که بتواند تشعشعات مرئی ساطع کند. بدون تشعشعات قابل تشخیص، یافتن گوی های رازآلود تاریک تقریبا ناممکن می باشد. اما گاهی اوقات شانس با دانشمندان یار می شود. محققان درصدد یافتن سیاهچاله ای نبودند. در عوض، آنان نسبت به بقایای ابرنواختر W44 ابراز علاقه کردند که صدهزار سال نوری با زمین فاصله دارد
. دانشمندان علاقه وافری به این قضیه نشان دادند تا میزان انرژی انتقال یافته از انفجار ستاره ای به سحابی های گازی پیرامون را مورد اندازه گیری قرار دهند. اخترشناسان به هنگام مطالعه گاز مولکولی به اندازه گیری حرکت غیر منتظره پرداختند؛ سرعت و مسیرهای غیر ممکن تحت شرایط عادی. محققان یک سحابی به نام Bullet یا همان گلوله شناسایی کردند که به قیفی با سرعت حداکثر ۱۰۰ کیومتر بر ثانیه در چرخش میباشد.
تصویری واقعی از چگونگی ایجاد این رویداد کیهانی
ماسایا یامادا، دانشجوی فارغ التحصیل دانشگاه کیو در ژاپن گفت: « انرژی جنبشی سحابی گلوله چند برابر بزرگتر از انرژی اعمال شده توسط ابرنواختر W44 است. امکان آن وجود ندارد که چنین سحابی پرانرژی ای را تحت شرایط عادی ایجاد کرد.» محققان دو نظریه برای توضیح رفتار مولکولی عجیب مطرح نمودند. در مدل نخست، جریانی از گاز که به بیرون منتشر شده در اثر انفجار ستاره ای از یک سیاهچاله عبور می کند و کشش گرانشى سیاهچاله بر شتاب آن می افزاید. در این سناریو، سیاهچاله ۳٫۵ برابر جرم خورشید است.
در سناریوی دوم، سیاهچاله تنها بصورت ناگهانی از درون سحابی های گاز مولکولی W44 گذر می کند و گاز را در جریان متراکمی به حرکت در می آورد. در این سناریو، سیاهچاله حداقل ۳۶ برابر جرم خورشید است. فقط ۶۰ سیاهچاله در کهکشان راه شیری یافت شده‌اند، اما بر اساس برخی مدل ها، ۱۰۰ میلیون تا یک میلیارد سیاهچاله در این کهکشان وجود دارد. توموهارو اوکا، استاد دانشگاه کیو گفت: «ما راه جدیدی برای کشف سیاهچاله های سرگردان پیدا کرده ایم.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریه Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.
نقش اطلاعات ماهواره ای ناسا در حفاظت از شامپانزه ها
امروزه شامپانزه ها دورانی بحرانی را از سر می گذرانند اما ناسا می تواند به این مسئله کمک کند. سازمان فضایی ناسا اخیرا همکاری خود را در زمینه حفاظت از شامپانزه ها با موسسه ی “جین گودال” اعلام کرده است.
به گزارش بیگ بنگ، بیش از دو میلیون شامپانزه در ۱۰۰ سال اخیر وجود داشت، اما امروزه اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت، وجود تعداد ۳۴۵ هزار عدد شامپانزه را تخمین زده است. در این همکاری از ماهواره های سازمان ناسا و کشور آمریکا به منظور شناسایی محل های زندگی شامپانزه ها استفاده می شود. لیلیان پاینتا متخصص و معاون علوم حفاظتی موسسه “جین گودال” دلیل وجود بحران برای شامپانزه ها را نابودی محل زندگی آن ها می داند. در واقع، قطع درختان جنگلی آنقدر گسترده می باشد که حتی می توان آن را از خارج از جو زمین نیز مشاهده کرد. این متخصص در سال ۲۰۰۰ میلادی عکس هایی از زیستگاه شامپانزه ها در اطراف پارک ملی گومبه در تانزانیا را مقایسه کرد. این عکس ها که در سال ۱۹۷۲ و ۱۹۹۹ میلادی گرفته شده بود، نشان از قطع گسترده درختان در آن منطقه داشت.
پاینتا گفت: « اطلاعات ماهواره ای ناسا با ادغام اطلاعاتی از محدوده زیستی و رفتارهای شامپانزه ها، به ما اجازه می دهد که شامپانزه ها را بیشتر بشناسیم.» این اطلاعات به پاینتا و سایر دانشمندان اجازه می دهد که محل های زندگی با ریسک بالا برای شامپانزه ها را پیدا کنند. بر اساس گفته های ناسا نقشه های معمولی جزئیات اثرات فعالیت های انسانی بر روی زیستگاه های شامپانزه ها را نشان نمی دهند ولی عکس های ماهواره ای مخصوص می توانند اطلاعاتی در مورد بهره برداری از زمین ها و اثرات آنها بر روی جنگل ها را در بر داشته باشند.
در گذشته زیستگاه شامپانزه ها شامل جنگل ها و درخت زار های عظیمی بود اما امروز فقط قسمت کوچکی در خارج از پارک های حفاظت شده را شامل می شود.بر اساس گفته مسئول موسسه “جین گودال”، رشد جمعیت و تولید ذغال چوب از عوامل اصلی افزایش میزان قطع درختان در سال های گذشته می باشد بنابراین در راستای تلاش های حفاظت از شامپانزه ها همکاری با موسسات محلی الزامی می باشد.
این مسئول اضافه کرد: « دیدن اثرات عکس ها بر روی روستاییان بسیار هیجان انگیز بود. آنها میتوانند در شناسایی نقاط کور عکس ها به ما کمک کنند. این مسئله مانند حقیقتی بود که به طرز شگفت آوری برای ما از آسمان به زمین آمده بود.» اطلاعات ماهواره ای استفاده شده در موسسه “جین گودال” به دانشمندان، محافظان محیط زیست و مقامات محلی کمک زیادی خواهد کرد و موسسه را به ادامه ی کار های محافظتی خود برای شامپانزه ها را تشویق خواهد کرد.
احتمال تشکیل آب ِ زمین در اعماق گوشته
بر اساس تحقیقات جدید، احتمالا آب زمین توسط واکنش‌های شیمیایی در اعماق گوشته ی سیاره ما پدید آمده است. دانشمندان قبلاً به این ایده تکیه ورزیده‌اند که برخورد شهاب سنگ ها با زمین می تواند مقادیر زیادی یخ در زمین برجای گذاشته که بعدها در اثر ذوب شدن، زمینه را برای ایجاد آب، فراهم کرده است.
به گزارش بیگ بنگ، محققان دانشگاه دوبلین ایرلند(UCD) با انجام شبیه سازی های کامپیوتری دریافتند که واکنش‌های میان هیدروژن مایع پرفشار با دمای بالا و سیلیکون دی اکسید در کوارتز (که در گوشته فوقانی زمین یافت می شود) می تواند آب مایع را تحت شرایط مناسب به وجود آورد. واکنش ها با دماها و فشارهای مختلف در گوشته فوقانی زمین یعنی ۴۰ تا ۴۰۰ کیلومتر زیر سطح زمین مورد بررسی قرار گرفتند.
شبیه سازی ها نشان داد که سیلیس و هیدروژن مایع می توانند به هنگام قرار گرفتن در معرض دمای بیش از ۱۴۰۰ درجه سلسیوس و فشاری معادل ۲۰ هزار برابر بیشتر از فشار جوّ زمین، آب ایجاد کنند. سیلیس به وفور در زیر و بالای سطح زمین به شکل کوارتز معدنی یافت می شود؛ پوسته زمین را ۵۹ درصد سیلیس تشکیل میدهد.
دانشمندان انتظار داشتند که آب در سطح سیلیس تشکیل یافته باشد، اما آنان از این یافته متعجب شدند که آب در درون سیلیس بصورت محبوس باقی ماند و به میزان فشار بسیار زیادی ختم گردید. به اعتقاد دانشمندان، آزادسازی این میزان فشار می تواند دلیل وقوع زلزله در صدها کیلومتری زیر سطح زمین باشد. یافته های جدید از آزمایشات در خصوص واکنش مشابه میان سیلیسیم دی اکسید و هیدروژن مایع انجام شده توسط دانشمندان ژاپنی در سال ۲۰۱۴ پشتیبانی می کنند.
پروفسور نیال انگلیش از دانشگاه مهندسی زیست فرآیند و شیمی UCD گفت: « ما در ابتدا از دیدن واکنش های درون سنگی متعجب بودیم، اما بعدها دریافتیم که ساز و کار گیج کننده را در زمینه کارهای آزمایشات اولیه ژاپن توضیح داده ایم که درصدد یافتن نحوه ایجاد آب است. ما اینطور نتیجه گیری کردیم که این یافته ها در توجیه منطقی و تفصیلی پیدایش آب درون گوشته موثر واقع می شوند.» این مسئله بسیار مهیج است و با یافته های اخیر پیرامون آب موجود در گوشته زمین مطابقت دارد. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Earth and Planetary Science Letters منتشر شده است.
ناسا به دنبال بیگانه های فضایی در «اروپا»
«اروپا» به عنوان یکی از مهمترین اقمار مشتری شناخته می شود. اما برای دانشمندان یک بعد هیجان انگیز و منحصربفرد هم دارد. تصور می شود در این جرم فضایی به واسطه شرایط خاص جوی که بر آن حاکم است ردپایی از حیات باشد. اگر چنین باشد باید گفت مشتری و مجموعه اقمارش از آنچه که تاکنون تصور می شد مهمتر است.
ناسا از مدتها پیش اروپا را زیر نظر داشته است و برای اینکه پاسخ روشنی برای گمانه زنی های موجود ارایه کند تصمیم گرفته که روباتی را به اعماق فضا بفرستد. کار اصلی این روبات چه خواهد بود؟
بر اساس آنچه که ناسا مطرح کرده، روبات اروپانشین پس از استقرار در نقطه مشخص، شروع به حفاری در سطح آن خواهد کرد به این امید که سرنخهایی از وجود احتمالی حیات فرازمینی پیدا کند.
ناسا در تشریح این مأموریت اعلام کرد: روبات اروپانشین تا عمق ۱۰ متری سطح این جرم فضایی اقدام به حفاری خواهد کرد. در خلال این حفاری، نمونه برداریهای لازم از خاک اروپا صورت می گیرد. این فرآیند توسط تجهیزاتی انجام می شود که در روبات تعبیه شده است. بدین ترتیب دانشمندان درک روشنتری از هر آنچه که در ساختار اروپا وجود دارد به دست می آورند. از تمامی این بررسیها می توان به این نتیجه رسید که آیا امکان وجود حیات در قمر معروف مشتری هست یا نه؟
برآورد می شود این مأموریت در سال ۲۰۲۴ آغاز شده و با گذشت ۷ سال یعنی در سال ۲۰۳۱ شاهد فرود روبات بر روی اروپا باشیم.
فناوری فضایی سودآورترین فعالیت اقتصادی می شود
- معصومه بخشی پور: نقش پررنگ فناوری فضایی در توسعه اقتصادی کشور با توجه به کاربردهایی که می تواند در زندگی مردم داشته باشد، سبب شده تا این فناوری به صورت هوشمندانه ای به عنوان نمادی برای تحقق بخشی از سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی دیده شود. برمبنای اهداف این سیاستهای کلان، بر دستیابی ایران به ۲ ماهواره بومی (ساخت ماهواره سنجش از راه دور و ماهواره مخابراتی) تاکید شده است.
آمارها نشان میدهند که سرمایه‌گذاری در فضا، توانایی سودآوری بسیار بالایی را در درازمدت و کوتاه مدت برای کشورها به دنبال دارد و به همین دلیل است که نه تنها کشورهای ثروتمند و توسعه یافته، بلکه کشورهای درحال‌توسعه نیز با هدف بهبود اوضاع اقتصادی خود، در فضا سرمایه‌گذاری کرده و نتایج بسیار مطلوبی نیز گرفته‌اند.
همزمان با ۱۴ بهمن ماه روز دستیابی ایران به فناوری فضایی، نقش فناوری فضایی و کاربردهای آن برای رسیدن به آینده ای توانمند در فضا مورد بررسی قرار گرفته است. حمایت از توسعه و بومی سازی این فناوری و چگونگی تلاش دانشمندان و نخبگان فضایی در پیشرفت این فناوری و ترویج کاربرد فناوری فضایی در بهبود زندگی مردم، از جمله موضوعاتی است که در این گزارش به آن پرداخته شده است.
تصویر فناوری فضایی در اقتصاد مقاومتی
روز ملی فناوری فضایی روزی است که ایران با پرتاب موفقیت آمیز ماهواره امید در ۱۴ بهمن سال ۱۳۸۷ به کشورهای دارای توانایی پرتاب ماهواره پیوست. با گذشت ۸ سال از این تجربه موفقیت آمیز، تلاش کشور برای دستیابی به ابعاد دیگر صنعت فضایی و کاهش وابستگی‌ها به کشورهای مختلف، مضاعف شد و موج حاصل از رشد فناوری فضایی در سراسر کشور گسترش یافت تا درنهایت سبب رشد اقتصادی در کل کشور شود.
از آنجایی که فناوری فضایی امروزه به‌عنوان عامل بهبود وضع اقتصادی، رشد و افزایش توانمندی بسیاری از بخش‌ها از جمله حمل‌ونقل، بانکداری، ارتباطات و خدمات اینترنت، سلامت، کشاورزی و انرژی شناخته میشود، کشورهای درحال توسعه برای پیشرفتهای اجتماعی و اقتصادی به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای از ابزارهای این فناوری بهره می‌گیرند.
در کشورهای توسعه یافته، شرکتهای سازنده تجهیزات فضایی و شرکتهای ارائه کننده خدمات فضایی به لحاظ توانایی مالی در سطور ابتدایی جدول شرکتهای صنعتی و خدماتی مختلف قرار گرفته‌اند و طبق اخباری که منتشر شده است، در سال ۲۰۱۴ کل سود بازگشتی در صنعت فضایی جهان بیشتر از ۱۵ برابر میزان سرمایه‌ای بوده که در این زمینه صرف شده است.
در ایران نیز در سالی که «سال اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» نام گرفته است، برنامه ریزی و سرمایه گذاری برای رسیدن به بلوغ صنعت فضایی صورت گرفته تا در نهایت شاهد نقش موثر آن در ایجاد اقتصاد فضایی، ایجاد کارآفرینی، اشتغال و بهره وری با حضور بخش خصوصی و بکارگیری کاربردهای فناوری فضایی در زندگی مردم باشیم.
بررسی ها نشان می دهد که دیدگاه اقتصادی در مسائل فضایی برای کشورهای در حال توسعه دیدگاهی بلندمدت است و این کشورها به این موضوع واقف هستند که ورود به صحنه بومی سازی فناوری فضایی، در کوتاه مدت توجیه اقتصادی ندارد و تا زمانی که این فناوری به حد معینی از رشد نرسیده باشد، توانایی ارائه محصول یا خدمات را نخواهد داشت. به همین دلیل تا بلوغ این صنعت، دولتها سرمایه گذاری لازم را انجام می دهند و زمانی که در پی این بلوغ، ارزش افزوده ایجاد شود، فعالان این صنعت و بخش خصوصی می توانند وارد بازار کار شوند.
مانند بسیاری از کشورها روی فضا سرمایه گذاری کردیم
گفته می شود که در طول دهه گذشته، اقتصاد جهانی فضا بیش از ۱۰۰ درصد رشد داشته است و برآوردهای سال ۲۰۱۴ میلادی نشان می دهد که فناوری فضایی با میانگین نرخ رشد سالیانه حدود ۷ تا ۱۰ درصد، به یکی از بخشهای مهم اقتصاد و تجارت جهانی با سریع‌ترین نرخ رشد در جهان تبدیل شده است.
گردش مالی صنعت فضایی جهان در سال ۲۰۱۴ بیش از ۳۳۰ میلیارد دلار بوده که از این مقدار ۳۹ درصد مربوط به محصولات تجاری فضایی و خدمات، نزدیک به ۳۷ درصد مربوط به زیرساختهای تجاری فضایی و صنایع پشتیبان و ۲۴ درصد هم مربوط به بودجه‌های دولتی است.
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که حدود ۳ سال است سازمان فضایی ایران را در ذیل وزارتخانه خود دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به برنامه های مدنظر برای تحقق اقتصاد مقاومتی در حوزه فضا با تکیه بر فناوریهای فضایی بومی می گوید: من معتقدم که ما بعد از انقلاب در حوزه فضا اقدامات خوبی داشته ایم و همانطور که بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان روی فضا سرمایه گذاری کرده اند، ما هم سرمایه گذاری کرده ایم.
وی می افزاید: در سال ۹۵ و نیز در سال ۹۶ بودجه مناسبی برای تحقیق و توسعه و داشتن ۲ ماهواره بومی درنظر گرفته شده است. برای سال ۹۵ حدود ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه به فناوری فضایی اختصاص داده شده که تمام ردیف های آن تاکنون استفاده شده است. در همین حال پیشنهاد ما برای بودجه سال ۹۶ نیز مبلغی بیش از بودجه سال ۹۵ است.
هر روز نمی توانیم بگوییم فضا را تسخیر کرده ایم
واعظی با اشاره به اقداماتی که برای رسیدن به سیاستهای اقتصاد مقاومتی در حوزه فناوری فضایی تعریف شده است، می گوید: فناوری فضایی کار علمی است و کار تبلیغاتی نیست که بخواهیم هر روز بگوییم ما فضا را می خواهیم تسخیر کنیم. طبق پیش بینی ها و برنامه ریزی های انجام شده، تا پایان برنامه ششم توسعه، خودمان می توانیم یک ماهواره سنجشی بومی عملیاتی برای برطرف کردن نیازهایمان داشته باشیم. همچنین برای داشتن ماهواره بومی مخابراتی عملیاتی به تازگی مذاکرات را با چند کشور شروع کرده ایم.
وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه ماهواره تحقیقاتی ناهید ۱ را سال آینده پرتاب خواهیم کرد و پس از پرتاب این ماهواره، ارزیابی دقیقی از وضعیت توانمان در حوزه فناوری فضایی خواهیم داشت، همکاری با پژوهشگاهها و دانشگاهها در حوزه فناوری فضایی را ضروری عنوان کرده و ادامه می دهد: برنامه بلندمدت ایران در توسعه اقتصاد مقاومتی در این بخش، داشتن ماهواره های عملیاتی سنجشی و مخابراتی است. ما نیاز داریم که هم ماهواره سنجشی بومی و هم ماهواره مخابراتی بومی داشته باشیم. چرا که تجربیات ۸ سال گذشته نیز نشان می دهد که نمی توانیم محتاج دیگران باشیم و به آنها اتکا کنیم. بلکه باید از نظر فناوری به جایی برسیم که نیازمندیهای سنجشی خود را از طریق ماهواره های سنجش از دور، تامین کنیم.
واعظی با تاکید براینکه هم اکنون بسیاری از سازمانها و وزارتخانه ها از جمله وزارت کشاورزی، سازمان محیط زیست و شرکتهای نفت و گاز، نیازمند امکانات فناوری سنجشی هستند، اضافه می کند: ما باید این فناوریها را با مدیریت خودمان در کشور داشته باشیم.
فناوری فضایی به سوددهی برسد بخش خصوصی وارد می شود
وزیر ارتباطات در مورد حضور بخش خصوصی در عرصه فناوری فضایی درجهت کاربردی تر شدن این فناوری، می گوید: از آنجایی که سرمایه گذاری در حوزه فضا، نیازمند سرمایه بسیاری است، تاکنون بخش خصوصی وارد این کار نشده و شرکت خصوصی وجود ندارد که بخواهد برای ساخت ماهواره آزمایشی سرمایه گذاری کند. به همین دلیل تا زمانی که این فناوری به سوددهی نرسیده بخش خصوصی وارد این کار نمی شود. اما ممکن است زمانی که تمام تکنولوژی آماده استفاده شد، بخش خصوصی به عنوان یک سرمایه گذار بخواهد این تکنولوژی را خریداری کند و در این حوزه سرمایه گذاری کند.
واعظی با تاکید براینکه فعالیتهای فضایی در ابتدا با پول دولتها در دانشگاهها و پژوهشگاهها شکل می گیرد، ادامه می دهد: در برخی کشورها، ماهواره ها توسط سازمانهای مرتبط با وزارت دفاع ساخته می شود. در ایران نیز بخش خصوصی به آن معنا که بخواهد سرمایه گذاری کند وجود ندارد اما ما در حال حمایت از دانشگاهها و پژوهشگاههای فضایی برای ساخت و یا پرتاب ماهواره هستیم که البته این مراکز تمام فعالیتها را یکجا متمرکز نکرده و انواع و اقسام شرکتهای خصوصی برای آماده سازی جانبی پروژه های فضایی فعالیت خواهند کرد.
اقتصاد مقاومتی در فضا، اقتصاد ریاضتی نیست
محمد همایون صدر، معاون سازمان فضایی ایران نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد توسعه اقتصاد فضایی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی می گوید: توسعه فناوری بومی ۱۰۰ درصد در جهت تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و فرمایشات رهبری است. اما باید توجه داشت که اقتصاد مقاومتی اقتصاد ریاضتی نیست. اقتصاد ریاضتی آن است که ما در را به روی خودمان ببندیم و بگوییم که ما همه کارها را در داخل خودمان انجام می دهیم، اما در اقتصاد مقاومتی از تمام فرصتها و امکانات و ارتباطات بین المللی استفاده می کنیم که بتوانیم توانمندی داخلی را در کوتاه ترین فرصت ارتقا دهیم.
وی با بیان اینکه همه کارها را نمی شود در داخل کشور انجام داد، معتقد است که باید از تکنولوژی در جهت ارتقا دانش فنی داخل استفاده کنیم.
معاون سازمان فضایی ایران با تاکید براینکه سرمایه گذاری در بخش فضا در خطر و ریسک قرار دارد و به همین دلیل دولتها به دنبال انجام این امور می روند، می گوید: شرکتهایی که توان تولید یک محصول فضایی را داشته باشند به شدت مورد حمایت دولت هستند و از آنها استقبال می شود. هم اکنون شرکتهای داخلی که تحت عنوان شرکتهای دانش بنیان در حوزه فضا در حال فعالیت هستند از سوی معاونت علمی فناوری رئیس جمهو مورد حمایت قرار می گیرند و اگر محصولی تولید کنند، اعتبارات لازم در اختیارشان قرار خواهد گرفت، به شرط آنکه، آن محصول خریدار داشته باشد.
ماهواره بومی عملیاتی متعلق به ایران در مدار می نشیند
صدر می گوید: سیاست مجموعه فضایی کشور این است که یک سری پروژه های بومی سازی را همزمان با در اختیار گرفتن دو ماهواره اجرایی کند که این ماهواره ها ماموریت تامین نیازها را تا فعال شدن پروژه های داخلی و سرانجام گرفتن آنها برعهده خواهند داشت. براین اساس هم اکنون ماهواره سنجشی بومی برای کشور خریداری شده و کار آن روبه اتمام است و تا ۳ سال دیگر ما شاهد ماهواره بومی عملیاتی با فناوری سنجش از دور، کاملا متعلق به ایران خواهیم بود .
معاون سازمان فضایی ایران در مورد ماهواره بومی مخابراتی عملیاتی نیز می افزاید: برای این هدف سالهاست که زحمت کشیده شده و ما به دنبال این هستیم که بعد از برجام، ماهواره مخابراتی عملیاتی متعلق به ایران که ۱۰۰ درصد کنترل آن کاملا از خاک جمهوری اسلامی ایران، باشد را بتوانیم داشته باشیم. در این زمینه مذاکرات خیلی زیادی با همه شرکتها و اپراتورهای بین المللی انجام شده و اگر شرایط تامین شود، امیدواریم بتوانیم قرارداد آن را امضا کنیم که البته زمان برای آن مشخص نیست.
نیاز ایران به محموله های مخابراتی تا سال ۲۰۳۱ تضمین شد
صدر با اشاره به اینکه هم اکنون خرید محموله های مخابراتی ایران روی ماهواره های بدر ۵ و بدر ۷ با هدف تامین بخشی از ارتباطات فضایی کشور، تا سال ۲۰۳۱ میلادی تضمین شده است اضافه می کند: ماهواره های مخابراتی بدر ۵ و بدر ۷ پروژه ای است که ایران با ماهواره عرب ست دارد و در یک مقطعی اجرا شده و بخشی از آن متعلق به ایران است. روی این ماهواره، امکانات مخابراتی قرار دارد و برنامه های صدا و سیما از طریق آن پخش می شود.
صدر تاکید می کند: ماهواره بدر ۵ به شکل ماهواره ۱۰۰ درصد متعلق به ایران نیست اما بخشی از آن متعلق به ایران است و طی یک چارچوب قراردادی و در تمدید آن، پروژه ماهواره ای بدر ۷ کلید خورده است. در این پروژه، بخش مخابراتی مربوط به ایران در این ماهواره تا سال ۲۰۳۱ تضمین شده است. اما ما به دنبال این هستیم که ماهواره مخابراتی را به صورت ۱۰۰ درصد متعلق به ایران داشته باشیم که این امکان وقتی تحقق پیدا می کند که هدف ما در کنترل کامل این ماهواره از خاک ایران، محقق شود که البته مذاکرات آن مقداری پیچیده است.
کاربردهای فناوری فضایی روز به روز ملموس تر می شود
معاون سازمان فضایی ایران در مورد ضرورت دارابودن فناوری فضایی در کشور و کاربردهای آن، با بیان اینکه مردم بدون آنکه متوجه باشند به صورت روزانه دارند از امکانات فناوریهای فضایی استفاده می کنند، می گوید: اخبار هر شب سازمان هواشناسی، کاربرد ماهواره های سنجشی است . ما در سازمان فضایی ایران به دنبال توسعه زیرساختهای لازم در کشور هستیم تا بخش هایی که باید مصرف کننده اطلاعات ماهواره های سنجشی باشند به سهولت، دسترسی بیشتری به این تصاویر با دقت بالاتر داشته باشند و بتوانند نرم افزارهای کاربردی خود را ایجاد کنند.
وی به تفاهم گسترده با وزارتخانه ها و سازمانهایی که فناوری فضایی برای آنها کاربردی است اشاره می کند و می افزاید: برای پایش محصولات کشاورزی در کشور، برای حل مشکلات آبزیان خلیج فارس و نیز برای اطلاعات تغییرات کاربری اراضی استانهای مختلف، همکاریهایی را با وزارت کشاورزی، سازمان شیلات، استانداریها و شهرداری داشته ایم. البته هدفمان این نیست که جای بخش خصوصی را بگیریم، بلکه هدف این است که زیرساختهای فضایی برای فعالیت بخش خصوصی و ارائه سرویس از طریق این بخش فراهم شود.ما معتقدیم که حاکمیت باید بیش از پیش مصرف کننده تکنولوژی فضایی باشد و باید این فناوری کاربردی شود تا در جهت بهره وری در اقتصاد به کار گرفته شود.
رشد فناوری فضایی فقط پرتاب چند ماهواره نیست
صدر با بیان اینکه اطلاعاتی که از ماهواره های سنجشی دریافت می شود می تواند توسط نرم افزارهای کاربردی و اپلیکیشنهایی که استارتاپها می نویسند، در سازمانهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد، بر رشد فناوری فضایی در کشور تاکید کرده و می گوید: نباید منظور از رشد این فناوری، تنها پرتاب چند ماهواره باشد، این برداشت اشتباه است. باید توجه داشت که تبلیغات در حوزه فناوری فضایی با دستاورد و تکنولوژی کاملا متفاوت است و ما معتقدیم که نباید از توسعه فناوریهای فضایی، بهره برداری تبلیغاتی نشود.
به گفته معاون سازمان فضایی ایران، ممکن است که یک ماهواره برای قرارگرفتن در مدار به چند سال زمان نیاز داشته باشد تا به دقت و دوام و پایداری برسد. به همین دلیل صرف قرارگرفتن ماهواره در مدار، به معنای قویتر شدن تکنولوژی نیست. آنچه در پشت صحنه اتفاق می افتد را نمی شود تبلیغ کرد. ما هم اکنون در فاز تثبیت تکنولوژی فضایی هستیم و نباید انتظار داشته باشیم که به طور مداوم ماهواره تحقیقاتی دانشگاهی بسازیم و پرتاب کنیم.
صدر خاطرنشان کرد: سازمان فضایی به دنبال انجام برنامه های تدوین شده توسط شورای عالی فضایی کشور است و در ابتدای این دولت، سازمان فضایی یک سری پروژه های نیمه تمام را که انجام آن ۵ سال به درازا کشیده بود تحویل گرفت. هم اکنون نیز در حال به سرانجام رساندن این پروژه ها هستیم که تا پایان سال با توان تجمیع شده ای به اتمام می رسد و در نهایت به دارایی های فضایی کشور برای تمام فعالیتهای کلان آینده، دست می یابیم.
فناوری فضایی سودآورترین فعالیت اقتصادی می شود
به گزارش مهر، سالانه میلیاردها دلار از طرف بیش از ۸۰ کشور فعال در حوزه فضا در زمینه فناوری فضایی هزینه میشود و این سرمایه‌گذاری تبدیل به یکی از سودآورترین فعالیتهای اقتصادی شده است. آخرین پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارند که در دهه آینده هر یک دلار هزینه برنامه‌ریزی شده در فضا، حدود ۳۰ دلار درآمد برای کشورها خواهد داشت.
در یک مقایسه کلی بین دهها کشور دنیا که سازمان فضایی فعال داشته و روی فناوری فضایی سرمایه‌گذاری و هزینه کرده‌اند، سازمان فضایی آمریکا (ناسا) پرهزینه‌ترین سازمان فضایی دنیا است و روسیه، آژانس فضایی اروپا، فرانسه، ژاپن، آلمان، ایتالیا، چین، هند، کانادا و انگلستان در رده‌های بعدی قرار دارند. در این برآوردها ایران در مقایسه با کشورهایی همچون آرژانتین، برزیل، کره جنوبی و اوکراین که حدود ۰.۲ میلیارد دلار برای بودجه‌های فضایی خود در سال در نظر گرفته‌اند، چیزی حدود نصف این کشورها در زمینه فناوری فضایی هزینه میکند.
این درحالی است که هم اکنون کشورهای حوزه خلیج‌فارس نیز به اهمیت فناوری فضایی پی برده و در حال سرمایه‌گذاری‌های عظیم در این حوزه هستند. چرا که آمارها نشان می دهد که فناوری فضایی برای میلیونها نفر در سراسر جهان شغل ایجاد کرده و اقتصاد جهانی را به‌خوبی رشد داده است.
به همین دلیل با توجه به اینکه کشور ما نیز اهمیت فناوری فضایی را در توسعه اقتصادی به خوبی درک کرده و این فناوری به صورت کاملا هوشمندانه در ردیف اهداف سیاستهای اقتصاد مقاومتی قرار گرفته است، بهتر است که علاوه بر برنامه ریزی های کلان دولت برای ارتقای این فناوری، بخش خصوصی نیز اهمیت فعالیتهای متنوع در فناوری فضایی را درک کرده و با پرداختن به موضوعاتی همچون توریسم فضایی، ناوبری و موقعیت یابی فضایی و سنجش از دور، نقش خود را در کاربردی تر کردن این فناوری در کشور ایفا کند.
نگرانی دانشمندان از حرکت یک سیارک به سمت زمین
به نقل از آذرتگ، ناسا می گوید این شی اسرار آمیز بدون برخورد با زمین از فاصله حدودا ۵۱ میلیون کیلومتری آن عبور خواهد کرد.
اما برخی دانشمندان محاسبات و پیش فرض های ناسا را تایید نمی کنند. آنان می گویند این سیارک یا شهاب سنگ در تاریخ ۱۶ فوریه یعنی حدود دوهفته دیگر به زمین برخورد می کند و موجب شکل گیری یک سونامی عظیم خواهد شد.
این شی ناشناخته که ۲۰۱۶ WF۹ نام دارد، به دقت از سوی سازمان های فضایی جهان مورد رصد قرار گرفته است. سیارک مذکور که مدتی در مدار کره مریخ در حال گردش بود سرانجام از این مدار جدا شده و پیش بینی می شود به زودی جذب مدار کره زمین شود.
دکتر دیومین دمیر زاخارویچ ستاره شناس روس می گوید این سیارک یا شهاب سنگ به طور مستقیم در حال حرکت به سمت کره زمین است و برآوردهای ناسا در مورد عبور آن از کنار کره زمین غلط است. قرار است طی روزهای آینده بررسی ها و محاسبات دقیق تری به عمل آید تا مشخص شود آیا این شی مرموز به کره زمین برخورد خواهد کرد یا به سلامت از کنار کره خاکی عبور می کند.
ساخت نخستین ایستگاه فضایی تجاری جهان
به نقل از اسپیس، شرکت Axiom ، سازنده ایستگاه بین المللی فضایی تجاری، تصمیم دارد گستره فعالیت های خود را از مدار زمین افزایش دهد. به این ترتیب این ایستگاه پذیرای فضانوردان دولتی و همین طور افرادی خواهد بود که به طور تفریحی و تجاری به فضا سفر می کنند.
ناسا نیز برنامه Axiom را تایید کرده و قرار است نخستین ماژول تجاری این شرکت در ۲۰۲۰ میلادی به فضا فرستاده شود و از ۲۰۲۸-۲۰۲۴ میلادی ماژول از ISS جدا شده و عملیات ساخت ایستگاه فضایی آغاز می شود. به این ترتیب تغییر شگرفی در چشم انداز سفرهای فضایی انسان ایجاد خواهد شد.
سخنگوی این شرکت می گوید: ایجاد یک ایستگاه فضایی به ملت ها، سازمان ها و افراد کمک می کند تا در مدار زمین کار و زندگی کنند و از فعالیت های اکتشافی در اعماق فضا پشتیبانی می کند.
او در ادامه می افزاید: ما مشغول مذاکرات هستیم تا نخستین فضانوردان غیر دولتی را به فضا بفرستیم.
Axiom هم اکنون مشغول مذاکره با بیش از ۲۰ کشور دنیاست و تخمین می زند تا پایان سال جاری میلادی قراردادهایی را امضا کند. به این ترتیب پروژه های خود را به مرحله اجرا نزدیک می کند.
به گفته سخنگوی این شرکت هم اکنون هزینه پشتیبانی هر فضانورد در فضا روزانه حدود ۷.۵ میلیون دلار است اما Axiom رقمی بسیار کمتر را هزینه می کند.
جو نازک مریخ میتواند به زنده ماندن میکروب‌ها کمک کند!
بیگ بنگ: دانشمندان با کمک ماموریت‌های گوناگون و کاوشگرهایی که به دور مریخ می‌گردند تاکنون به درک وسیعی از جنبه‌های مختلف مریخ رسیده‌اند. آژانسهای فضایی متعددی سیارهی سرخ را پیوسته زیر نظر دارند تا برای ماموریت‌های آتی به مریخ آماده شوند. به دست آوردن اطلاعات در راستای آماده‌سازی بهتر، بسیار مهم است. در همین راستا دانشمندان معتقدند میکروب‌های تولید کننده‌ی متان که ساده‌ترین و قدیمی‌ترین ارگان‌های روی زمین میباشند در جو بسیار نازک مریخ قادر به حیات هستند.
به دانشمندان میگویند ممکن است این یافته‌ها سرنخی برای پیدا کردن حیات روی سیارهی سرخ باشد. مریخ و بررسی احتمالاتی که در مورد حیات بر روی آن وجود دارد از مهمترین اولویت‌های بسیاری از آژانسهای فضایی میباشد. شواهد بسیاری وجود دارند که میلیاردها سال پیش مریخ دارای دریاچه، رودخانه و دریا بوده است. هر جایی که روی زمین آب باشد حیات هم وجود دارد بر این اساس دانشمندان میگویند احتمالا زمانی که مریخ آب داشته حیات هم بر روی آن شکل گرفته است و ممکن است هنوز هم حیات بر روی آن وجود داشته باشد.
ربکا میکل، از دانشگاه آرکانزاس آمریکا میگوید: از آنجایی که در تمام محیطهای روی زمین میکروارگانیسم‌هایی قادر به زندگی کردن هستند، عدم وجود ارگانیسم‌هایی بر روی سایر سیارات و ماه‌ها غیرقابل باور است. تحقیقات پیشین وجود متان در اتمسفر مریخ که ساده‌ترین مولکول آلی است را تایید کرده‌اند. گرچه روش‌‌های غیر زنده‌ای همچون فعالیتهای آتشفشانی برای تولید متان وجود دارد اما بیشترین مقدار این گاز بی بو، بی رنگ و قابل اشتعال بر روی زمین توسط موجودات زنده (همچون گاوها در حین هضم غذا) تولید میشود.
میکل میگوید: یکی از هیجان‌انگیزترین لحظات برای من، لحظه‌ی تشخیص وجود متان بر روی مریخ بود. بیشترین مقدار متان بر روی زمین حاصل از فعالیت موجودات زنده در حال یا گذشته است. این قضیه میتواند برای مریخ هم درست باشد. بر روی زمین میکروب‌هایی به نام متانوژن، متان تولید میکنند. آنها در بین ساده‌ترین و قدیمی‌ترین ارگانیسم‌های تولید کننده‌ی متان بر روی زمین هستند. این میکروارگانیسم‌ها بی‌هوازی هستند. به این معنا که برای تولید متان نیازی به اکسیژن ندارند. این میکروارگانیسم‌ها برای تامین انرژی مورد نیازشان به جای اکسیژن از هیدروژن استفاده میکنند و منبع اصلی تامین اتم‌های کربن مورد نیازشان برای تولید مولکولهای آلی، دی اکسید کربن است.
این واقعیت که متانوژن‌ها به اکسیژن و فتوسنتز نیاز ندارند به این معناست که آنها قادر به حیات در لایه‌ی زیر سطح مریخ هستند این لایه از اشعه‌های فرابنفش سطح مریخ در امان است. این ویژگیهای متانوژن آنها را تبدیل به کاندیداهای ایده‌آلی برای اثبات وجود حیات در مریخ کرده است. برای آزمایش امکان زنده‌ماندن این میکروارگانیسم‌ها در جو نازک مریخ محققانی از جمله ناویتا سینها، ۴ نژاد متانوژن را مورد بررسی قرار داده است. این ۴ نژاد شامل Methanothermobacter wolfeii, Methanosarcina barkeri, Methanococcus maripaludis و Methanobacterium formicicum میباشند.
آزمایش آنها شامل پرورش این میکروب‌ها در لوله‌های آزمایش بود. این لوله‌ها را داخل مایع قرار دادند که معدل با مایع جاری در سفره‌های زیرزمینی مریخ است. میکروب‌ها را از گاز هیدروژن تغذیه کردند و مایع را با سواب پنبه و سپس روی آن را با خاک پوشاندندد که شرایط احتمالی روی مریخ را بازسازی میکند. پس از آن محتویات هر لوله‌‌ی آزمایش در معرض فشار پایین قرار گرفت. محققان مشاهده کردند متانوژن‌ها از ۳ تا ۲۱ روز در شرایطی که فشار کمتر از شش هزارم سطح زمین بود، زنده ماندند. حاصل این تحقیق در مجله‌ی ریشه‌های حیات و تکامل زیست کره منتشر شده است.
مطالب تاریخ :1395/11/03فیلم/ سفری به سیاره پلوتو
به نقل از سی نت، این ویدئو از عکس های فضاپیمای New Horizons ساخته است. این فضاپیما که در سال ۲۰۰۶ به فضا فرستاده شد در سال ۲۰۱۵ میلادی از نزدیک پلوتو رد شد. اکنون نیز مشغول بررسی بخشی از منظومه شمسی است که از مدار نپتون فراتر می رود. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
تصویر نجومی روز: غروب کیک لایه ای خورشید
در روز هجدهم ژانویه ۲۰۱۷، غروب هیجان انگیزی رویت گردید، همانطور که در این تصویر می بینید.
کپی رایت عکس: Yuri Beletsky
خورشید که ظاهراً به چند لایه ی افقی تقسیم شده است، درخشش موجدارى با لمس افق در اقیانوس آرام پدید آورده، طوری که از بالای رصدخانه لاس کامپاناس شیلی به خوبی دیده می شد. رنگ های صورتی نور خورشید با راستای دید طولانی در اتمسفر مبهم ایجاد شده بودند. اما لایه های شگفت انگیز مشابه لایه های اتمسفری پایین با دما و چگالی کاملا متفاوت هستند. پرتوهای نور خورشید به شدت در مسیر طولانی هر لایه می شکنند و تصاویر مختلف یا سراب هایی از خورشید در حال غروب به وجود می آورند.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
سیارۀ نهم احتمالا توسط خورشید اسیر شده است!
بیگ بنگ: سیارهی نهم یا سیارۀ ناشناخته ایکس ممکن است پیش از این یک سیارهی سرکش بوده باشد که خورشید ما مدتها پیش آن را به دام انداخته است. این تئوری توسط دو ستاره شناس به نام‌های جیمز وسپر و پاول میسون از دانشگاه ایالتی نیومکزیکو در نشست انجمن نجوم آمریکا که در انگور، تگزاس، مطرح شد.
به گزارش بیگ بنگ، احتمالا سیارات سرکش یا آزاد زیادی در کهکشان وجود داشته باشد. تعداد زیادی از این سیارات در همسایگی خورشید مشاهده شده اند. محققان اظهار داشتند: پیش بینی می شود که تعداد این سیارات به نسبت بالایی از تعداد ستارگان بیشتر باشد. این سیارات که حاصل از شکل‌گیری سیارات در منظومه های دو ستاره‌ای هستند، ممکن است به عنوان ماده‌ی تاریک در دیسک کهکشان به حساب بیایند. اگر سیارات سرکش به اندازه‌ای که پیش بینی شده فراوان باشند احتمال زیادی وجود دارد که سیارهی ۹، سیاره‌ای سرکش باشد که اسیر شده است.
بر تطبق تخمین ناسا، فقط در کهکشان راه شیری به اندازه‌ای دو برابر تعداد ستارگان، سیارات آزاد با جرمی برابر با جرم مشتری وجود دارد. سیارهی ۹ در صورتی که وجود داشته باشد جرمی چندین برابر سنگین‌تر از زمین دارد و در مداری به شدت بیضوی به دور خورشید قفل شده است. این مدار بیضوی به صورتی است که نزدیکترین نقطه‌ی آن به خورشید حداقل ۲۰۰ برابر فاصله‌ی زمین به خورشید است. احتمال وجود سیارهی ۹ سال گذشته توسط کنستانتین باتیگان و مایک براون از موسسه‌ی فناوری کالیفرنیا مطرح شد. بنابر تحقیقی که اخیرا انجام گرفته است وجود این سیاره کجی غیرقابل توضیح سیارات موجود در منظومه‌ی شمسی ما نسبت به خط استوای خورشیدی را توضیح میدهد.
وسپر و میسون برای رسیدن به این نتیجه ۱۵۶ شبیه‌سازی ممکن از رویارویی‌های ممکن بین خورشید ما و این سیارهی سرکش انجام داده‌اند. آنها دریافتند که در ۶۰ درصد این رویارویی‌ها، این سیاره از منظومه‌ی شمسی رانده شد اما در ۴۰ درصد دیگر توسط گرانش خورشید اسیر شد. در برخی از این شبیه سازی‌ها چند سیارهی اصلی منظومه‌ی شمسی هم به بیرون منظومه رانده شدند. باتیگان میگوید سیارهی ۹ به احتمال زیادی یک سیارهی اسیر شده است. این که سیارهی ۹ یک سیارهی اسیر شده است گرچه بسیار محتمل است اما تایید یا رد کردن قاطعانه‌ی این فرضیه بدون دانستن دقیق مدار آن ممکن نیست.
تا زمانی که شواهد قطعی از وجود سیارهی ۹ ارائه نشود (برخی معتقدند که به احتمال زیادی سال آینده این شواهد پیدا خواهند شد)، فرضیه‌ی سیارهی سرکش به عنوان یکی از هزاران داستان ممکن که توسط ستاره شناسان به عمل آمده باقی خواهد ماند. فرضیه‌ی دیگری که برای مدار این سیاره وجود دارد احتمال میدهد که مدار آن به دور خورشید زمانی بسیار تنگ بوده است اما بعدها بخاطر تاثیر گرانشی زحل و مشتری مدار آن به شکل کنونی درآمده است. جزئیات بیشتر این پژوهش در adsabs.harvard.edu منتشر شده است.
مطالب تاریخ :1395/11/01
سفر مشترک آمریکا و روسیه به ونوس
به نقل از ساینس، ونوس که خواهر دوقلوی زمین نیز نامیده می شود جوی سمی و اسیدی دارد. اکنون سازمان فضایی آمریکا و آکادمی علوم تحقیقات فضایی روسیه تصمیم دارند این جو سمی را دریابند.
این ماموریت فضایی که Venera-D نام دارد طی سه سال آتی یک مدارگرد را برای انجام مطالعات به ونوس می فرستد. البته این پروژه بیش از یک دهه پیش در روسیه آغاز شده و ناسا حدود سه سال است که به آن پیوسته است.
روسیه در اوایل دهه۱۹۶۰ و همچنین میانه دهه ۱۹۸۰ میلادی دو جستجوگر به ونوس فرستاده است.
مطالب تاریخ:1395/10/28
سیاهچالۀ مرکز کهکشان راه شیری در حال خرد کردن ستاره ها
سیاهچالۀ مرکزی کهکشان راه شیری در حال خرد کردن ستاره ها همانند توپ های کاغذی است و آنها را در اندازه های سیاره ای به اطراف پرتاپ می کند.
به گزارش بیگ بنگ، تقریبا تمام سیاهچاله ها که دارای مواد کافی در پیرامون خود هستند بخاطر وجود ستاره ای است که بی اراده به سمت کشش گرانشی اش جذب می شود. در واقع ستاره به داخل سیاهچاله کشیده شده و با قرص های برافزایشی آن تکه تکه می شود. اما تحقیقات جدید نشان می دهد خرده های ستاره ای می توانند دوباره به شکل اجسام کروی سیاره مانند دربیایند. این جسم های کروی به اندازه ی سیاره درآمده و با چرخش قرص بر افزایشی دوباره به فضا پرتاب می شوند.
اِدن گیرما دانشجوی دانشگاه هاروارد و نویسنده ی اصلی این مقاله گفت: « تنها یک ستاره ی تکه تکه شده می تواند صدها جسم سیاره مانند را تشکیل دهد. برایمان سوال است که این جسم ها عاقبتشان چه می شود؟ چقدر به ما نزدیک خواهند شد؟ ما یک مدل کامپیوتری برای یافتن پاسخی برای این سوالات ابداع کرده ایم.» “گیرما” نویسنده ی اصلی مقاله ای در رابطه با همین موضوع بوده و در گردهمایی این محاسبات “گیرما” نشان می دهد ممکن است بعضی از این اجرام در فاصله ی چند صد سال نوری با منظومه شمسی، باشند.
محاسبات ریاضیاتی او نشان می دهد این اجسام کروی جرمی به اندازه نپتون و چندین مشتری دارند. “گیرما” پیش بینی می کند این تکه ها که با سرعت ۳۲ میلیون کیلومتر بر ساعت به بیرون از سیاهچاله رانده می شوند، از کهکشان ما خارج خواهند شد و از آنجا که بیشتر کهکشان ها دارای سیاهچاله ای واقع در مرکز خود میباشند، این پدیده عمومی بوده و در بیشتر این کهکشان ها اتفاق میفتد. با این حال مکان یابی این اجرام کار مشکلی میباشد. “گیرما” بیان کرد: « فقط یکی از هر هزار سیاره آزاد در فضا از این توپ های عجیب نسل دومی خواهد بود.» جزئیات بیشتر این پژوهش در American Astronomical Society منتشر می شود.
تصاویر ماهواره ای از سطح زمین در ماه دسامبر
مطالب تاریخ :1395/10/11
تصاویر هوایی از سطح زمین در سال ۲۰۱۶
دقیق ترین عکس ناسا از کهکشان مرموز
به نقل از ساینس آلرت، این کهکشان در فاصله ۳۷۰میلیون کیلومتر نوری زمین قرار دارند و دانشمندان مدتهاست که از وجود آن مطلع هستند، اما تاکنون هیچ عکس دقیقی از ساختار آن وجود نداشت.
این عکس نشان می دهد سیاره دو هسته دارد. این بدان معناست که کهکشان در نتیجه برخورد دو کهکشان دیگر با یکدیگر ساخته شده و هنوز هم فرایند ادغام دو هسته آنها درحال انجام است. جالب آنکه هرچند در این عکس به نظر می رسد دو هسته بسیار نزدیک یکدیگر هستند اما در حقیقت ۱۱ هزار سال نوری با یکدیگر فاصله دارند. از تمام این موار مهمتر آنکه تصویر هابل نشان دهنده یک سیاهچاله عظیم با حجمی ۱۰۰ میلیون برابر بیش از حجم خورشید است.
همچنین کهکشان IRAS ۱۶۳۹۹-۰۹۳۷ شبیه یک لیزر بزرگ ستاره شناسی عمل می کند. این کهکشان به جای پرتاب اشعه های قابل مشاهده، طیفی از امواج بسیار قدرتمند میکروویو یا مگا میزرها را منتشر می کند. ناسا درباره آن می گوید: این کهکشان یکی از هیجان انگیزترین نمونه های نوع خود است که میزبان مگامیزر است.
میزرها در سراسر جهان وجود دارند. آنها در هرجایی تشکیل می شوند که ابرهای مولکولی غبار امواج میکروویوی را که از میان آنها گذر می کنند، تقویت کنند. به این ترتیب قدرت این امواج که در فضا پرتاب می شوند، چند برابر خواهد شد.
مطالب1395/10/05
تصاویر هوایی از قطب جنوب
تصاویر ماهواره ای از سطح زمین
مطالب تاریخ:1395/9/18
تماشای تغییرات ۳۲ ساله زمین در اینترنت ممکن شد
به نقل از زد دی نت، این خدمات شامل نمایش ویدئوهای ده ثانیه ای از تغییرات زمین است که حاصل در کنار هم قرار دادن دهها عکس فضایی از کره خاکی از سال ۱۹۸۴ تا سال ۲۰۱۶ است.
تماشای این تصاویر حجم وسیع تخریب و ویرانی محیط زیست توسط انسان ها را به نمایش می گذارد و اثبات می کند نگرانی در مورد پدیده هایی مانند گرم شدن کره زمین بر خلاف تصور دونالد ترامپ رییس جمهور منتخب آمریکا یک توطئه چینی نیست و واقعیتی غیرقابل انکار است.
مجموعه تصاویر ویدئویی قابل مشاهده از این طرح نشان دهنده تحولاتی همچون گسترش شهرنشینی، تخریب جنگل ها و احیای آنها در برخی مواقع آب شدن یخچال های طبیعی و برخی فرایندهای مهندسی مانند ساخت پل Oresund برای اتصال دانمارک به سوئد است.
این خدمات اولین بار در سال ۲۰۱۳ راه اندازی شدند تا کاربران گذر زمان بر روی کره زمین را از سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۱۲ شاهد باشند. اما حالا این قابلیت به روزشده و عکس های مورد استفاده در آن نیز از دقت بیشتری برخوردارند.
در هر یک از این ویدئوها از ۳۳ تصویر استفاده شده که هر یک از آنها حاوی ۳.۹۵ تریلیون پیکسل است. تصاویر یادشده از ترکیب بیش از ۵ میلیون تصویر ماهواره ای به دست آمده اند که توسط ناسا و سازمان فضایی اروپا به فضا پرتاب شده اند.
برای تماشای این تصاویر که نقاط مختلف ایران را هم در برمی گیرد می توانید به نشانی https://earthengine.google.com/timelapse مراجعه کنید.
ماه نورد خودروساز آلمانی آماده سفر تاریخی می شود
، به نقل از نیواطلس، سال گذشته بود که شرکت خودروسازی آئودی آلمان همکاری جذابی را با گروه Part-Time Scientists این کشور آغاز کرد تا حالا که در نتیجه این همکاری ماه نورد روباتیکی Quattro برای رقابت Google Lunar X-Prize ساخته شده است.
قرار است این ماه نورد به همراه ماه نشین آن پس از انجام آزمایشات نهایی برای سفر تاریخی به قمر زمین در سال آینده آماده شود.
در ساخت این ماه نورد از پیشرفته ترین فناوریها از جمله فناوری انحصاری e-tron آئودی استفاده شده است. این بدان معناست که توان لازم برای حرکت تک تک چرخهای این ماه نورد به طرز هوشمندانه ای اختصاص می یابد.
همچنین نسخه نهایی این ماه نورد به لطف بهره گیری از فناوری چاپ سه بعدی در ساخت بخشهای آلومینیومی آن وزن بسیار کمی دارد.
اکنون همه چیز برای انجام آزمایشات نهایی مهیاست. این ماه نورد همراه با ماه نشین ALINA در سال آینده راهی ماه خواهند شد.
البته قرار است شبیه سازی حرکت این روبات در سطح ماه در اوایل سال آینده میلادی در خاورمیانه برگزار شود.
بر اساس برنامه ریزیهای صورت گرفته، این ماه نورد راهی محل فرود آپولوی ۱۷ خواهد شد و با استفاده از چهار دوربین مخصوص اقدام به تهیه ویدئوهای سه بعدی و تصویربرداری ۳۶۰ درجه خواهد کرد.
البته ناسا درخواست کرده تمامی ماه نوردهایی از این دست که راهی قمر زمین می شوند فاصله دو کیلومتری تا محل فرود آپولوی ۱۷ را رعایت کنند.
کشف سیاره ای جوان با سیستم حلقه ای ۲۰۰ برابر بزرگتر از زحل
به نقل از ناسا، اریک مامایک از دانشگاه روچستر و گروهی از محققان در دانشگاه لایدن هلند این کشف را انجام داده اند.
تحلیل جدید ستاره شناسان نشان می دهند این سیستم بیش از ۳۰ حلقه دارد که قطر هر کدام از آنها میلیون ها کیلومتر است. علاوه بر آن آنها متوجه فواصلی میان حلقه شدند که نشان می دهد احتمالا قمرهایی نیز تشکیل شده اند. به گفته متیو نوورثی یکی از محققان این پروژه این سیاره فاصله زیادی با ما دارد و به همین دلیل امکان مطالعه مستقیم حلقه های آن وجود ندارد.
او در ادامه می افزاید: این سیاره بسیار بزرگتر از مشتری یا زحل است و سیستم حلقه ای آن ۲۰۰ برابر بزرگتر از حلقه های زحل است.
مطالب تاریخ:1395/09/11
تلسکوپ «وب» عمیق ترین و دورترین نقاط جهان را می بیند
به نقل از هافینگتون پست، قرار است علاوه بر هابل، تلسکوپ جدیدی برای مشاهده فضا به کار گرفته شود.
تلسکوپ «جیمز وب» که با هزینه ۹ میلیارد دلار ساخته شده در سال ۲۰۱۸ میلادی پرده برداری خواهد شد. این تلسکوپ که ساخت آن ۲۰ سال طول کشیده، دانشمندان را امیدوار کرده تا بتوانند عمیق ترین و دورترین نقاط در جهان فیزیک را که تا به حال دست نیافتنی بوده، ببینند.
درحقیقت ستاره شناسان می توانند به کمک آن به دوران آغازین جهان نیز نگاهی داشته باشند.
براساس بیانیه ناسا، تلسکوپ فضایی «جیمز وب» قابلیت مطالعه تمام مراحل تاریخ جهان ما را خواهد داشت. این مراحل شامل ظهور نخستین اشعه های درخشان پس از انفجار بزرگ هستند. حتی به وسیله آن می توان برخورد کهکشان ها و تشکیل منظومه خورشیدی را نیز مشاهده کرد.
ناسا اعلام کرده است پرده برداری از این تلسکوپ به معنای از رده خارج کردن هابل نیست. تلسکوپ هابل همچنان در فاصله نزدیک زمین باقی می ماند و از فضای خارجی عکسبرداری می کند. اما تلسکوپ «جیمز وب» که قدرت بیشتری دارد، به فاصله ای دورتر از زمین فرستاده می شود.
دلیل این روند نیاز هابل به حضور انسان برای انجام برخی تعمیرات لازم در تلسکوپ است. حال آنکه وب طوری ساخته شده که به این نوع تعمیرات نیازی ندارد.
مطالب تاریخ:1395/09/07
یافتن نشانه هایی از حیات عصر حجر در آمریکا
به نقل از دیلی میل، شکارچیان عصر حجر گاومیش های کوهان دار آمریکایی را به قسمتی شیب دار و مسدود در ساحل رودخانه هدایت می کردند و همانجا آنها را به طور دسته جمعی شکار می کردند و پس از جداکردن گوشت قسمت های دلخواه اسکلت حیوانات را همانجا رها می کردند.
اما دراوکلاهمای کنونی هیچ شواهدی مبنی براین رویدادهای باستانی وجود ندارد. فقط بقایای چند گاومیش کوهان دار، گرد و خاک و سنگ از آن دوران به جا مانده اند. در این میان فناوری جدید لیدار به باستانشناسان کمک کرده تا چشم انداز واضحی از فسیل ها و استخوان هایی داشته باشند که زیر سطح زمین دفن شده اند.
لیدار در حقیقت یک روش حسگر از راه دور است که با استفاده از نور به شکل طیف های لیزری کنترل شده فواصل مختلف تا زمین را اندازه گیری می کند. این فناوری در فضا برای ردیابی سیاره ها، قمرها و شهاب سنگ ها به کار می رود اما دانشمندان آن را برای فعالیت های دیگر نیز به کار می گیرند.
باستان شناسان در محوطه اطراف رودخانه بیور نیز منطقه را به وسیله دستگاه لیدار بررسی کردند و به این یافته ها رسیدند.
مگ واتس که متخصص استفاده از حسگرهای از راه دور و تصویربرداری سه بعدی است می گوید: فناوری لیدار هوایی قادر به تشخیص استخوان گاومیش ها نیست اما می تواند به کارشناسان کمک کند مکان صحیح برای دستیابی به استخوان ها را تعیین کنند.
نمونه فناوری که برای این اکتشاف به کار رفته Teledyne Optech lidar نام دارد که قابلیت ساخت مدل سه بعدی علف، بوته و درختان را دارد .همچنین می تواند سطح زمین را بدون پوشش نیز تصویر سازی کند. به این ترتیب باستان شناسان می توانند اماکنی را ردیابی کنند که پوشیده از گیاهان یا سنگ است و فرد روی زمین قادر به شناسایی آن نیست.
البته این تنها کشف لیدار نیست. اطلاعات جمع آوری شده توسط این فناوری طی سال های اخیر به اکتشافات دیگری نیز کمک کرده است از جمله تعیین نقطه دقیق « شهر سفید» در هندوراس.
مطالب تاریخ:1395/09/05
ساخت نسل جدید سیستم های ردیابی ماهواره برای سفر به اعماق فضا
به نقل از وب سایت وایس، در حال حاضر یک فضا پیما فقط می تواند در مسیری سفر کند که از طریق شبکه فضای عمیق (Deep Space Network) مشخص شده باشد. این شبکه مجموعه ای از آنتن های فضایی است که در ایالت کالیفرنیای آمریکا، استرالیا و اسپانیا قرار دارند.
اما این مربوط به گذشته است، زیرا اکنون برای فضاپیمایی که می خواهد تا حد ممکن از زمین دور شود و به اعماق فضا برود، یک سیستم ردیابی با اشعه ایکس طراحی شده است.
به گفته جان پای مدیر مرکز تحقیقات فضایی در دانشگاه لایستر این سیستم در حقیقت چیزی شبیه جی پی اس فضایی است. هفته گذشته سازمان ملی فضایی چین ماهواره ردیابی اشعه ایکس «پالسار» را افتتاح کرد.
این ماهواره نوع جدیدی از سیستم ماهواره ای را در بردارد که برای جهت یابی دیگر نیازمند ارسال سیگنال از زمین نیست. ناسا نیز تصمیم دارد سال آتی ماهواره مشابهی را در سازمان بین المللی هوا فضا افتتاح کند.
چین معتقد است در صورت موفق بودن این سیستم، سفرهای اکتشافی فضایی با سرعت بسیار بیشتری انجام خواهد شد. سفرهای اکتشافی شامل ارسال فضاپیماهای بی سرنشین به ماه، فرود در کره مریخ و سفر به اعماق فضا خواهد شد.
این درحالی است که ناسا نیز اعلام کرده در آینده قصد دارد سفرهای فضایی به خارج از منظومه شمسی را انجام دهد.
در سیستم جهت یابی اشعه ایکس، ماهواره های پالسار جایگزین ماهواره های جی پی اس می شوند. پالسارها در حقیقت ستاره های فشرده ای هستند که به طور مرتب اشعه های انرژی از خود ساطع می کنند. آنها مدام در حال حرکت هستند . بنابراین درست مانند یک فانوس خانه سیار عمل می کنند.
سریع ترین پالسارها که «پالسارهای میلی ثانیه ای» نامیده می شوند در هر دقیقه هزار بار گردش می کنند.
به عبارت دیگر ماهواره ای که برای جذب اشعه های انرژی آنها طراحی شده می تواند اطلاعات دقیقی برای ردیابی مسیر خود در فضا داشته باشد.
درهر حال این ستاره ها که قدرت مغناطیس و درخشندگی خارق العاده ای دارند. آنها سیگنالهایی به وسیله انرژی اشعه ایکس به تلسکوپ های فضایی می فرستند که برای خوانش این اشعه ها طراحی شده اند. سپس اطلاعات دریافتی در الگوریتم دیگری وارد می شود تا موقعیت دقیق فضا پیما کاملا مشخص شود.
سونیل شیخ یکی از محققان موسسه هوانوردی و فضانوردی آمریکا می گوید: کانسپت هایی در تحقیقات ما ساخته و طراحی شده اند که به تدریج عملیات های فضانوردی در نقاط دوردست کهکشان را پشتیبانی کنند.
مزایای سیستم های جهت یابی فضایی مبتنی بر اشعه به ایکس فراوان است. در درجه اول چنین سیستمی هزینه های کمتری دارد زیرا نیازی نیست برای سفر به اعماق فضا از بشقاب های ماهواره ای رادیویی بزرگ استفاده کرد.
در درجه دوم در این روش فضاپیما می تواند به طور کامل از زمین و ویژگی هایی مانند جاذبه خلاص شود. به این ترتیب حداقل می توان یک گام به هدف سفر در اعماق فضا یا سفرهای بین ستاره ای نزدیک تر شد.
کشف دریاچه یخ زده در زیر «دشت بهشت» مریخ
به نقل از نیو اطلس، در عرض جغرافیایی میانه شمالی مریخ منطقه وسیعی موسوم به Utopia Planitia وجود دارد که معنای آن «دشت بهشت» است.
کشفیات جدید دانشمندان نشان می دهد این منطقه وسیع احتمالا در آینده یکی از مهمترین مناطق مورد نظر فضانوردان و آژانسهای فضانوردی علاقمند به سفر به مریخ خواهد بود.
به عقیده آنها دشت بهشت مریخ مکانی ایده آل برای فرود نخستین سری از فضانوردان در این سیاره خواهد بود.
تحقیقات جدیدی انجام شده که نشان می دهد در زیر سطح این منطقه از مریخ دریاچه یخ زده ای وجود دارد که می توان حجم قابل توجهی آب در آن پیدا کرد. دانشمندان تخمین می زنند بزرگی این دریاچه به اندازه دریاچه Lake Superior در آمریکای شمالی باشد.
کشف این دریاچه یخ زده در مریخ از روی زمین و با استفاده از تجهیزات پیشرفته SHARAD و همچنین مدارگرد شناسایی کننده مریخ (MRO) صورت گرفته است.
رسوبات مربوط به این دریاچه یخ زده در حد فاصل خط استوای مریخ و قطب شمال این سیاره شناسایی شده است. تصور می شود ضخامت این دریاچه یخی ۸۰ تا ۱۷۰ متر باشد و جالب اینکه تحقیقات دقیق دانشمندان نشان می دهد بین ۵۰ تا ۸۵ درصد آن را آب یخ زده تشکیل می دهد.
این تحقیقات همچنین نشان می دهد لایه ای از خاک به ضخامت یک تا ۱۰ متر روی آن را پوشانده است.
تصویر ناسا از یک شی عجیب/ احتمال کشف یک سیاره جدید
به نقل از دیلی میل، دانشمندان سراسر جهان درباره ماهیت شی تصویری که ناسا از روبرو از خورشید گرفته است، دچار سردرگمی شده اند.
ماهواره های STEREO قبل از آنکه شی محو شود، تصاویر کاملا واضحی از آن ثبت کرده اند.
از سوی دیگر پاملا جانسون یک شهروند که در مکزیک زندگی می کند این تصاویر را در حساب کاربری خود در فیس بوک منتشر کرده است و همین امر به گمانه زنی و ایجاد شایعات مختلف درباره این شی دامن زده است.
درهرحال برخی از نظریه پردازان درباره این پدیده نگران هستند. آنها معتقدند این شی خواه یک حجم عظیم فضایی باشد یا یک فضاپیمای بزرگ، ماهیت آن مشخص نیست اما ورود آن به منظومه شمسی کمی نگران کننده است.
مطالب :1395/8/25
سفری متفاوت به مریخ و ایستگاه فضایی از روی زمین
، به نقل از اسپیس، این نوآوری دیدنی که در جریان برگزاری یک رویداد علمی – فضایی در دانشگاه نیویورک رونمایی شد به علاقمندان این امکان را می دهد تا سفری با جزئیات کامل به سطح مریخ داشته و از دیدن مناظر آن لذت ببرند.
همچنین به لطف ابزاری موسوم به Project Sidekick این امکان فراهم شده که افراد راهی ایستگاه فضایی بین المللی شده و از نزدیک بخش ها و قطعات مختلف این آزمایشگاه مداری را مشاهده کنند.
با این حال امکان سفر به مریخ از طریق این نوآوری جذابیت های خاص خود را دارد به طوری که گرچه مریخ نورد آتی ناسا یعنی Mars ۲۰۲۰ هنوز راهی این سیاره نشده اما علاقمندان می توانند با به سرگذاشتن این هولولنزها، از نزدیک با نحوه حرکت آن بر روی مریخ آشنا شده و حتی آن را دستکاری کنند.
محققان در ارائه این نوآوری از تصاویر پانارومای ثبت شده توسط مریخ نوردانی که بخشهای مختلف این سیاره را درنوردیده اند استفاده کرده تا شرایطی را مهیا کنند که علاقمندان به علوم فضایی و اکتشافات در سایر سیارات از هم اکنون بتوانند شرایط زندگی در سیاره ای همچون مریخ را درک کنند.
زمین در محاصره ۱۵ هزار جرم فضایی
تیم بین المللی متشکل از اخترشناسان زبده کاری جز بررسی این موضوع ندارند. آنها در تازه ترین ارزیابی های خود به این نتیجه رسیده اند که این اجرام فضایی که فاصله اندکی با زمین دارند چیزی درحدود ۱۵ هزار مورد هستند.
به این دسته از سنگهای فضایی در اصطلاح NEO گفته می شود که همواره ناسا و آژانس فضانوردی اروپا (اسا) در تلاش هستند تا خطری زمین را از بابت این اجرام فضایی تهدید نکند.
نکته مهم اینجاست که شمار سنگهای فضایی کشف شده در نزدیکی زمین به سرعت در حال افزایش است. تنها در سه سال گذشته بالغ بر ۵ هزار نمونه جدید شناسایی شده است و این درحالی است که همین میزان طی چندین دهه کشف شده بودند.
کشف سریع و دقیق سنگهای فضایی اطراف زمین با کمک گرفتن از تلسکوپهای قدرتمندی همچون Pan-STARRS در هاوایی و Catalina Sky Survey در آریزونا صورت گرفته است.
بررسیها حکایت از آن دارد که به طور متوسط هر هفته ۳۰ مورد جرم فضایی نزدیک به زمین شناسایی می شود.
تصاویر هوایی از قطب جنوب
ساخت بزرگترین و گرانترین تلسکوپ فضایی جهان پایان یافت
، به نقل از یاهونیوز، تلسکوپ فضایی جیمز وب یکی از بزرگترین و پرخرج ترین برنامه های فضایی ناسا محسوب می شود که تقریبا ۲۰ سال زمان برای طراحی و ساخت آن صرف شده است.
اکنون این تلسکوپ فضایی که از حیث بزرگی و هزینه تمام شده رقیبی در دنیا ندارد کاملا ساخته شده و حتی آزمایشات اولیه ای نیز بر روی آن انجام شده است.
دانشمندان و مهندسان ناسا در روزهای اخیر آخرین قطعات این تلسکوپ را که شامل ۵ سپر حرارتی به اندازه زمین تنیس می شود بر روی آن نصب کردند. هر یک از این سپرهای حرارتی از حسگرهای مادون قرمز تلسکوپ حیمز وب در برابر حرارت مخرب خورشید محافظت می کنند.
در ساخت این سپرهای حرارتی از ورقه های طلایی استفاده شده که به اندازه موی انسان ضخامت دارند.
طراحی، ساخت و نصب این سپرهای حرارتی از جمله چالش برانگیزترین بخشهای این پروژه محسوب می شود.
آینه ۶.۴ متری تلسکوپ فضایی جیمز وب دو بار بزرگتر از آینه تلسکوپ پیر هابل است و جالب اینکه نور جمع آوری شده از فضا توسط آن ۵ برابر بیشتر از تلسکوپ هابل عنوان شده است.
ناسا ۸.۷ میلیارد دلار صرف ساخت و عملیاتی کردن این تلسکوپ کرده است که از این حیث هم تا چهار برابر پرهزینه تز تلسکوپ فضایی هابل به شمار می آید.
قرار است تلسکوپ جیمز وب در اکتبر سال ۲۰۱۸ به فضا پرتاب شود.
مطالب تاریخ:1395/07/21
فیلم/ روبات جدید ناسا برای کاوش در اجرام آسمانی
ناسا برای مسافران مریخ بانداژ الکتریکی می سازد
به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از اسپیس، تصور کنید ناسا نخستین سفر خود به مریخ را آغاز کرده و یا شرکت اسپیس ایکس در قالب برنامه ITS نخستین فضانوردانش را راهی این سیاره مرموز کرده باشد. آنها در حین حفاری و نمونه برداری از سطح این سیاره به هر دلیل تعادل خود را از دست داده و دچار جراحاتی می شوند. در این صورت چه باید کرد.
بدون شک فضانوردانی که در قالب چنین مأموریتی راهی مریخ می شوند آموزشهای پزشکی لازم را دیده اند اما در مواقع ضروری نظیر وارد آمدن جراحت و خونریزی، اقدام فوری و تأثیرگذار آن هم در محیط سخت و خشنی همچون مریخ از اهمیت زیادی برخوردار می شود.
یک گزینه می تواند استفاده از بانداژ الکتریکی باشد. آژانس فضانوردی آمریکا بر روی فناوری جدیدی با هدف دستیابی به چنین ایده ای کار می کند. دانشمندان این آژانس آزمایشهای اولیه ای نیز بر روی یک سری ورزشکار انجام داده و به نتایج امیدوارکننده ای نیز دست یافته اند.
با این حال این آزمایشها بر روی زمین انجام شده و به دلیل آنکه جریان خون در محیطهای با جاذبه متفاوت دچار تغییراتی می شود، دانشمندان هنوز نمی دانند که این فناوری در مریخ هم تأثیرگذار خواهد بود یا نه. اما دانشمندان نسبت به تأثیرگذاری این فناوری در سیاراتی همچون مریخ امیدوارند.
مبنای عملکرد این فناوری استفاده از گرمای بدن است که چنین بانداژی را فعال کرده و مانع از خونریزی می شود.
مطالب تاریخ:1395/07/15
تپهی ویران شده در مریخ: تصویر نجومی روز ناسا (۱۴ مهر ۹۵)
عکس از ناسا، JPL-Caltech، MSSS
این تپهی غیر معمول روی مریخ چیست؟ مریخ‌نورد کنجکاوی در حالی که در مریخ پرسه میزد به گروهی از تپه‌های این‌چنینی برخورد کرد. تپه‌هایی که ناسا اسم آنها را «تپه‌های مورای» گذاشته است. عکسی که در بالا می‌بینید در راه رسیدن به کوه شارپ گرفته شده است. این تپهی ۱۵ متری یکی از جالب‌ترین آنهاست چرا که به صورت لایه‌لایه است و مشخصا از وجود دریایی بزرگ در این منطقه خبر میدهد. دیواره‌ی «دهانه‌ی گیل» در دوردست پیداست. مریخ‌نورد کنجکاوی در پی یافتن این پاسخ است که چطور مریخ از آن سیارهی پر آب به این بیابان که هیچ نشانه‌ای از حیات روی آن وجود ندارد تبدیل شد.
سه‌تکه، مرداب و مریخ: تصویر نجومی روز ناسا (۱۵ مهر ۹۵)
سحابی‌های پرنور و خوشه‌های ستاره‌ای در این میدان دید ۵ درجه‌ای از صورت فلکی قوس، سوژه‌های پرطرفداری برای رصدهای تلسکوپی هستند. سحابی‌هایی که در عکس می‌بینید را یک منجم فرانسوی قرن ۱۸ به نام شارل مسیه کاتالوگ کرد. در بالا سمت چپ عکس می‌توانید سحابی رنگارنگ M20 یا همان سحابی سه‌تکه را ببینید. در مرکز عکس سحابی بزرگ M8 یا همان سحابی مرداب دیده میشود. هر دوی اینها زایشگاه‌های ستاره‌ای مشهوری هستند و در فاصله‌ی ۵۰۰۰ سال نوری از ما قرار دارند. این عکس در شب ۲۹ سپتامبر و زمانی گرفته شده که سیارهی مریخ، همان جرم پرنور پایین سمت راست، در این میدان دید حضور داشته است. در آن تاریخ مریخ فقط ۸٫۸ دقیقه‌ی نوری با ما فاصله داشت. این فاصله تقریبا برابر با فاصله‌ی زمین تا خورشید است که با عنوان یک واحد نجومی هم شناخته میشود. در این عکس مریخ خیلی درخشان ثبت شده و حالت ستاره‌زنی که در آن می‌بینید به دلیل نگهدارنده‌های آینه‌ی ثانویه‌ی تلسکوپ بوجود آمده است.
ماه، عطارد و رادیو در گرگ و میش: تصویر نجومی روز ناسا (۱۷ مهر ۹۵)
در ۲۹ سپتامبر، سیارهی عطارد به بیشترین فاصله از خورشید رسیده و در گرگ و میش پس از غروب همنشین ماه شده بود. در این صحنه‌ی رنگارنگ، عطارد در کنار هلال ماه دیده میشود. در پایین عکس یک رادیو تلسکوپ ۳۲ متری نزدیک بولونیای ایتالیا دیده میشود که در کنار آن آرایه‌ای از دیش‌های کوچکتر قرار دارد. نام این آرایه‌ی رادیویی «صلیب شمالی» است. این آرایه قسمتی از اولین آرایه‌ی تلسکوپهای رادیویی ایتالیا است. این شب‌ها بعد از غروب آفتاب می‌توان هلال درخشان ماه را در آسمان مشاهده کرد.
طوفان ایوان از ایستگاه فضایی: تصویر نجومی روز ناسا (۱۸ مهر ۹۵)
۹۰ درصد خانه‌های واقع در «گرنادا» با نیروی مخرب طوفان ایوان از بین رفتند. طوفان ایوان سال ۲۰۰۴ رخ داد و از درجه‌ی ۵ بود؛ یعنی بالاترین قدرت در «مقیاس سفیر-سیمپسون» و توانست بادهایی به سرعت ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت ایجاد کند. ایوان بزرگترین طوفانی بود که در سال ۲۰۰۴ به آمریکا آمد و یکی از قوی‌ترین‌ها در طول تاریخ است. زمانی که این طوفان برفراز اقیانوس اطلس بود فضانوردان ایستگاه فضایی بین‌المللی عکس آن را از بالا گرفتند. سال‌ها از طوفان ایوان گذشته و این روزها طوفان «متیو» در جریان است. طوفانی که قسمتی از هاییتی را نابود کرد و اکنون در سواحل شرق آمریکا است.
مطالب تاریخ 1395/07/14
روبات جدید مریخ نورد ناسا رونمایی شد
اسا نام روبات جدید مریخ نورد خود را «روبات کارگر» گذاشت.
این روبات مجهز به سیستم های سطحی پیشرفته عملیاتی با یک تیغه قدرتمند است. این روبات جدید مریخ نورد در پایگاه فضایی «Kennedy» آمریکا طراحی شده و از آن می توان به عنوان راه حل احتمالی برای از میان بردن برخی از مشکلات اکتشاف در ماموریت های فضایی یاد کرد.
هدف اصلی از طراحی «روبات کارگر»، کاوش بر روی سیارات به منظورجمع آوری اجزای مورد نیاز برای آب، اکسیژن و سوخت موشک است.
از ویژگی دیگر این روبات، بالا رفتن از صخره ها، حفر کردن و قدرت مانور بالا آن است.
محققان ناسا بر این باور هستند که این روبات، ۵ برابر از کاوشگر «کنجکاوی» سریع تر و در هر بار سفر خود توانایی حمل۴۰ پوند مواد را دارد.
مطالب تاریخ1395/07/06
اتمسفر زمین به آرامی اکسیژن از دست می دهد!
بیگ بنگ: محققان دانشگاه پرینستون دریافتند که اکسیژن به آرامی در حال خروج از اتمسفر زمین است. این محققان با آزمایش حباب های هوای به دام افتاده در یخ های گرینلند و قطب جنوب متوجه شدند میزان اکسیژن زمین در طول ۸۰۰ هزار سال گذشته در حدود ۰٫۷ درصد کاهش یافته است؛ اما هنوز علت این امر مشخص نیست.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایرنا، اکسیژن زمین به طور مستمر توسط انسان ها، جانوران، گیاهان و حتی سنگ های سیلیکات مصرف و جایگزین می شود و به همین علت یافتن دلیل واقعی کاهش میزان اکسیژن زمین کار دشواری است. یکی از فرضیاتی که در این رابطه مطرح شده فرسایش زمین است. بر اساس این فرضیه در فرآیند فرسایش، عناصر مختلفی با اکسیژن ترکیب شده و در نتیجه میزان اکسیژن موجود در اتمسفر را کاهش می دهند.
تغییرات دراز مدت آب و هوایی نیز فرضیه دیگری است که در این رابطه بیان شده است. بر اساس این فرضیه با وجود افزایش دمای زمین در طول نیم قرن گذشته، در مجموع دمای زمین نسبت به چند میلیون سال قبل به میزان اندکی کاهش یافته است. با کاهش دمای اقیانوس ها، زنجیره ای از واکنش های طبیعی رخ داده که در اثر آن مقادیر زیادتری از اکسیژن موجود در اتمسفر، درون اقیانوس ها به مصرف رسیده است.
در حال حاضر اکسیژن، ۲۱ درصد از حجم هوای زمین را تشکیل می دهد. با وجود این که تاثیر اکسیژن بر اتمسفر به شدت دی اکسید کربن نیست، غلظت آن در هوا بر میزان نور خورشید که به سطح زمین می رسد موثر است و مستنداتی وجود دارد که نشان می دهد در گذشته تغییر میزان اکسیژن در اتمسفر، موجب تغییر آب و هوای زمین شده است. گزارش کامل این تحقیقات در نشریه Science منتشر شده است.
ادعای مشاهدۀ مار در مریخ بی اساس است!
بیگ بنگ: نظریه پردازان توطئه ادعا می کنند که در یکی از عکس های ناسا از مریخ یک مار را مشاهده کرده اند. اما یکی از محققان ناسا اعلام کرد که این تشابه سازی فقط بخاطر حس پاریدولیا میباشد. پاریدولیا یک پدیدهٔ روان‌شناختی است که در آن، فرد علایمی را که پیش از این دیده اند را به صورت معنادار می‌شناسد.
به گزارش بیگ بنگ، مریخ یکی از سیارات جذاب در منظومه شمسی است که بسیار مورد مطالعه قرار گرفته، زیرا ممکن است در گذشته شامل آب بوده باشد؛ این اثرات نشان می دهد که زمانی حیات در سیاره ی سرخ می توانسته وجود داشته باشد. به همین خاطر برخی از اشکال زمین مانند باعث شدند نظریه پردازان توطئه به دنبال علائمی باشند که نشان دهد حتی امروزه نیز حیات بیگانه در مریخ وجود دارد.
در اوایل ماه جاری، ناسا عکس های با وضوح بالایی که مریخ نورد کنجکاوی ثبت کرده بود را منتشر کرد که صخره های رسوبی شکلی را در سیاره ی سرخ نشان می داد. نظریه پردازان توطئه بجای مطالعه روی این صخره های رسوبی، از روی شباهت ظاهری بین شکاف دو تکه سنگ، تصور می کردند که یک مار “بیگانه” در آنجا وجود دارد. نظریه پردازان توطئه می گویند این عکس یک مدرک مهم برای اثبات این حقیقت است که حتی امروزه نیز حیات در مریخ وجود دارد. با این حال، ناسا همچنان این ادعاها را رد می کند.
تصور مار در مریخ! محققان این شباهت رو بر اثر پاریدولیا می دانند.
جیمز اوبرگ، کارمند سابق ناسا توضیح می دهد که چیزی که مردم آن را “بیگانه” می نامند فقط چیزی فراتر از دانش یا شناخت انسان است، اما ضرورتا به این معنا نیست که نشانه ی حیات فرازمینی میباشد. جیمز اوبرگ، در یک مصاحبه گفت: سیستم حسی ما در سیاره ی زمین به طور مطلقا بی نقص کار می کند. اما هنوز یک تمدن بومی هستیم. فراتر رفتن از محله مان کمی گیج کننده است. این مسئله همچنین به چیزی مربوط می شود که متخصصان آن را “پاریدولیا” می نامند؛ پاریدولیا پدیده ای است که مردم چیزی که می بینند را به چیزهای آشنا نسبت می دهند، یعنی از روی شباهت دو سنگ به مار تصور وجود مار می کنند ولی در واقع این شباهت، فقط ذهن آنها را فریب داده است.
اما چرا هربار که یک “شی بیگانه” در اخبار ظاهر می شود معمولا در مریخ رویت شده است؟ متخصصان تصور می کنند علت این است که مریخ به احتمال زیاد دومین سکونتگاه انسان است؛ بنابراین، علاقه به آن زیاد است. همچنین وجود آب و سنگهای فسیلی در مریخ باستانی باعث شده دانشمندان به دنبال نشانه هایی از حیات در مریخ باشند. مریخ همیشه نزدیکترین تاکید ماموریت های بین سیاره ای بوده و توسط عکس هیا این سیاره مردم می توانند مقدار زیادی پدیده ی”پاریدولیا” را در آن انتظار داشته باشند.
۹۹.۹۹
درصد از بدن انسان فضای ِ خالی است!
بیگ بنگ: انسان در برخی روزها از زندگی احساس بیش از اندازه مهم بودن میکند، شاید به خاطر دوستان زیاد، یا شغلی مهم یا خودروی بزرگی که دارد، اما اگر بداند همین دوستان، خودرو و حتی بدن خود وی ۹۹.۹۹۹۹۹۹۹ درصد از فضای خالی تشکیل شده است، شاید کمی از غرورش کاسته شود.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از همشهری، توضیح این واقعیت این گونه امکان‌پذیر است: اندازه یک اتم براساس موقعیت حدودی الکترون‌هایش محاسبه میشود، یعنی میزان فضایی که میان هسته و پوسته خارجی بی‌شکل اتم وجود دارد. هسته‌ها ۱۰۰ هزار بار کوچکتر از اتم‌هایی هستند که درون آنها جا دارند. اگر هسته را به اندازه یک دانه بادام‌زمینی در نظر بگیرید، اندازه اتم برابر یک زمین بیس‌بال خواهد بود. اگر انسان تمامی فضاهای خالی درون اتم‌های بدنش را از دست بدهد، می‌توان کل بدن را درون یک ذره خاک گنجاند و کل بشریت نیز درون یک دانه قند جا خواهند گرفت.
در واقع بیشترین بخش حجم بدن انسان را انرژی تشکیل داده است. بدن انسان در بنیادی‌ترین شکلش از اتمها تشکیل شده که آنها نیز خود از الکترون‌ها، پروتون‌ها و نوترون‌ها ساخته شده‌اند. این ذرات نیز در سطحی بنیادی‌تر از ذرات سه گانه بنیادینی به نام کوارک‌ها ساخته شده‌اند. اما جرم این کوارک‌ها بخشی کوچک از جرم پروتون‌ها و نوترون‌ها را تشکیل داده است و گلئون‌ها که کوارک‌ها را در کنار یکدیگر نگه می‌دارند کاملا بدون جرم هستند.
بسیاری از دانشمندان بر این باورند که تقریبا تمامی جرم بدن انسان از انرژی حرکتی کوارک‌ها و انرژی پیوند دهنده گلئون‌ها تشکیل شده است. حال این پرسش ایجاد میشود که اگر تمامی اتم‌های موجود در جهان هستی فضاهایی تقریبا خالی هستند، احساس جامد بودن از کجا ناشی میشود؟ شاید این ایده که اتم‌های خالی در کنار یکدیگر متراکم شده و بدن انسان، ساختمان‌ها و درختان را تشیل میدهند، کمی گیج‌کننده باشد. اگر اتمها بیشتر از فضای خالی تشکیل شده‌باشند، چرا انسان نمی‌تواند مانند ارواح خیالی از میان دیوار یا در عبور کند؟ چرا خودرو درون خیابان فرو نمی‌رود و از مرکز زمین عبور نمی‌کند تا از سوی دیگر سیاره بیرون بیاید؟
این پرسش‌ها با توضیح بیشتر درباره هویت فضای خالی موجود در اتمها برطرف خواهند شد. فضای خالی هرگز آنچنان که به نظر می‌رسد خالی نیست، و بر عکس معمولا مملو از پدیده‌هایی مانند امواج یا میدان‌های کوانتومی است. بهتر است فضای خالی درون اتمها را به یک فن با تیغه‌های چرخان تشبیه کرد که زمانی که خاموش است می‌توان فضاهای خالی آن را دید یا حتی انگشت‌های دست را به راحتی در میان فضای خالی تیغه‌ها فروبرد. اما زمانی که فن روشن میشود، دیگر امکان اینکه به راحتی دست را در میان پره‌ها فرو برد از بین می‌رود.
از نظر فنی، الکترون‌ها منابعی نقطه‌ای هستند، به این معنی که حجمی ندارند، اما ویژگی به نام عملکرد موجی دارند که بخش بزرگی از اتم را در اشغال خود در آورده است. و از آنجایی که مکانیک کوانتوم علاقه زیادی به گیج کننده بودن و عجیب بودن دارد، الکترونهای بدون حجم به شکلی تقریبا همزمان در فضای اتم حضور پیدا میکنند. تیغه‌های فن شبیه به الکترونهای همه‌جا حاضر درون اتم هستند، و با عملکرد موجی خود بیشترین بخش فضا را به خود اختصاص داده‌اند و از این رو آنچه که در نگاه اول فضایی خالی دیده میشود را به جسمی جامد و غیرقابل نفوذ تبدیل میکنند.
از سویی دیگر، زمانی که انسان جسمی را لمس میکند، آنچه احساس میکند اتم‌های آن جسم نیست بلکه نیروهای الکترومغناطیسی الکترونهای بدن است که درحال راندن الکترونهای جسم لمس شده‌است. به این شکل، در سطح کاملا تکنیکی، زمانی که فردی فکر میکند روی یک صندلی نشسته است، در واقع روی سطح صندلی شناور است. در نتیجه می‌توان گفت جسم بسیار بزرگ انسان‌هایی که خود را بسیار مهم تصور میکنند در واقع مجموعه‌ای گول زننده از فضاهای خالی روی سیاره‌ای خالی سرگردان در میان جهانی خالی است.
میچیو کاکو فیزیکدان در خصوص گفته است:« واقعیت آن است که ماده در اصل تهی است، هنگامی که دو اتم خیلی نزدیک شوند یا از یکدیگر دور خواهند شد یا به شکلی مولکولی پایدار به هم مییوندند. زمانی که اتمها با هم برخورد کرده و الکترونهای نایکسانشان باهم مشترک شوند تشکیل یک جسم را میدهند و دلیل اینکه ما اجسام را جامد تصور میکنیم این است که الکترونهای کمابیش یکسان، این اجسام و بدن ما همدیگر را پس میزنند و این توهمی بیش نیست.»
یگ بنگ: با استفاده از توزیع کهکشانها حول نواحی نسبتاً خالی فضا، می‌توان پارامترهای کیهان‌شناسی را محدود کرد. از منظر مقیاسهای چند صد میلیون سال نوری، کهکشانهای کیهانی خوشه‌هایی در شکل صفحه، رشته و گروه هستند که بین آنها فضایی نسبتاً خالی به نام خلاء کیهانی(void cosmic) وجود دارد.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از انجمن فیزیک ایران، اکنون، تیمی به سرپرستی نیکو هاموس در دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ با مطالعه‌ی توزیع آماری کهکشانها حول خلاء کیهانی برای دو پارامتر مهم کیهان‌شناسی در توصیف عالم، محدودیت هایی پیدا کرده است. در اغلب مطالعات کیهان‌شناسی جمع آوری اطلاعات از نواحی کم چگال مثل خلا کیهانی نادیده گرفته میشود. اما از آنجا که تحول اختلالات ماده نسبت به زمینه کیهانی در این نواحی کم آشوب‌تر از ناحیه‌های پرچگال عالم است با اطمینان بیشتری می‌توان آنها را مدل سازی کرد.
گروه، با تحلیل نقشه‌ی کیهانی برگرفته از پروژه نقشه‌برداری دیجیتال آسمان اسلون، توانست توزیع فضایی کهکشانهای نزدیک به خلاء کیهانی را تعیین کند. اگر کیهان طبق تصور فیزیکدان‌ها همگن و همسانگرد باشد، پس توزیع کهکشانها در جهت موازی و عمود بر خط دید ناظر باید مثل هم باشد. اما پژوهشگران متوجه تفاوت‌هایی بین این دو جهت، حتی پس از تصحیح اثرات حرکت کهکشانی شدند. آنها با علم به اینکه چنین تفاوت‌های آشکاری به تاریخ و هندسه‌ی عالم وابسته است، به روش تکرار آنقدر پارامترهای مختلف را در مدل انبساط کیهان امتحان کردند تا با مشاهدات فعلی سازگار شود.
با استفاده از این روش، هاموس و همکارانش درصد متوسط ماده‌ی موجود در کیهان و آهنگ رشد ساختار را تخمین زدند. این گروه مشخص کرد که مقدار آهنگ رشد، که تعیین کننده‌ی قدرت نیروی گرانش است، با انتظاراتی که از نسبیت عام داریم در توافق است. تحلیل آنها آزمون محکمی برای نظریه‌ی اینشتین خواهد بود چرا که پیش بینی انحرافات در سایر مدل‌ها برای نواحی کم چگال را تقویت میکند. جزئیات بیشتر این پژوهش در Physical Review Letters منتشر شده است.
اختروش های کیهان نخستین، دو برابر بودند!
بیگ بنگ: اختروش ها سیاهچاله های بسیار پرجرمی هستند که در مرکز کهکشان ها قرار دارند که ماده را به هم می چسبانند. آنها درخشش زیادی دارند و اغلب چراغ های کیهانی نامیده می شوند و یکی از دورترین اجرام در جهان هستند که در حال حاضر مطالعه می کنیم. یک تیم به رهبری ادواردو بانادوس در کارنگی ۶۳ اختروش جدید را زمانی کشف کردند که جهان تنها یک میلیارد سال سن داشت، جهان اکنون ۱۳٫۸۲ میلیارد سن دارد.
تصویری هنری از این یک اختروش
به گزارش بیگ بنگ، این بزرگترین نمونه ی اختروش دور دست است. بر اساس این مقاله، تقریبأ تعداد اختروش های شناخته شده دو برابر میباشد. یکی از محققان بنام بانادوس گفت: «اختروش ها یکی از درخشان ترین اجرام کیهان هستند و بر دانش ما از جهان اولیه می افزایند». اما تاکنون، جمعیت اختروش های باستان بسیار کم بوده بنابراین توانایی دانشمندان برای جمع آوری اطلاعات از آنها محدود است. یکی از چالش های اصلی محققان، یافتن این اختروش های دور دست است زیرا بسیار نادر هستند. دانشمندان به مدت چندین دهه به دنبال آنها گشته اند اما تلاش آنها مشابه با پیدا کردن یک سوزن در انبار کاه است. اختروش هایی که بانادوس و تیمش کشف کردند اطلاعات ارزشمندی را از یک میلیارد سال پس از بیگ بنگ ارائه می دهند که دوره ی مورد علاقه ی منجمان است.
جهان در بیگ بنگ متولد شد و ماده داغ در هر جایی جستجو شده است. اما سپس به اندازه ای خنک شد که اولین پروتون ها و الکترون ها تشکیل شدند و پس از آن با اتم های هیدروژن ادغام شدند که یک دنیای تاریک را برای مدت های طولانی ایجاد کردند. زمانیکه این هسته های اتمی ساختارهای بزرگتری را تشکیل دادند نور یکبار دیگر شروع به درخشیدن کرد. این امر زمانی رخ داد که گرانش ماده را متراکم کرد و در نهایت اولین منابع روشنایی را شکل داد که احتمالأ شامل اختروش ها نیز بوده است.
هنوز مسائل زیادی درباره ی این دوره وجود دارد، مثلأ بازگشت نور در جهان قابل درک نیست. اما مثال های بیشتری از اختروش های باستان به متخصصان کمک می کند تا کشف کنند چه اتفاقی در یک میلیارد سال پس از بیگ بنگ رخ داده است. بانادوس افزود: «تشکیل و تکامل اولین منابع و ساختارهای نور در جهان یکی از بزرگترین اسرار نجوم است. ۶۳ اختروش بسیار درخشان که در این مطالعه کشف شدند بهترین ابزار برای جستجوی جهان اولیه هستند. اما تاکنون، نتایج قطعی محدود به اندازه ی بسیار کوچک نمونه ی اختروش های باستان بوده اند». در سال های آتی، پیشرفت های چشمگیری در دانش ما از جهان اولیه به لطف این کشفیات رخ خواهد داد. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله ی اختر فیزیک منتشر خواهند شد.
شواهد جدید از وجود آبفشان در اروپا قمر مشتری
بیگ بنگ: ناسا در نشست خبری ویژه خود بر اساس تصاویر ثبت شده ی تلسکوپ فضایی هابل از کشف آبفشان‌هایی بر روی اروپا، قمر مشتری خبر داد که نشان دهنده وجوده اقیانوسی در زیر سطح یخ‌زده این قمر مرموز است. این یافته ها مهر تاییدی است بر سایر مشاهدات تلسکوپ هابل مبنی بر اینکه قمر یخی اروپا ستون های بخار آب را با فشار به بیرون منتشر می کند.
این تصویر نشان دهندهء ستون هایی از بخار آب میباشد که از حاشیه قمر مشتری یعنی اروپا(Europa) به بیرون درز می کند. این ستون ها که به وسیله ی طیف نگار تلسکوپ فضایی هابل ضبط شده اند، به محض عبور قمر از جلوی مشتری در قالب تصویر سیاه نما مشاهده شدند. قابلیت حساسیت تلسکوپ هابل به پرتو فرابنفش زمینه را برای تهیه تصاویر هموار ساخت، گرچه سطح یخی اروپا کار را قدری دشوار کرده بود. انتظار می رود که این آب از یک اقیانوس زیر سطحی در قمر اروپا جاری شده باشد. داده های هابل در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۴ تهیه شدند.
تلسکوپ فضایی هابل متعلق به ناسا توانست تصاویر فرابنفش مستقیمی از قمر یخی اروپا بگیرد. تصاویر به هنگام عبور قمر از دیسک مشتری تهیه شدند. از مجموع ۱۰ مشاهده، هابل آنچه را که احتمال می رود ستون های بخار آب باشد، به تصویر کشید. این مشاهدات شواهد قوی دیگری در راستای وجود ستون های بخار آب در قمر اروپا فراهم می آورند.
تیم تحقیقاتی به رهبری ویلیام اسپارکس از مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی در بالتیمور با بررسی حاشیه قمر اروپا به هنگام عبور آن از مقابل مشتری موفق به مشاهده این تصاویر شدند. هدف اصلی از مشاهدات تیم رسیدن به این نتیجه بود که آیا این قمر اتمسفری منبسط و نازک دارد یا دارای اگزوسفر میباشد. این تیم با بهره‌گیری از روش مشاهداتی مشابه که اتمسفر های پیرامون سیارات در حال چرخش به دور ستاره های دیگر را آشکار میسازد، دریافت که اگر ستونهای بخار آبی از سطح این قمر به بیرون آیند، مشاهده فعلی بهترین راه برای سنجش صحت این موضوع میباشد.
اسپارکس طی توضیحاتی افزود: « اتمسفر سیاره ی واقع در خارج از منظومه شمسی نقش مهمی در جلوگیری از تابش نور ستارگان دارد. اگر اتمسفر نازکی در اطراف اروپا وجود داشته باشد، از قابلیت مسدود سازی قسمتی از نور مشتری برخوردار خواهد بود. در این حالت، قمر بصورت تصویر سیاه نما دیده می شود. ما درصدد یافتن ویژگیهای جذبی پیرامون حاشیه اروپا بودیم، به ویژه زمانیکه از بخش مسطح مشتری گذر می کرد. تیم تحقیقاتی اروپا را به هنگام گذر از مقابل مشتری در ۱۰ رویداد مجزّا مورد بررسی قرار داد که ۱۵ ماه بطول انجامید. آنان به چیستی آبفشان های خارج شونده در سه رویداد پی بردند.
تصویری از آبفشان های منتشر شده از اروپا که تلسکوپ فضایی هابل ثبت کرده است.
تحقیقات حاضر شواهدی مهم در خصوص وجود آب در اروپا می دهد. تیم تحت رهبری لورنز راث از مؤسسه تحقیقات جنوب غرب در سن آنتونیو در سال ۲۰۱۲ میلادی شواهدی مبنی بر وجود آبفشان ها و بخار آب ارائه کردند که از ناحیه قطب جنوب اروپا به بیرون فوران می کرد. اگرچه هر دو تیم از ابزار طیف نگاری تلسکوپ فضایی هابل استفاده کردند، اما روش های کاملاً مستقلی برای رسیدن به نتیجه ای مشابه در پیش گرفتند. اسپارکس می گوید:« ما زمانیکه میزان مواد لازم جهت ایجاد این ویژگی های جذبی را با روش های کاملا متفاوتی مورد محاسبه قرار می دهیم، کارمان شباهت فراوانی با تحقیق راث و تیمش پیدا می کند. تخمین های انجام شده درباره جرم و ارتفاع ستون ها مشابه هم اند. پهنای دو ستون مشاهده شده با تحقیقات اولیه آنها مطابقت دارد.»
اما این دو تیم آبفشان ها را بطور همزمان و با بکارگیری روش های مستقلی کشف نکرده اند. پس مشاهدات گویای آن است که آبفشان ها می توانند بسیار متغیر باشند، یعنی احتمال دارد مدتی به فعالیت فورانی خود ادامه داده و سپس خاموش شوند. برای مثال، مشاهدات تیم راث در طول یک هفته نخست نتوانست هیچ ستون بخار آبی را ثبت کند. در صورت تأیید، اروپا می تواند دومین قمر در منظومه شمسی باشد که از ستونهای بخار آب برخوردار است. فضاپیمای کاسینی ناسا در سال ۲۰۰۵ نشانه‌هایی از بخار آب و گرد و غبار ناشی از سطح انسلادوس قمر زحل کشف کرد.
تصویر ویرایش شده جدید از “اروپا” قمر یخ زده مشتری که از داده های فضاپیمای گالیله در اواخر دهه ۹۰ بدست آمده است
پائول هرتز، مدیر بخش اختر فیزیک ناسا در واشنگتن گفت: « قابلیت های منحصر بفرد هابل زمینه ساز تهیه تصاویری از این ستونهای بخار آب شد. پس یکبار دیگر قابلیت تلسکوپ هابل در انجام مشاهدات کم نظیر اثبات شد. این مشاهده احتمالات بسیاری را در پی دارد و ما منتظر عملیات بعدی به منظور دریافت خبرهایی از این اکتشافات هیجان انگیز هستیم. تلسکوپ فضایی جیمز وب نیز میتواند نقش مثبتی را در تحقق این هدف ایفا کند.»
تصویری هنری از فوران های آب زیر سطح اروپا که به بیرون منتشر می شود.
دانشمندان ممکن است، از دید مادون قرمز تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا برای تائید این موضوع بهره ببرند. گفتنی است، این تلسکوپ فضایی از سال ۲۰۱۸ شروع به کار خواهد کرد. آژانس فضایی ناسا، سال گذشته اعلام کرده بود، قصد دارد، تا دهه ۲۰۲۰، یک فضاپیمای رباتیک مجهز به مجموعه از ابزارهای علمی را به مدار اروپا اعزام کند. مشتری بزرگترین سیاره منظومه شمسی و همچنین پنجمین سیاره نزدیک به خورشید است که بیش از ۵۰ قمر آن را احاطه کرده اند. جزئیات کامل این کشف در مجله ی Astrophysical منتشر خواهد شد.
جزئیات سفر انسان به مریخ اعلام می شود
به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از یو اس ای تودی، از مدتها پیش همگان منتظر فردا سه شنبه (۲۷ سپتامبر) بودند تا رئیس شرکت خصوصی اسپیس ایکس که رؤیای بزرگ ارسال نخستین گروه از انسانها به مریخ را در سر دارد از برنامه های خود رونمایی کند.
قرار است الون ماسک چشم انداز دقیق خود درخصوص راه اندازی و استقرار اجتماعات انسانی در مریخ طی یک دهه را تشریح کند.
مالک ثروتمند اسپیس ایکس در کنگره بین المللی International Astronautical Congress مکزیک سخنرانی خواهد کرد. او درباره فرآیند سفر به مریخ و نحوه استقرار انسانها در این سیاره مرموز صحبت خواهد کرد.
توضیحات در مورد راکت غول پیکر و فضاپیمایی که قابلیت حمل تا ۱۰۰ نفر انسان به مریخ را داشته باشد از مهمترین بخش های این سخنرانی خواهد بود.
اسکات هابارد از دانشگاه استنفورد درباره این سخنرانی گفت: به نظر من یک سخنرانی هیجان انگیز خواهد بود. این روزها علاقمندان به سفرهای فضایی از رفتن به مریخ و استقرار نخستین گروه از انسانها در این سیاره استقبال می کنند.
گفته می شود در این سخنرانی الون ماسک درباره نحوه همکاری بخش خصوصی و دولتی برای راه اندازی اجتماعات انسانی در مریخ صحبت خواهد کرد.
اسپیس ایکس در سال های اخیر ابزار اصلی ناسا در راه توسعه ایستگاه فضایی بین المللی بوده است و حالا باید منتظر گامهای بلندتر این شرکت خصوصی بود.
فرضیه حیات در منظومه شمسی بیش از گذشته تقویت شد
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از «وایرد»، محققان ناسا موفق به کشف یک اقیانوس بسیار بزرگ و همچنین آب بر روی سطح قمر «اروپا» (Europa) سیاره مشتری شده اند.
در همین حال این آژانس فضایی اعلام کرد، تلسکوپ «هابل» شواهدی را مبنی بر احتمال وجود آب بر روی این قمر یخ زده که یکی از بزرگ ترین قمرهای مشتری هم محسوب می شود، پیدا کرده است.
همچنین شواهد بدست آمده حاکی از وجود آب سطحی بر روی سطوح یخ زده این قمر است ضمن اینکه ناسا اعلام کرده، شواهد دیگری را مبنی بر وجود یک دریا در قمرهای کوچک آن به نامEnceladus به دست آورده است.
این یافته جدید می تواند فرضیهوجود بیگانگان فضایی را در منظومه شمسی بیش از گذشته تقویت کنند.
محققان ناسا بر این باور هستند که با توجه به شواهد به دست آمده می توان به این سوال که آیا حیات در فراسوی زمین وجود دارد، به صورت علمی جواب داد.
دانشمندان ناسا معتقد هستند که با توجه به یافته های جدیدمی توان امیدوار بود که آب و سایر موادی که در اقیانوس مخفی «اروپا» وجود دارد می تواند بر روی سطح این قمر هم یافت شود و فرصتی برای مطالعه دقیق تر در مورد وجود حیات در یکی از بزرگ ترین قمرهای مشتری باشد.
در حال حاضر تصور می شود که اقیانوس عظیم در زیر قمر «اروپا»، آب را نزدیک به سطح این قمر انتقال می دهد.
این یافته های جدید با کمک دوربین ماوراء بنفش که بر روی تلسکوپ فضایی هابل نصب شده، بدست آمده است.
مطالب :1395/06/24
نخستین امواج گرانشی ۱۰ میلیون سال پس از ادغام دو کهکشان پدید می‌آیند!
بیگ بنگ: اگر دو کهکشان با هم برخورد کنند، ابرسیاهچاله‌های مرکزشان نیز با هم یکی می‌شوند و در پی ادغام دو سیاهچاله، امواج گرانشی گسیل میشود که آن هم به نوبه‌ی خود موجی در بافت فضا- زمان پدید می‌آورد. اکنون بر پایه‌ی برآورد یک گروه پژوهشی بین‌المللی در دانشگاه زوریخ، فرآیند ادغام سیاهچالهها حدود ۱۰ میلیون سال پس از ادغام کهکشانهای آنها رخ میدهد- بسیار سریعتر از چیزی که تاکنون تصور می‌شد.
این شبیه‌سازی شیوه‌ی یکی شدن دو کهکشان در یک دوره‌ی ۱۵ میلیون ساله را نشان میدهند. نقطه‌های آبی و سرخ نمایانگر جای دو سیاهچاله است.
آلبرت اینشتین بیش از یک قرن پیش وجود امواج گرانشی را در نظریه‌ی نسبیت عام خود پیش‌بینی کرده بود. در فوریه‌ی سال ۲۰۱۶ برای نخستین بار رصد مستقیم این امواج انجام شد: رصدخانه‌ی آمریکایی امواج گرانشی با تداخل‌سنج لیزری(LIGO) از روی زمین امواجی را ثبت کرد که در پی ادغام دو سیاهچاله‌ی پرجرم در بافت فضا پدید آمده بودند. پژوهش برای جستجوی امواج گرانشی همچنان -و بنابراین ریشه‌های کیهان- ادامه دارد: از سال ۲۰۳۴ سه ماهواره در پروژه‌ای به ریاست سازمان فضایی اروپا(ESA) راهی فضا خواهند شد تا با بهره از “آنتن فضایی تداخل‌سنج لیزری پیشرفته” ( eLISA) امواج گرانشی با بسامدهایی از این کمتر را هم بتوانند دریافت کنند.
با این همه، دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند زمان قطعی پدید آمدن امواج گرانشی و گسترش آنها در فضا در پی ادغام کهکشانها را پیش‌بینی کنند. اکنون یک گروه بین‌المللی از اخترفیزیکدانان دانشگاه زوریخ، بنیاد فناوری فضایی اسلام‌آباد، دانشگاه هایدلبرگ، و آکادمی علوم چین برای نخستین بار به کمک شبیه‌سازی‌های گسترده این نقطه‌ی زمانی را محاسبه کرده‌اند.
بسیار سریعتر از گمان‌های پیشین
هر کهکشان یک ابرسیاهچاله در هسته‌اش دارد که جرمش میتواند به میلیونها یا میلیاردها برابر جرم خورشید برسد. دانشمندان در یک شبیه‌سازی واقع‌گرایانه از کیهان، ادغام دو کهکشانِ تقریبا سه میلیارد ساله که فاصله‌ی به نسبت کمی از هم دارند را شبیه‌سازی کردند. جرم هر یک از سیاهچاله‌های آن دو حدود ۱۰۰ میلیون برابر خورشید در نظر گرفته شده بود.
آنان به کمک ابرکامپیوترها، زمانی که نیاز بود تا پس از برخورد دو کهکشان، این دو ابرسیاهچاله با هم ترکیب شوند و امواج گرانشی نیرومند منتشر کنند را محاسبه کردند. لوسیو مایر از بنیاد دانش محاسباتی دانشگاه زوریخ میگوید: «نتیجه غافلگیر کننده بود. تنها ۱۰ میلیون سال پس از ادغام دو سیاهچاله، نخستین امواج گرانشی ساتع می شدند- حدود ۱۰۰ برابر سریعتر از فرض‌های پیشین.»
محاسبه‌ای یک ساله با ابرکامپیوتر
این شبیه‌سازی کامپیوتری -که بیش از یک سال زمان برد- در چین، زوریخ و هایلدلبرگ انجام گرفت. این پروژه نیاز به یک روش محاسباتی نوآورانه با کدهای عددی گوناگون توسط ابرکامپیوترهای گوناگون داشت. در فرآیند این شبیه‌سازی، هر ابرکامپیوتر مسئول محاسبه‌ی یک گام ویژه از همگرایی مداریِ دو ابرسیاهچاله و کهکشانهای میزبانشان بود.
پیوند و ارتباط میان مدارهای ابرسیاهچاله‌های مرکزی و ساختار واقعی کهکشان‌هایشان از روی شبیه‌سازی‌های پیشین در این شبیه‌سازی هم گنجانده شد. مایر میگوید: «بنابراین محاسبه‌های ما اجازه‌ی یک پیش‌بینی استوار برای نرخ ادغام ابرسیاهچاله‌ها در روزگار آغازین کیهان را به ما میدهند. آنها شاید به ما کمک کنند امواج گرانشی‌ای که ماهواره‌های eLISA قرار است در آینده‌ی نزدیک بیابند را به گونه‌ی کارآمدتری ارزیابی کنیم.» جزئیات بیشتر این پژوهش در Astrophysical Journal منتشر شده است.
خبر از دنیای نجوم
بیگ بنگ: در این پست به ۱۰ خبر جذاب از دنیای نجوم که بتازگی در سایتهای معتبر جهان انعکاس داده شده پرداخته ایم، با بیگ بنگ همراه باشید:
تصویری از برخورد ریزگرد فضایی به پنل خورشیدی فضاپمیای اروپایی
یک شن فضایی به ماهواره اروپا آسیب زد
برخورد یک ریزگرد فضایی با سرعت بالا با پنل خورشیدی ماهواره اروپا موجب بروز خسارتی چندین سانتی‌متری به این مدارگرد و نگرانی مهندسان برای سفرهای فضایی شد. چندین دهه از آغاز سفرهای فضایی انسان می‌گذرد و سازمانهای فضایی روسیه و ناسا مدتهاست که با برخوردهای میلیمتری اما قدرتمند فضایی دست و پنجه نرم میکنند. این برخوردها بر اساس یک اصل ساده فیزیک که یکی از یادگارهای نیوتن است، دارای قدرتی ورای تصور هستند و میتوانند نتایجی بسیار عظیم‌تر از اندازه شیء متحرک ایجاد کنند. این سازمان عکس‌های دقیقی از اجزای ماهواره خود تهیه کرد و متوجه شد که برخورد این ریزگرد فضایی یک تورفتگی به قطر ۴۰ سانتی‌متر ایجاد کرده که موجب کاهش تولید انرژی الکتریکی شده است. اگرچه این فرورفتگی موجب از کار افتادن و خلل در مأموریت این ماهواره نشده است، نگرانی مهندسان را برای سفرها و برنامه‌های آینده فضایی تشدید کرده است.[spaceflightnow.com]
مشخصات زیر دریایی که احتمالا به تیتان قمر زحل ارسال می شود.
ارسال زیردریایی به تیتان قمر زحل
ناسا در حال برنامه‌ریزی است تا یک زیردریایی هوشمند و خودکار را به تیتان، قمر زحل بفرستد تا در اعماق اقیانوس یخ‌زده‌اش کاوش کند. این زیردریایی در اقیانوس‌های متان و اتانی که سطح این قمر را پوشانده کاوش میکند و داده‌های ارزشمند را به زمین ارسال میکند. نقشه کلی این زیردریایی خودکار شامل یک باله‌ی ارتباطی در قسمت پشتش میشود که با آن میتواند مستقیما با گیرنده‌های زمین ارتباط برقرار کند و مسافت ۱٫۴۲۹ میلیون کیلومتر را پوشش دهد. قرار است این زیردریایی با انواع و اقسام ابزارهای هواشناسی از جمله مجموعه‌ای از حسگرها، رادارها و تجهیزات صوتی مجهز شود. علاوه بر این، دوربین‌هایی هم نصب می‌شوند که تصاویر خوبی از تیتان گرفته شود.[sciencealert.com]
تصویری از ستاره ی آلفا قنطورس A (سمت چپ)و آلفا قنطورس B (سمت راست)
نزدیکترین منظومه ی ستاره ای
نزدیک ترین سیستم ستاره ای به زمین گروه معروف آلفا قنطورس میباشد. این منظومه ی ستاره ای از ستارگانی بنام های آلفا قنطورس A، آلفا قنطورس B و یک کوتوله قرمز کم نور بنام آلفا قنطورس C یا همان پروکسیما قنطورس، تشکیل شده که در فاصله ۴٫۳ سال نوری از زمین در صورت فلکی قنطورس واقع شده اند. این پرتره نجومی از تلسکوپ فضایی هابل که در طول موج های نوری و مادون قرمز گرفته شده، ستاره ی آلفا قنطورس A (سمت چپ) را نشان می دهد که ستاره ای از نوع G2 میباشد و کمی بزرگتر از ستاره ی همدش است، در حالی که ستاره ی آلفا قنطورس B (سمت راست)، یک ستاره از نوع K1 است و کمی کوچکتر است. قنطورس A و آلفا قنطورس B هر ۸۰ سال زمینی به دور یک مدار مشترک می گردند. بتازگی نیز محققان کشف کردند که ستاره ی پروکسیما قنطورس در این منظومه میزبان یک سیاره شبیه به زمین و احتمالا قابل سکونت میباشد.[astronomynow.com]
تصویری از کهکشان مسیه ۵۱ یا گرداب
عکس خارق‌العاده از کهکشان گرداب
این کهکشان مارپیچی زیبا که با نام گرداب (یا مسیه ۵۱ یا ان‌جی‌سی ۵۱۹۴) شناخته می شود در فاصله ۳۱ میلیون سال نوری از زمین واقع شده است. برای رصد این کهکشان دسته ملاقه ی بزرگ در صورت فلکی دب اکبر را دنبال کنید تا به آخرین ستاره‌اش برسید. سپس کمی تلسکوپ را به سمت جنوب و غرب هدایت کنید تا به کهکشانهای برخوردی شگفت‌انگیز M51 برسید. این دو کهکشان به صورت یک جا با نام کهکشان گرداب شناخته می‌شوند. هرچند که اگر با تلسکوپ به آن نگاه کنید مثل یک لکه خاکستری کم‌نور به نظر می‌رسد، ولی در این عکس تلسکوپی که با نوردهی زیاد گرفته شده، به خوبی می‌توان ساختارهای مارپیچی رنگارنگ آن را مشاهده کرد. بسیاری از نقاطی که در پس‌زمینه این عکس می‌بینید در حقیقت کهکشانهایی هستند که در میلیونها سال نوری دورتر قرار دارند.[apod]
مشتری و قمرش آیو از قاب دوربین ویجر ۱
نمایی از ابرهای گازی متشری و قمر آیو
در سال ۱۹۷۹ و زمانی فضاپیمای ویجر یک از کنار مشتری و قمرهایش گذشت از فاصله ۸٫۳ میلیون کیلومتری مشتری این عکس موزاییکی خارق‌العاده را ثبت کرد. در این عکس، آیو یکی از قمرهای سیاره مشتری جلوی اتمسفر غلیظ و پر نقش و نگار این سیاره دیده میشود. این اولین عکس از آیو بود که عوارض سطحش را به خوبی نشان می‌داد. اکنون دانشمندان می‌دانند که آتشفشانهای زیادی روی این قمر وجود دارد و سطح آن به وسیله سنگهای فضایی بمباران شده است. حالا فضاپیمای جونو در مدار مشتری گردش میکند و هفته گذشته از فاصله‌ی خیلی نزدیک ۵۰۰۰ کیلومتری سطح آن عبور کرد. دانشمندان امیدوارند که طی دو سال آینده، این فضاپیما بتواند رازهای زیادی را از مشتری نشان دهد و کشف کند که در هسته آن چه چیزی وجود دارد.[apod]
عکسی از خورشید گرفتگی در فضا
دو کسوف در یک قاب
رصدخانه دینامیک خورشیدی که همیشه به ثبت رویدادهای میزبان منظومه شمسی می‌پردازد، در واقعه‌ای نادر توانسته دو کسوف را در یک لحظه ثبت کند. در روز ۱ سپتامبر ۲۰۱۶ یک خورشیدگرفتگی جزئی روی داد که فقط ساکنان قاره ی آفریقا شاهد آن بودند. این رویداد که به گرفت حلقه‌ای نیز شهرت دارد، سایه ماه را در مرکز خورشید به نمایش گذاشته بود که حلقه‌ای نورانی اطراف آن می‌درخشید. در این زمان، رصدخانه دینامیک خورشیدی که از مدار نزدیکتری به تماشای خورشید می‌پردازد، دو خورشید گرفتگی همزمان را ثبت کرد. در حقیقت، هم زمین و هم ماه بین خورشید و رصدخانه قرار گرفته بودند و دو کسوف ایجاد کردند.[NASA]
نمایی هنری از یک انفجار ابرنواختری
کشف شواهدی از یک ابرنواختر در اعماق اقیانوس
محققان آلمانی توانستند شواهد فسیلی از یک ابرنواختر را در اعماق اقیانوس شناسایی کنند. شاون بیشاپ، اخترفیزیکدان دانشگاه صنعتی مونیخ چند سال گذشته را به بررسی فسیل باکتری‌های باستانی در کف اقیانوس‌ها پرداخته تا بتواند آثاری از یک ایزوتوپ آهن را که طی انفجار یک ابرنواختر در حدود ۲٫۲ میلیون سال قبل تولید شده بود، شناسایی کند. بیشاپ در این پروژه به دنبال ایزوتوپ آهن ۶۰ بود که طی انفجار یک ابرنواختر در فضا تولید میشود. وی با آزمایش نمونه‌های هسته رسوبات به وسیله طیف‌سنج جرمی شتاب‌دهنده توانست اتم‌های آهن ۶۰ را در بقایای فسیل شده باکتری‌های باستانی شناسایی کند. بیشاپ با مقایسه تمرکز این ذرات در نمونه‌های مختلف هسته مطمئن شد که توانسته یک مدرک زمینی از یک ابرنواختر را که ۲٫۲ میلیون سال پیش در خوشه عقرب قنطورس منفجر شده بود، کشف کند.[gizmodo.com]
تصویری از سحابی N159 در ابرماژلانی بزرگ
منطقۀ تولد ستارگان
این گاز و غبار درخشان که توسط تلسکوپ فضایی هابل ثبت شده، قلب ابر ماژلانی بزرگ، کهکشان قمری راه شیری را نشان می دهد. این ناحیه که با نام N159، شناخته می شود منطقه ای برای تولد ستارگان جدید میباشد که بیش از ۱۵۰ سال نوری گستردگی دارد. این سحابی ۱۶۰ هزار سال نوری از ما فاصله دارد و شامل ستاره های داغ زیادی میباشد که تابش شدید ماورای بنفش آنها باعث درخشش گاز هیدروژن در نواحی نزدیکشان می شود.[NASA]
بدن شما یک سفینه ی فضایی است
شما یه سفینه ی فضایی ِ کیهانی هستید، سگ خانگی شما هم همینطور! بدن ما در طول زندگی، میزبان تریلیون‌ها میکروارگانیسم است. همه‌ی این باکتری‌ها، قارچ‌ها و آرکئاها که ما حامل آنها هستیم دارای DNA متفاوتی با ما هستند. جمع آنها را میکروبیوم بدن ما میگویند و تعداد آنها از تعداد سلول‌های بدن بیشتر است! این میکروب‌ها به شما در هضم غذا و جنگ بر علیه میکروب‌های مهاجم و مضر کمک میکنند و گاهی اوقات از طریق بزرگراه‌های مایع در بدن شما از سویی به سوی دیگر می‌روند. البته هنوز بیشتر کارهایی که میکروبیوم بدن ما برایمان انجام میدهد ناشناخته است.[apod]
ناسا فضاپیمای گمشده‌اش را پیدا کرد
فضاپیمای STEREO-B ناسا که برای دو سال در فضا گم شده بود و هیچ تماسی با زمین نداشت، مجددا ارتباط خود را از سر گرفت. این پروژه ۹ ساله که نام کامل آن “رصدخانه‌های روابط زمینی خورشیدی” است، در اکتبر ۲۰۱۴ با حرکت در گستره وسیع فضا، ارتباط خود را با زمین از دست داد. فضاپیمای STEREO-B که جفت یک رصدخانه خورشیدی دیگر موسوم به STEREO-A است، در زمان تماس با ناسا در فاصله ۳۰۴ میلیون کیلومتری از زمین قرار داشت، با این حال ناسا در ۲۲ ماه بعد از این قطع ارتباط، همچنان تلاش‌های خود را برای از سرگیری تماس با فضاپیمای گمشده در عملیاتی موسوم به شبکه فضای عمیق ادامه می‌داد وتوانست فضاپیمای گمشده را پیدا کند. هر دو رصد خانه در سال ۲۰۰۶ پرتاب شدند و برای رصد خورشید در زوایای مختلف استفاده می شدند. پروژه ۵۵۰ میلیون دلاری STEREO-B قرار بود در سال ۲۰۰۸ به پایان برسد، اما ناسا به دلیل موفقیت آن تصمیم گرفت تا آنها را تمدید کند.[gizmodo.com]
بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان آغاز به کار می کند!
بیگ بنگ: پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان که با نام تلسکوپ FAST شهرت دارد به طور رسمی به پایان رسیده و پیش بینی می شود عملیات راه اندازی و استفاده رسمی از آن تا پایان ماه جاری میلادی انجام شود.
در پی اجرای مراحل پایانی عملیات ساخت بزرگترین تلسکوپ رادیوئی جهان وتکمیل و نصب ۴۴۵۰ امین قطعه ی این بشقاب دریافت کننده امواج کیهانی که پانصد متر قطر دارد، عملیات ساخت آن به پایان رسید. بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان که با نام FAST شهرت دارد در منطقه پینگ تانگ واقع در ایالت گویژو در جنوب غربی کشور چین قرار دارد. واژه FAST مخفف عبارت(Five hundred meter Aperture Spherical Telescope) به معنی تلسکوپ دیافراگم کروی پانصد متری است.
در مراحل نصب قطعات مختلف این تلسکوپ از روبات های ویژه ای استفاده شده است که دقت و ضریب امنیت کار را افزایش داده است. قطر دهانه این تلسکوپ در حدود ۵۰۰ متر بوده و ساخت آن از تابستان سال ۲۰۱۱ میلادی آغاز شده بود. این تلسکوپ که بزرگترین تلسکوپ جهان محسوب می شود سه برابر از نمونه پیشین خود یعنی تلسکوپ رادیویی آرسیبو در پورتوریکو؛ دقیق تر بوده و هزینه ساخت آن در حدود ۷۰۰ میلیون یوان ( برابر با ۱۱۰ میلیون دلار) تخمین زده می شود.
تلسکوپ موجود در پورتوریکو که پیش از این، عنوان بزرگترین تلسکوپ رادیوئی جهان را یدک می کشید، دارای دهانه ای به قطر ۳۰۰ متر است. طرح کلی آن مشابه تلسکوپ رادیویی آرسیبو است. تمامی این صفحات به شکل مثلث های متساوی الاضلاع هستند که هر ضلع آن ۱۱ متر طول دارد. پیش بینی می شود راه اندازی و استفاده رسمی از این تلسکوپ رادیویی تا پایان ماه جاری میلادی انجام شود.
گامی بزرگ برای بازآفرینی « جهان ِ RNA » متعلق به ۴ میلیارد سال پیش
بیگ بنگ: دانشمندان موسسه تحقیقاتی اسکریپس (TSRI) گام بزرگی به سوی ساخت آزمایشگاه “جهان ِ آر ان ای”(RNA world) برداشته اند. اعتقاد بر این است که جهان ِ آر ان ای، بنیان دی ان ای و پروتئین های حیات امروزی را شکل داده است.
چگونه حیات در زمین شروع شد؟
به گزارش بیگ بنگ، جرالد جویس استاد ارشد موسسه تحقیقاتی اسکریپس و نویسنده ارشد این تحقیقات در این باره اظهار داشت: «این احتمالا اولین بار است که بعضی از این مولکول های پیچیده با یک ریبوزیم(یک آنزیم خاص در RNA) ترکیب می شوند، چون بیشینه جهان ِ RNA به ۴ میلیارد سال پیش بر میگردد.» نتایج این تحقیقات، نشان می دهد که دانشمندان موفق شدند ریبوزیمی را تولید کنند که هم برای تقویت اطلاعات ژنتیکی به کار رفته هم موجب تولید مولکول های کاربردی می شود. این ریبوزیم جدید میتواند طول کوتاهی از RNA موثر را تکرار کرده و حتی از روی RNA های بلندتر که مولکولهای RNA کاربردی با ساختار های پیچیده می سازند رونویسی کند. دانشمندان تصور می کنند که در آینده ای نزدیک به کمک این نوع همانندسازها، RNA هایی از حیات باستانی را بازسازی می کنند.
چالشی برای چند دهه
در این تحقیق جدید، جویس و دیوید هرنینگ دانشیار موسسه تحقیقاتی اسکریپس، برای چیره شدن بر چالشی که چند دهه زیست شناسان را به خود مشغول کرده است،(یعنی تولید آنزیمی که هر دو فرآیند تکرار و رونویسی از RNA را انجام دهد و به کمک آن موفق به تولید آر ان ای جهانی شوند) از تکنیک آزمایش تکاملی استفاده کردند. این تیم کار خود را با آنزیمی که توسط محققان دیگر در دهه ۹۰ میلادی گسترش و بهبود یافته بود، آغاز کرد. ریبوزیم پلیمراز کلاس آی، می تواند بعضی سنتزهای پایه که در رونویسی از الگوی مولکول های کاربردی مورد نیازند را انجام دهد. اما نسخه های ابتدایی این ریبوزم توالی محدودی از RNA را می توانستند بازنویسی کنند و از بازنویسی ساختارهای پیچیده تر RNA عاجز بودند. به همین دلیل بود که آنها نمیتوانستند RNA را کاملا تکرار کنند، چون برای ساخت یک کپی کامل از نسخه اصلی به بازنویسی کامل یک رشته نیاز بود.
هرنینیگ و جویس با بهینه تر کردن تحقیق قبلی خود با ایجاد جمعی متشکل از صد تریلیون مولکول به کمک جهش های تصادفی و با تقلید از فرایند انتخاب طبیعی که یکی از مولفه های نظریه فرگشت یا تکامل است، سیستمی را به وجود آوردند که فقط ریبوزیم هایی که توانایی سنتز الگوی RNA مربوطه را داشتند باقی می ماندند. هرنینگ در این باره می گوید: «در این فرایند از پیش طراحی شده، انتخاب بر پایه قابلیت واقعی سنتز RNA بوده و این ریبوزیم که به طور موثر در جریان تکامل آزمایشی به آنزیمی همه کاره تبدیل شده است، می تواند در بازنویسی RNA، هم از نظر توالی و هم از نظر ساختار بکار رود.»
بهترین عملکرد
پس از ۲۴ دور از انتخاب طبیعی، ریبوزیم پلیمراز ۳-۲۴ بهترین عملکرد را از خود نشان داد، این ریبوزیم نه تنها قابلیت سنتز هر دو اتصال مورد هدف در RNA را دارد، بلکه توانایی بازنویسی ساختارهای پیچیده RNA موجود در طبیعیت را از خود نشان داده است. جویس در اینباره گفت: «ما دریافتیم که اینریبوزیم جدید می تواند در سنتز بسیاری از توالی ها و بیشتر ساختارهای پیچیده موفق عمل کند. بنابراین ما به کمک آن می توانیم مولکول های کاربردی متنوع RNA را تولید کنیم»
حتی در سنتز توالی های محدودی از RNA، که توسط ریبوزیم پلیمراز کلاس آی ایجاد می شوند، ریبوزیم ۳-۲۴ صدها بار سریعتر از اجداد خود عمل می کند. پس از کار فشرده و سخت روی فرایند تکرار و تکامل RNA های مختلف، محققان موسسه تحقیقاتی اسکریپس دریافتند که ریبوزیم ۳-۲۴ میتواند تا ۲۴ نوکلئوتید از RNA ها را کپی کند و به آنچه زیست شناسان «تکرار تصاعدی» می نامند دست یابد، یعنی بیش از ۴۰۰۰۰ نسخه کپی از RNA هدف ظرف ۲۴ ساعت تولید می شود.
ریبوزیم ۳-۲۴ اولین ترکیبی است که هر دو قابلیت اساسی(سنتز و تکرار RNA) را دارا می باشد. قابلیتی که برای تولید پیش پروتئینِ آر ان ایِ اولیه حیات لازم است. اما تا رسیدن به تولید یک « جهان ِ RNA » واقعی باید به شرایط تکاملی ریبوزیم جدید ادامه دهیم تا در نسل های جدیدتر، این ریبوزیم بتواند توالی های طولانی تر و مولکول های RNA پیچیده تری را به وجود آورد، در حال حاضر آزمایشگاه جویس با تمرکز بر روی تستهای لوله آزمایش تکاملی، در تلاش است به این هدف نائل آید. جویس می گوید: «ما با کمک تقویت تصاعدی ریبوزیم پلیمراز در حال پیش روی به سوی هدف مورد نظر هستیم.» جزئیات بیشتر این پژوهش در PNAS منتشر شده است.
انبساط کیهان الگوی خاصی ندارد!
بیگ بنگ: دانشمندان با بررسی تابش پس زمینه مایکروویو کیهانی دریافتند که بر خلاف باور موجود، کیهان بدون هیچ الگوی خاصی و در تمام جهات در حال انبساط است.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، تا قبل از این اکتشاف دانشمندان بر این باور بودند که کیهان بی‌انتها با الگوی خاص یا حداقل در جهتی مشخص در حال گسترش است، اما یافته‌های اخیر نشان داد جهان هستی بدون الگویی خاص و در تمام ابعاد در حال انبساط است. این اکتشاف همچنین ثابت کرد که نظریه گسترش سمت و سو دار کیهان دیگر معتبر نیست، چرا که امواج پس زمینه مایکروویو کیهانی* که به تابش‌های باستانی معروف هستند، نشان دهنده ی پیروی کیهان از قانون گسترش ایزوتروپیک یا همسانگرد است.
با نگاه کلی و عامیانه‌تر به پدیده گسترش ایزوتروپیک یا همسانگرد این نتیجه حاصل میشود که کیهان پس از تولد همچنان در تمامی جهت‌ها در حالِ انبساط است. دانشمندان معتقدند که گسترش همسانگرد کیهان همراه تمام کهکشانهای شناخته شده و ناشناخته دور و نزدیک است. این پدیده یعنی اینکه اگر از زوایای متفاوت به کیهان نگاه کنیم تفاوتی در فاصله ی اجزای درونی قابل مشاهده نیست. جزئیات بیشتر این پژوهش در arXiv منتشر شده است.
• به گفته ی دانشمندان تابش پس زمینه‌ی مایکروویو کیهانی(CMB)، باقیمانده ای از اثرات بیگ بنگ در زمانی که جهان متولد شده، میباشد. تابش پس زمینه مایکروویو، وضعیت کیهان را درست ۳۸۰ هزار سال پس از بیگ بنگ نشان می دهند، این امواج با چشمان غیرمسلح قابل مشاهده نیستند اما در سرتاسر جهان وجود دارند. دلیل غیرقابل مشاهده بودن این امواج برای چشم انسان، دمای بسیار پایین آنها میباشد. دمای این امواج فقط ۲٫۷۲۵ درجه از صفر مطلق (صفر کلوین) بالاتر است؛ یعنی دمایی معادل منفی ۲۷۳٫۱۵ سلسیوس. و این بدان معناست که این امواج فقط برای بخش مایکروویو طیف سنج‌های الکترومغناطیس قابل مشاهده هستند.
دانشمندان وجود ذره بنیادی جدیدی را پیش بینی می کنند!
بیگ بنگ: دانشمندان گروه فیزیک پر انرژی(HEP) دانشگاه ویتواترسند در ژوهانسبورگ وجود ذره بنیادی جدیدی را پیش بینی می کنند: ذره بنیادی جدید با عنوان ” مادالا “(Madala) می تواند در درک بهتر ماده تاریک موثر واقع شود.
تصویر کامپیوتری از شتاب دهنده ی ذره ی LHL سرن در تونل ساخته شده برای شتاب دهنده ی LEP که البته در سال ۲۰۰۰ میلادی بسته شد.
به گزارش بیگ بنگ، این گروه از محققان با بهره‌گیری از داده های بدست آمده از یک سری آزمایشات که به کشف و اولین کاوش در خصوص ذره بنیادی هیگز در سازمان تحقیقات هسته ای اروپا منجر شد، فرضیه ی مادالا را در توصیف ذره بنیادی جدید مطرح کردند. آزمایش بعد از تعطیلی ۲٫۵ ساله ی مرکز شتاب دهنده بزرگ هادرونی(LHC) در سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ تکرار شد. داده های ارائه شده از آزمایش های LHC در سال ۲۰۱۶ یک سری ویژگی ها را در داده ها تأیید کرده است و همین عامل باعث ارائه فرضیه ی “مادالا” گردید.
پروفسور بروس ملادو رهبر گروه تحقیقاتی فیزیک پر انرژی در دانشگاه ویتز خاطر نشان کرد: « بر پایه ی یک سری ویژگی های حاصل از آزمایشات در مرکز شتاب دهنده بزرگ و داده های گردآوری شده تا پایان سال ۲۰۱۲ میلادی، گروه محققان دانشگاه ویتز با همکاری دانشمندانی از کشورهای هند و سوئد توانست فرضیه مادالا را به پیش بکشد.» تیم تحقیقاتی مادالا در دانشگاه ویتز متشکل است از حدود ۳۵ دانشجوی اهل آفریقای جنوبی، آفریقا و محققانی که هم اکنون در خصوص بررسی داده های ارسال شده از آزمایشات شتاب دهنده هستند. بررسی های پدیده شناسی نظریه پردازانی از قبیل پروفسور آلن کورنل و دکتر موکش کومار ادامه دارد. تمامی این فعالیت ها در دانشگاه ویتز ژوهانسبورگ به انجام می رسد.
برخورد پروتون-پروتون CMS واقعی که درآن دو الکترون پر انرژی و دو موآن پرانرژی مشاهده می شود.
این فرضیه به بررسی وجود ذره بنیادی و میدان جدیدی مشابه با ذره بنیادی هیگز می پردازد. با این حال، ذره بنیادی هیگز در مدل استاندارد فیزیک تنها با ماده شناخته شده برهمکنش می کند ولی برهمکنش ذره بنیادی مادالا با ماده تاریک به ثبت رسیده است. این ذره در حدود ۲۷% کیهان را تشکیل می دهد. “ملادو” معتقد است که فیزیک امروزی به مانند زمان اینشتین و پدران مکانیک کوانتومی در مسیرهای بسیار پیچیده ای گام بر می دارد. فیزیک کلاسیک در توضیح تعدادی از پدیده ها ناکام مانده و در نتیجه، بایستی با مفاهیم جدید و انقلابی در آن ایجاد شود، مفاهیمی نظیر نسبیت و فیزیک کوانتومی که تمامی اینها زمینه ساز به وجود آمدن فیزیک مدرن شد.
نظریه ای که در درک برهمکنش های اساسی طبیعت تاثیرگذار ظاهر می شود، در فیزیک کوانتومی با عنوان مدل استاندارد فیزیک از آن یاد می کنند. با کشف ذره بنیادی هیگز در مرکز شتاب دهنده بزرگ هادرونی در سال ۲۰۱۲ میلادی، که موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک در سال ۲۰۱۳ شد، مدل استاندارد فیزیک هم اکنون کامل می باشد. با این وجود، این مدل برای توصیف و بررسی یک سری از پدیده ها مانند ماده تاریک، کافی نیست.
دانشمندان در حال کار بر روی بخش درونی سرماسنج ATLAS
جهان از جرم و انرژی تشکیل یافته است. جرمی که امکان لمس، مشاهده و بوییدن آن برای ما وجود دارد، جرمی که به کمک ذره بنیادی هیگز توضیح داده می شود، تنها ۴% از سهم جرم-انرژی جهان را به خود اختصاص می دهد. بقیه جرم موجود در جهان ناشناخته است، علی رغم اینکه در حدود ۲۷% جهان پیرامون ما را تشکیل می دهد. گام بزرگ بعدی برای فیزیک برهمکنش های اساسی در درک ماهیت ماده تاریک خلاصه می شود: ماده تاریک از چه چیزی ساخته شده است؟ چند نوع ذره مختلف در آن وجود دارد؟ برهمکنش آنها با یکدیگر چگونه اتفاق می افتد؟ چگونه با ماده شناخته شده برهمکنش می کنند؟ آیا میتواند در توضیح تکامل جهان اطلاعاتی را در اختیار ما قرار دهد؟
کشف ذره بوزون هیگز در مرکز شتاب دهنده هاردونی بزرگ دروازه‌های علم فیزیک را به روی اکتشافات تکان دهنده ی بیشتری باز کرد که از جمله آنها می توان به مشاهده ذرات بنیادی جدیدی اشاره کرد که با نیروها و ذرات ناشناخته ارتباط داشته اند. این ذرات جدید می توانند در توضیح منشأ ماده تاریک ناشناخته در جهان به کمک دانشمندان بیایند. با پیش بینی فرضیه مادالا، گام های بزرگی برداشته شد و هم اکنون دانشمندان جوان گروه فیزیک پر انرژی دانشگاه ویتز به کاوش های خود در این زمینه ادامه می دهند. برخی از این دانشمندان عبارتند از دکتر دیپارک کار و دکتر ژیفنگ روئان دو همکار دانشگاهی که سال ها تجربه در مرکز LHC اندوخته اند.
زمینی سازی سیارات چگونه است؟
بیگ بنگ: روزی بنجامین دریسکول در حالی که با خستگی بر خاک بی حاصل مریخ قدم میزد، دانه های درختان مختلف را روی آن پاشید. هنگامی که دریسکول به خواب رفت، باران شروع به باریدن کرد و وقتی او از خواب بیدار شد، سطح مریخ پوشیده از درختان بود؛” نه درختان کوچک، نه نهال ها، نه شاخه های نازک… بلکه درختان بزرگ، درختان عظیم، درختانی به بلندای ده مَرد …” در ذهن نویسنده علمی- تخیلی “رِی بِرَدبِری” -کسی که شخصیت دریسکول را برای داستان کوتاه «دسامبر ۲۰۰۱: صبح سبز »، داستانی که بخشی از کتاب « حکایت های مریخ » بود، خلق کرد، زمینی سازی نسبتا آسان بود. چند دانه اینجا، چند دانه آنجا و پیش از آنکه فکرش را بکنید، باران شروع به باریدن میکند و زیست کره در جریانی سبز، گسترده می شود.
به گزارش بیگ بنگ، در جهان واقعی اما، فرایند تبدیل یک محیط بیگانه به یک محیط مناسب برای زندگی انسان، بسیار پیچیده تر است؛ اما این پیچیدگی مانعی برای دانشمندان برای ساختن محیطی « شبه زمینی » بر روی دیگر سیارات، سیارک ها و اقمار، نمی باشد. دلیل آن ساده است: چنانچه ما انسان ها اینجا هستیم تا با شکستن مرزهای زمینی به وسعت جهان پی ببریم، باید راه های ساختن سکونتگاه های موقت از این سو تا بینهایت را پیدا کنیم. یک راه برای انجام این کار، ایجاد تغییرات در یک محیط بیگانه و قابل زندگی ساختن آن برای مسافران فضایی است. این فرایندی است که زمینی سازی نامیده می شود. همینطور که شما در حال خواندن این مقاله هستید، دانشمندان در تلاشند تا مکانیزم هایی برای ساختن منابع اکسیژن، آب و حیات گیاهی به منظور مهندسی یک زیستگاه انسانی مناسب در یک جهان بیگانه را کشف کنند. دانشمندان به کوشش در این زمینه مشغولند زیرا، زمین تا ابد دوام نمی آورد.
زمینی سازی با سیانوباکتر ها آسان می شود
از آنگاه که شروع به زل زدن به آسمان کردیم، زندگی و کار کردن بر روی کرات دیگر برای انسان ها یک رویا بوده است. بسیاری از انسان ها اشتیاق فراوانی به ساختن پایگاه های متعدد بر روی ماه، مریخ و دیگر سیارات دارند. این یک ایده بعید و دور نیست؛ در حالی به طور کامل با آن چه تمام مدت در مجموعه « پیشتازان فضا » انجام شد، فرق دارد.
ابتدا، باید یک سیاره به اصطلاح زیست سازگار(Biocompatible) پیدا کنیم. سیاره ای که دارای پیش نیازهای لازم و ضروری برای حیات باشد. این تقریبا همان چیزی است که ناسا برای انجام آن، دهه ها تلاش کرده است. مانند ارسال فضاپیماهای مختلف، شامل مریخ نوردهایی که به دنبال آب، کربن و اکسیژن بر روی منظره بیگانه بوده اند. این سازمان همچنین به وسیله تلسکوپ فضایی کپلر و تجهیزات دیگر، به دقت سیارات فراخورشیدی را تحت نظر دارد.
برای شروع فرآیند زمینی سازی، باید باکتری ها و سایر ترکیبات زنده را در آنجا کِشت دهیم و اگر واقعا میخواهیم به کارها سرعت ببخشیم، باید با از سیانوباکتری ها( Cyanobacteria) به منظور تولید اکسیژن بهره ببریم. این موچودات مجبور نیستند برای تهیه خوراکشان، به یک جهان بیگانه تکیه کنند. این موجودات زنده ی بسیار ریز، ۳٫۵ میلیارد سال پیش کمک کردند تا محیطی غنی از اکسیژن بر روی زمین به وجود آید. فقط اینکه این فرایند بر روی سیاره دیگر چقدر زمان خواهد برد، حدس و گمان است.
هنگامی که زمینی سازی آغاز شود، سیانوباکتریها به این فرآیند سرعت بیشتری می بخشند. در نهایت، سیاره به نقطه ای می رسد که کاشت گیاهان بر روی سطح آن ممکن می شود. این موضوع میتواند به تولید اکسیژن حیاتی شتاب بیشتری بدهد. حتی هنگامی که زمان مناسب فرا برسد، میتوانیم یک سفینه بسازیم و حیوانات را بر روی سطح سیاره رها کنیم.
کارخانه های مریخی و آب شدن یخ های قطبی
یک راه دیگر برای ساخت محیطی قابل سکونت، پیدا کردن یک سیاره است که با استفاده از منابعی توسط ناوگان های فضایی به آن آورده می شود و نسبتا به آسانی زمینی سازی می شود. در منظومه شمسی ما، معمولا از مریخ به عنوان ممکن ترین گزینه برای زمینی سازی نام برده می شود. برخی تخمین زده اند که از نظر مالی ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیارد دلار و از نظر زمانی ۱۰۰ الی ۲۰۰ سال زمان میبرد تا جو مریخ به اندازه کافی متراکم و دمای آن به حدی برسد که یخ های قطبی مریخ ذوب شوند و در نتیجه دریاهای مریخی ساخته شوند. هنگامی که این اتفاق رخ دهد، ممکن است ۲۰۰ تا ۶۰۰ سال دیگر بگذرد تا باکتری ها در آنجا پدید آمده و جلبک ها سبز شوند.
یک راه ممکن برای تبدیل چشم انداز صحرا مانند مریخ، پمپاژ گازهای گلخانه ای و پر کردن اتمسفر مریخ با آن میباشد. این گازها، مانند دی اکسیدکربن می توانند گرمای خورشید را به دام بیاندازند که موجب بالا رفتن دمای سیاره شده و در نهایت به رشد گیاهان و جانوران خواهد انجامید. برای انجام این کار، باید کارخانه های خورشیدی برای پمپاژ کردن گازهای گلخانه ای به اتمسفر مریخ، به آنجا بفرستیم.
هنگامی که گرمای مریخ افزایش یابد، یخ های قطبی آن– که از دی اکسیدکربن تشکیل شده اند- شروع به ذوب شدن خواهند کرد و دمای مریخ تا ۷۰ درجه سانتیگراد به حدی سوزان گرم می شود. این عامل باعث می شود که یخ های محبوس شده در زیر سطح مریخ هم ذوب شوند؛ آبِ تامین شده و اکسیژن (یکی از مولکول های آب). تا آنجا که ما میدانیم، عناصر اصلی حیات هستند. یک راه دیگر برای گرم کردن سیاره سرخ، سوق دادن آینه های غول پیکر به سمت یخ های قطبی مریخ به منظور بازتاب تشعشعات خورشیدی به سمت آن است؛ که دی اکسیدکربن موجود در قطب ها را ذوب کند و موجب آغاز این فرایند شود.
شهرهای شناور و دنباله دارها: زمینی سازی ناهید
با این وجود، مریخ بهترین نامزد زمینی سازی نیست. تعدادی از دانشمندان میگویند سیاره ناهید میتواند انتخاب بهتری باشد. برای یک چیز، زمین و ناهید وجه اشتراک بسیاری دارند؛ هر یک دارای جوی غلیظ بوده و از نظر اندازه و جرم به یکدیگر نزدیکند. برخلاف مریخ، جوّ ناهید برای دانشمندان کارایی خواهد داشت. ناهید دارای جوی– عمدتاً – مرکب از دی اکسیدکربن است. این جو، سیاره را همانند یک پتوی الکتریکی پوشانده و سطح آن را تا (به طور متوسط) ۴۶۷ درجه سانتیگراد گرم می کند. ناهید به حدی داغ است که گونه های بسیاری از حیات- که حیات انسانی را نیز شامل می شود -نمی توانند در آن زندگی کنند. با این حال، بعضی ترکیبات جاندار در این محیط ناملایم توسعه پیدا کرده و رشد می کنند. این ترکیبات جاندار هایپرترموفیل(hyperthermophiles) نامیده می شوند و میتوانند در دمای بالای ۸۰ درجه سانتیگراد زنده بمانند.
برخی دانشمندان بر این باورند که اگر ما در سیاره ناهید این موجودات ریز گرما دوست، حداقل نوع گوگرد خوار آن را با توجه به این که در جو ناهید گوگرد نیز وجود دارد، کشت دهیم، می توانیم در این سیاره ی نامهربان تمام دی اکسید کربن را به اکسیژن تبدیل کنیم. در این صورت، گونه های دیگر حیات نیز خواهند توانست از آن استفاده کرده و رشد کنند. طرح پیشنهادی دیگر شامل تغییرات تدریجی ناهید به وسیله بادبان های غول پیکر به منظور سرد کردن اتمسفر است. سرد کردن تا فروکش کردن همه دی اکسیدکربن موجود در اتمسفر به سطح ناهید ادامه می یابد. بعضی دیگر نیز معتقدند ساختن شهرهای شناور غول پیکر برای مکیدن دی اکسیدکربن به خارج از جو که همراه با شکسته شدن مولکول های آن به کربن و اکسیژن نیز خواهد بود، میتواند کارساز باشد. هر چه شهرهای بیشتری وجود داشته باشد، سایه های بیشتری سطح ناهید را پوشانده و تئوری عملی تر می شود. در نتیجه، اتمسفر آن سرد می شود.
بله! آب مایۀ حیات است و در ناهید هیچ آبی وجود ندارد؟ پس یک دانشمند دیوانه(!) چه کاری می تواند انجام دهد؟ البته! برخورد تعدادی دنباله دار به سیاره! چرا باید این کار را انجام دهیم؟ در ناهید ما با کمبود هیدروژن مواجه هستیم. دلیل آن هم این است که همه ی هیدروژن آن در هنگام تشکیل سیاره از جو آن گریخته است. در نتیجه، در ناهید آبی وجود ندارد. اما دنباله دارها گلوله های برفی ناپاکی هستند که شامل یخ هستند. اگر میتوانستیم تعدادی دنباله دار را به سمت ِ این سیاره هدایت کنیم، تکه های یخ جدا شده و به سطح آن سقوط خواهند کرد و در نهایت مولکول های آب روی سیاره ظاهر می شوند. دنباله دارها همچنین دی اکسیدکربن، متان و آمونیاک را به سیاره منتقل می کنند.
زمینی سازی ماه چطور است؟!
فرآیند مشابه درخصوص دنباله دارها که در زمینی سازی ناهید به آن اشاره شد، میتواند برای ماه نیز کارساز باشد. در حقیقت، شاید ماه بهترین مکان برای زمینی سازی باشد، زیرا بسیار نزدیک است. ما باید راهی برای هدایت حدود ۱۰۰ دنباله دار در اندازه های دنباله دار هالی به سمت قمر مورد علاقه مان پیدا کنیم. همچنین باید راهی برای از بین بردن آنها پیش از برخوردشان با ماه پیدا کنیم.
هنگامی که آن را انجام دادیم، خرده ریزه های یخ از دنباله دار به پرواز درآمده و اطراف سطح ماه پراکنده می شوند و این آغازی برای یک اتمسفر اولیه است. برخورد دنباله دارها در نهایت به ماه نیروی لازم برای چرخش سریع تر را میدهد و شاید، به محور آن انحراف دهد که موجب تشکیل فصل هایی میشود که ما در زمین تجربه می کنیم. سپس دانشمندان جلبک و سایر ترکیبات زنده را در سطح قمر کشت میدهند و پس از یک میلیارد سال یا بیشتر، منطقه ی دریای آسایش(Mare Tranquillitatis) روی ماه میتواند واقعا یک دریا باشد.
بگذارید بگوئیم ما واقعا توانایی زمینی سازی ماه یا سایر اشکال سیاره ای را داریم. آیا ما باید این کار را بکنیم؟ آیا انسان ها باید در یک محیط بیگانه دخالت کنند؟ باید فقط از آنها محافظت کنیم؟ بعضی ممکن است در تایید ایده زمینی سازی دلیل ها و استدلال هایی داشته باشند. زمینی سازی به نفع ما است. زمین تا ابد دوام نخواهد داشت و شاید ما به مکانی دیگر برای زندگی نیاز داشته باشیم. دیگران ممکن است بگویند مولکول هایی که داری را نگه دار! انسان ها یک جهان قابل سکونت را به گند میکشند و در وضعیتی بدتر از آنچه بود رهایش میکنند.
پاسخ های ساده چندان قابل توصیف نیستند. پس شاید بهتر باشد دوباره چرخشی به سوی « رِی بردبِری » داشته باشیم. او هنگامی که به « دِریسکول » یک کیسه پر از دانه داد، به وضوح درباره ی مفهوم زمینی سازی فکر می کرد. در پایان کتاب«حکایت های مریخ» زمین به دلیل یک جنگ اتمی به خاکستر تبدیل شده بود و یک خانواده روی مریخ قدم میزد.
کمی اطلاعات بیشتر
زمینی سازی هنوز جزئی از ژانر علمی-تخیلی است و تا زمانی که به تهیج انگیز بودن خود ادامه میدهد، شاید نیاز باشد که راه حلی برای مشکلات محیطی مان – اینجا در زمین – پیدا کنیم. و همچنین پیش از اقدام کردن به تحت کنترل درآوردن اوضاع در سیاره ای دیگر، باید فکر کنیم؛ بسیار عمیق درباره مفهوم زمینی سازی. در اشتیاقی که دانشمندان برای حل یک مشکل حس شده دارند، معمولا یک سوال اساسی در حرفهشان فراموش میشود: برای چه هدفی؟
جان سخت ترین موجود زمین را بهتر بشناسید!
بیگ بنگ: موجوداتی هستند که حتی اگر آنها را در آب بجوشانید، در دمای انجماد قرار دهید یا با بارانی از رادیواکتیو بمبارانشان کنید، چنان جان سخت هستند که اتفاقی برایشان نمی‌افتد و همچنان زنده می‌مانند!
اینها گروهی از باکتری‌هایی هستند که حتی درون صخره‌ها هم زنده می‌مانند و در برابر گرما، سرما و تشعشعات هسته‌ای شدید دوام می‌آورند. زندگی در این دنیای عجیب و پر از شگفتی انواع متفاوتی دارد. یکی از این موجودات جالب توجه که از ۵۴۰ میلیون سال پیش در سیاره ما زندگی میکند، جانور کندرو یا تاردیگرید(Tardigrada) نام دارد؛ جانور آبزی کوچکی با هشت پا که از پیچیده‌ترین جانوران اکستریموفیل(Extremophile) شناخته شده است. اکستریموفیل‌ها گروهی از موجودات زنده هستند که در محیطهای خشن فیزیکی یا شیمیایی زندگی میکنند که معمولا ادامه حیات به طور عادی در آنها ناممکن است.
تاردیگریدها یک شاخه از پوست اندازان هستند که به دلیل حرکت بسیار کندشان به جانور کندرو یا تنبل معروف شده است. این جانور چهار جفت پای شکمی دارد که به چنگال یا پنجه ختم میشود. بسیاری از گونه‌های این جانور روزها را صرف خوردن جلبک و شناکردن در قطرات آب خزه‌ها و گلسنگ‌ها میکنند و به همین دلیل بدن بسیاری از آنها شفاف است. اولین تاردیگرید را سال ۱۷۷۳ زیست‌شناسی به نام جان آگوست گوئز کشف کرد و از آن زمان تاکنون بیش از هزار گونه جدید از این جانور کشف شده است. تاردیگریدها فقط ۳ دهم و ۵ دهم تا حداکثر ۱٫۵ میلی‌متر طول دارند. (آنچه در تصویر بالا می‌بینید، ۴۰۰ برابر اندازه واقعی بزرگ شده است.)
محل زندگی تاردیگریدها
خزه‌ها، گلسنگ‌ها و دیگر نواحی مرطوب پاتوق ایده‌آل این جانورانند. تا دو میلیون عدد ازتاردیگریدها میتوانند در یک متر مربع از خزه‌های نقره‌ای رنگ زندگی کنند. آنها با استفاده از پنجه‌های تیزشان که روی هشت پای خود دارند میتوانند به گیاهان، شن یا خاک بچسبند و جریان آب آنها را با خود نبرد.
کوچکترین جاروبرقی دنیا
بیشتر گونه‌های مختلف این موجودات از جلبک‌ها تغذیه میکنند. آنها دهان مخروطی‌شکل و شبیه جاروبرقی شان را روی غشای سلولی جلبک فشار میدهند. سپس دو دندان خنجر مانندشان را وارد پوسته بیرونی گیاه کرده و کل مواد مغذی درون گیاه را بیرون میکشند تا جایی که گیاه خشک میشود. البته گونه‌های شکارگر این تاردیگریدها نیز با همین روش طعمه خود را می‌خورند. ناگفته نماند این موجودات میتوانند حدود ده سال بدون آب و غذا زندگی کنند.
انطباق با شرایط سخت با شبه مردن
جالب‌ترین نکته در مورد این جانور توانایی انطباق آن در هر محیطی با هر شرایط سخت و طاقت فرساست. وقتی شرایط زیست محیطی برای این گونه از جانوران سخت میشود، آنها میتوانند وارد حالتی به نام کریپتوبایوسیس(Cryptobiosis) شوند. در این حالت متابولیسم بدن این جانور به ۰٫۰۱ درصد سطح معمولی‌شان می‌رسد تا حدی که به نظر می‌آید مرده‌اند. آنها با این کار تمام فعالیتهای بدنشان را به مدتی طولانی تقریبا خاموش میکنند، اما به محض این که شرایط زندگی به حالت عادی و مناسب برگشت، از این حالت جالب مرگ گونه طولانی بیدار می‌شوند. توانایی آنها در به تعویق انداختن فرآیند متابولیسم به آنها کمک میکند بتوانند در سراسر دنیا و در هر محیطی با آب و هوای کاملا متفاوت زندگی کنند.
این جانوران میلیمتری، میتوانند در محدوده دمایی از منفی ۲۷۰ درجه سانتیگراد تا ۱۵۰ درجه سانتیگراد بالای صفر دوام بیاورند و به حیات خود ادامه دهند. تاردیگریدها میتوانند در برابر پرتوی خورشیدی، پرتوی گاما یا پرتوی یونی ـ به میزانی چند صد برابر آنچه برای یک انسان کشنده است ـ زنده بمانند. در واقع این جانور با قرار گرفتن در وضعیت کریپتوبایوسیس میتواند در برابر شرایط بد زیست محیطی مقاومت کند.
•هفت توانایی شگفت‌انگیز خوکچه خزه‌ای
تنفس بدون شش
هزار گونه از جانوران کندرو در دنیا شناخته شده و در بررسی‌های آناتومی مشخص شده هیچ یک از آنها شش ندارند. البته هرگز به این شش‌ها هم نیازی ندارند. زیرا اکسیژن مستقیم از طریق پوست وارد بدن شان شده و در تمام اندام‌هایشان منتشر میشود. البته برای این که این فرآیند اکسیژن رسانی به درستی کار کند باید اطراف آنها را لایه‌ای نازک از آب پوشانده باشد.
مبارزه با یخ زدن
این جانور میلیمتری وقتی در محیطهای با دمای زیر صفر و بشدت یخ زده مواجه میشود، شروع به تولید قند میکند و جلوی خشک شدن بدن خود را میگیرد. در حقیقت این حیوان میتواند نوعی شیشه زیست درون زاد تشکیل دهد تا از سلول‌ها و پروتئین‌های مهم بدن حفاظت کند. این توانایی جلوی بیرون زدن بلوک‌های سلولی از بدن را میگیرد.
۳۰ سال خواب زمستانی
تاردیگریدها میتوانند تا سال‌ها به خواب زمستانی فرو بروند و در حقیقت زندگی شان معلق باقی بماند. هر وقت بدن شان با آب تماس پیدا کرد، از خواب بیدار می‌شوند. بتازگی محققان ژاپنی دو نمونه از تاردیگریدها را پس از یک خواب ۳۰ ساله بیدار کردند. حتی یکی از آنها توانست پس از سه دهه، تخمگذاری کند و این امکان وجود دارد. زیرا برخی جانوران ماده این حیوان میتوانند بدون وجود شریک، تولید مثل کنند. مطالعه این ویژگی‌ها شاید بتواند راهکارهایی برای انجام سفرهای دور و دراز میان ستاره‌ای برای ما ارائه کند. در این شرایط شاید بتوان انسانها را به شیوه‌ای همچون تاردیگریدها در شرایط خواب زمستانی قرار داد و آنها را با سرعتی مافوق تصور به فراسوی مرزهای منظومه شمسی فرستاد. خوب است بدانید تاردیگریدها سال ۲۰۰۷ به همراه فضانوردان به فضا رفتند و ده روز در خلأ مورد آزمایش قرار گرفتند. جالب این که آنها زنده ماندند و سپس به زمین برگردانده شدند.
دزدان دی‌ان‌ای
در تحقیقات مشخص شده استتاردیگرید میتواند دی‌ان‌ای خود را پس از بیدار شدن از خواب کریپتوبایوتیک، تعمیر و اصلاح کند. در زمان بدی شرایط زیستی، مثلا وقتی محیط زیست خشن و نامناسب میشود و رطوبت بسیار کمی وجود دارد، زنجیره‌های دی‌ان‌ای این جانور می‌شکنند و کاملا خرد می‌شوند. سپس هر زمان شرایط زیست محیطی به حالت عادی بازگشت و این جانوران از حالت غیرفعال خارج شدند، شروع به مرمت دی‌ان‌ای خود میکنند. در این حالت غشای سلول نفوذپذیر شده و اجازه ورود ژن‌های خارجی را از سوی باکتری‌ها و گیاهان دیگر میدهد و با استفاده از دی‌ان‌ای آنها، به مرمت و بازسازی دی‌ان‌ای خود می‌پردازند.
بیگانه با پیری
تمام موجودات زنده روی زمین، سرانجام روزی پیر می‌شوند، بجز تاردیگریدها! به عبارت دیگر این حیوانات تنها موجودات روی زمین هستند که از این قانون طبیعت پیروی نمی کنند. این حیوانات وقتی آب بدنشان کم میشود، فرآیند مسن شدن را در خود متوقف میکنند. هر وقت بدنشان از حالت خشکی درآید زندگی‌شان دوباره به جریان خواهد افتاد. به این ترتیب پیر نمی شوند. دانشمندان با مطالعه شرایط زیستی چنین جانوری شاید بتوانند ایده‌هایی برای افزایش طول عمر انسان ارائه کنند.
رشد بدون تقسیم سلولی
موضوع جالب در مورد تاردیگریدها، این است که بیشتر گونه‌های این حیوانات با سلول‌های کاملارشد کرده، متولد می‌شوند. آنها برخلاف موجودات زنده دیگر از طریق تقسیم سلولی رشد نمی کنند. عجیب‌تر آن که هنگام فرآیند مسن شدنشان، سلول‌ها به جای تقسیم شدن فقط بزرگ می‌شوند.
امیدی برای آینده پزشکی
امروزه پزشکان با شناختن ساز و کار بدن این حیوان قصد دارند در عالم پزشکی از آن بهره ببرند. محققان به روش هایی دست یافته‌اند که در آینده ای نه چندان دور میتوانند با استفاده از این موجودات، اندام‌های انسان را حفظ کرده و تازه نگهدارند. آنها دریافته‌اند این مکنده‌های میکروسکوپی پروتئینی تولید میکنند که میتواند اندام‌های اهداء شده انسان را به مدت طولانی‌تری قابل استفاده نگه دارند.
دهانه های آتشفشانی سرس چگونه محو شده است؟
بیگ بنگ: سرس جرم آسمانی ای می باشد که جایی بین سیاره مریخ و مشتری قرار دارد و از این جهت که بسیاری از سیارک ها و اجزای منظومه شمسی به آن شباهت دارند مهم می باشد، در طول میلیون ها سال در اثر برخوردهای، دیگر اجرام منظومه شمسی به سیاره کوتوله سرس دهانه های بزرگ آتشفشانی زیادی بر سطح آن به وجود آمده است.
به گزارش بیگ بنگ، در مقاله ای که به تازگی توسط گروهی از محققان مؤسسه تحقیقاتی جنوب غربی (SwRI) در مجله نیچر منتشر شده بیان شد که تعداد دهانه های آتشفشانی که نظریه ها پیش بینی کرده اند و همینطور بزرگی این دهانه ها بر روی سرس مشاهده نشده است و این موضوع توجه محققانی که زمینه ی تحقیقشان بررسی این گونه اجرام می باشد را به خود جلب کرده، چرا که نظریه برخورد برای سیاره کوتوله سرس ۱۰ تا ۱۵ دهانه با قطر ۴۰۲ کیلومتر و حداقل ۴۰ دهانه با قطر ۲۶۰ کیلومتر پیش بینی می کند در صورتی که مشاهدات این تیم با استفاده از فضاپیمای سپیده دم ناسا(Dawn) حاکی از تنها ۱۶ دهانه آن هم با قطر حدود ۱۰۰ کیلومتر می باشد و هیچ مشاهده ای دال بر وجود دهانه ای با قطر بیش از ۲۸۱ کیلومتر نداشته اند.
سرس نزدیک به ۴٫۵ میلیارد سال پیش و در زمانی شکل گیری گیری منظومه شمسی فرم گرفت و شکل گیری آن نتیجه به هم چسبیدن اجرام کوچکتر به دلیل نیروی گرانش می باشد. سیمون مارچی محقق ارشد مؤسسه SwRI که زمینه تحقیقاتش در حوزه سیارک ها و سیاره های سنگی می باشد می گوید: نظریه اصلی در مورد سرس این است که، سرس به عنوان سیارک کمربند اصلی در اثر تجمع باقی مانده سایر سیارک ها در این موقعیت شکل گرفته است. مارچی و گروهش هنگام بررسی توپوگرافی سراسری که از فضاپیمای سپیده دم بدست آمده بود متوجه شدند که مجموعه ای وسیع از دهانه های با قطر کم بر روی سرس وجود دارد با اینحال باز هم بزرگترین دهانه قطرش تنها به ۲۷۸ کیلومتر می رسید، برای سرس مدل ها بسیار متنوع اند و تفاوت زیادی با دیگر سیارک ها دارد.
دانشمندان معتقدند دهانه ها می توانند به آرامی در طول سالیان متوالی به لایه های زیرین رفته باشند، ممکن است لایه هایی از یخ و دیگر مواد روی دهانه ها را پوشانده باشد اما این نظریه برای دهانه های بزرگ و عمیق نمی تواند صادق باشد. زمانی که فضاپیمای سپیده دم از وستا، سیارکی که تقریبا نصف اندازه سرس است تصویر برداری کرد، تصاویر حاکی از وجود دهانه های بسیار بزرگ بر سطح آن بود که قطر یکی از آنها به ۴۸۲ کیلومتر می رسید و تقریبا یک سمت سیارک وستا را پوشانده بود، بر همین اساس مارچ می گویید از آنجا که وستا دو دهانه ۴۰۰ کیلومتری دارد می توان با برون یابی به این نتیجه رسید که سرس باید شش، هفت یا حتی ده دهانه با قطر ۴۰۰ کیلومتر داشته باشد، در صورتی که این چنین نمی باشد.
پس بر این اساس هیچ شکی نمی باشد که سرس زمانی این دهانه ها را دارا بوده و در طول دوره های زمانی آنها ناپدید شده اند حال با نگاهی دقیق تر محققان راه حلی را ارائه داده اند که می تواند این مسئله را حل کند و آن این است که سطوح صاف پهناوری روی سرس وجود دارند که اینها می توانند جایگاه همان دهانه های وسیع باشند. مرحله بعدی تحقیقات مارچی و همکارانش این است که بدانند چه چیزی باعث از بین رفتن این دهانه های بزرگ شده و اگر چنین اتفاقی برای سیاره کوتوله سرس رخ داده پس برای سایر سیارک ها نیز ممکن است رخ دهد، این تحقیق ممکن است به نتایج بسیار جالبی دست یابد مبنی بر اینکه مدل جدیدی برای تکامل داخل منظومه شمسی، وجود دارد.
انسانهای اولیه نور سیاه چاله راه شیری را مشاهده کردند!
۵
ابرسیاهچاله مرکز کهکشان ما با ۴ میلیون برابر جرم خورشید، آخرین بار ۲ میلیون سال پیش روشن شد و زمینی‌ها، آن را به شکل توده‌ای نورانی به اندازه و درخشش ماه مشاهده کردند.
به گزارش خبرآنلاین، تازه‌ترین شبیه‌سازی ستاره شناسان حاکی از آن است که حدود ۲ میلیون سال پیش، موتور سیاهچاله مرکزی کهکشان راه‌شیری برای آخرین بار روشن شده و اثرات آن به شکل هاله‌ای نورانی به درخشش و اندازه ماه در آسمان زمین دیده شده است. این زمان مقارن با پیدایش نخستین موجودات دوپای انسان‌نما موسوم به هوموارکتوس ( Homo erectus ) بود که خیلی زود به پادشاهان زمین بدل شدند.
سیاهچاله مرکزی راه‌شیری هم‌اکنون قوی‌ترین منبع رادیویی صورت‌فلکی قوس است و به همین دلیل قوسA* نام گرفته است. مشاهدات حاکی از آن است که ابرسیاه‌چاله‌ای با جرم حدود ۴ میلیون برابر جرم خورشید در آنجا خوابیده است؛ اما وقتی که ابرسیاهچاله مرکزی کهکشانی روشن و فعال باشد، تشعشعات فوق‌العاده درخشانی از خود منتشر میکند که هم‌اکنون در برخی کهکشانهای بسیار دور مشاهده میشود. در فیلم زیر می‌توانید نمایی از این تشعشات فوق‌العاده را مشاهده کنید.
در سال ۲۰۱۰، تلسکوپ فضایی فرمی ناسا که پرتوهای پرانرژی گاما را رصد میکند، دو حباب بزرگ و پرانرژی را در فاصله ۲۵هزار سال‌نوری بالا و پایین صفحه کهکشان رصد کرد. پیشنهادهای متنوعی برای ماهیت این حباب‌ها که به حباب‌های فرمی مشهور شدند، مطرح شد، از واکنش ماده-پادماده گرفته تا بادهای مافوق‌صوت ناشی از تولد ستارگان. یکی از این پیشنهادها که توسط پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در سانتاکروز مطرح شده بود، منشا این حباب‌ها را جت‌های ذرات پرانرژی خروجی از سیاهچاله مرکزی کهکشان می‌دانست؛ اما این پیشنهاد هم مانند دیگر پیشنهادها هیچ شاهد تجربی نداشت.
اما جس بِلُند-هاوتورن از دانشگاه سیدنی توانست شاهدی بر این پیشنهاد بیابد، آن‌هم نه در کهکشان راه‌شیری که در جریان ماژلانی، توده‌ای از گاز هیدروژن که در فاصله ۲۴۰هزار سال‌نوری از راه‌شیری واقع شده است. بخشی از این جریان به‌شکل غیرعادی درخشان‌تر از دیگر بخش‌هاست و دانشمندان تاکنون نتوانسته بودند دلیل آن را توضیح دهند. اما بلند-هاورتورن حدس زد شاید جت‌های پرانرژی سیاهچاله مرکزی کهکشان به این بخش از جریان ماژلانی رسیده و با ملتهب کردن آن باعث درخشش بیش از حد شده باشد. محاسبات او به خوبی با پیشنهاد پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در سانتاکروز همخوانی داشت و بدین ترتیب، فعالیت سیاهچاله مرکزی کهکشان راه‌شیری توانست دو راز بزرگ کهکشان راه‌شیری را حل کند.
فوران ناشی از ابرسیاهچاله مرکزی کهکشان راه‌شیری در ۲ میلیون سال پیش باعث شد تا حباب‌های عظیم نورانی به شکل کره‌ای نورانی هم‌اندازه ماه و حتی پرنورتر از آن در آسمان زمین دیده شوند. کسی نمی‌داند در آن زمان، انسانهای نخستین روی زمین که در حال ساخت ابزارهای سنگی بودند، ظهور دو ماه در آسمان را چگونه تعبیر کرده‌اند؛ اما امروز این واقعیت برای ستاره شناسان محرز شده که ابرسیاهچاله مرکزی کهکشان تحت شرایط مختلفی میتواند فعال شود و نیاز نیست حتما فعالیت شدیدی مانند برخورد دو کهکشان به یکدیگر رخ دهد تا سیاهچالهها فعال شوند. البته این خبر خوبی برای ساکنان احتمالی سیارات نزدیک به مرکز کهکشان نیست، چراکه آغاز فعالیت سیاهچاله مرکزی کهکشان با انتشار انبوهی از پرتوهای فوق‌العاده پرانرژی باعث نابودی تمام گونه‌های حیات در فاصله نزدیک خواهد شد.
دانشمندان مزه ششم را کشف کردند!
بیگ بنگ: شور، شیرین، ترش، تلخ، اومامی و … نشاسته ای؟ دانشمندان شواهدی را کشف کرده اند که نشان می دهد انسان می تواند یک مزه ششم را از غذاهای غنی از کربوهیدرات دریافت کند. این کشف نه تنها می تواند نشان دهنده یک طعم جدید اضافه شده به لیست مزه ها– که در حال حاضر شامل شور، شیرین، ترش، تلخ و اومامی میباشد–باشد، بلکه می تواند توضیح دهد که چرا ما غذاهای نشاسته دار را آنقدر دوست داریم.
به گزارش بیگ بنگ، جویون لیم سرپرست تحقیقات می گوید:« من باور دارم که به همین دلیل است که مردم کربوهیدرات های پیچیده را ترجیح می دهند. شیرینی در کوتاه مدت طعم عالی ای دارد، اما اگر به شما شکلات و نان پیشنهاد شود، احتمالا مقداری کمی شکلات می خورید اما مقدار بیشتری نان انتخاب خواهید کرد.» لیم و همکارانش ۲۲ نفر را گرد هم آوردند و از آنها خواستند تا گروهی از محلول های مختلف که از سطوح مختلف کربوهیدرات تشکیل شده بودند را مزه کنند. سپس از آنها خواسته شد تا ارزشیابی کنند که هر کدام چگونه مزه ای را داشته است.
لیم گفت:« آنها طعم را نشاسته ای نامیدند. آسیایی ها گفتند که طعم آن شبیه برنج است، در حالی که سفید پوستان آن را طعمی شبیه به برنج یا پاستا توصیف کردند. این مثل خوردن آرد است.» در مرحله ی بعد، به افراد ترکیبی داده شد که به طور خاص گیرنده های دریافت کننده شرینی زبان را مختل می کرد، سپس ترکیبی دیگر داده شد که کار آن مختل کردن آنزیمی بود که کربوهیدرات های بلند زنجیره ای را تجزیه می کند. این مرحله بسیار حائز اهمیت بود. به دلیل آنکه تاکنون، نظر عموم بر این بود که انسان ها نمی توانند طعم کربوهیدرات ها را شناسایی کنند. تصور بر این بود که به دلیل آنکه کربوهیدرات ها بسیار سریع تجزیه می شوند، تنها طعمی شیرین از مولکول های قندی باقی می مانند که آنها را ساخته است.
بعد از آنکه مختل کننده ها به کار گرفته شدند، افراد هنوز هم قادر به مزه کردن و توصیف طعم نشاسته ای بودند، که لیم را بر این داشت تا نتیجه بگیرد که انسان ها می توانند به طور خاص کربوهیدرات ها را مزه کنند. لیم می گوید:« هر فرهنگی دارای منبع مهمی از کربوهیدرات پیچیده می باشد. این نظر که ما نمیتوانیم آنچه می خوریم را مزه کنیم، منطقی نمیباشد.» نتایج همچنین اشاره دارند که طعمی جدید را کشف کرده ایم که می تواند دلیلی باشد بر علاقه ای که بسیاری که مردم به خوردن غذا های غنی از کربوهیدرات مثل نان و برنج دارند. علاقه ای که تاریخچه دور و درازی به عنوان بخشی از فرهنگ بشریت دارد.
حال، با استفاده از نظریه ای محکم، این تیم امیدوار است که بتواند گیرنده های خاص روی زبان که دریافت مزه ششم را بر عهده دارند را شناسایی کنند. “نشاسته ای” تنها مزه ای نیست که دانشمندان بررسی می کنند. سال ۲۰۱۵، محققان در کشور آمریکا مدارکی مبنی بر این که چربی می تواند یک مزه خاص باشد را کشف کردند. آنها گفتند که چربی به طور جداگانه، مزه ای نسبتا راکد است، اما کار آن تقویت دیگر مزه ها به شیوه ای که تلخی آن را انجام می دهد، است.
یک تیم دیگر نیز در حال بررسی این امکان است که مزه هایی مانند کلسیم، خون و آمینو اسیدها مزه های جداگانه هستند. صرف نظر از اینکه آیا این “مزه” های جدید وارد لیست رسمی می شوند یا خیر، واضح است که ما هنوز هم دانش کمی نسبت به دهان و حس هایمان داریم. می توان امیدوار بود که روزی به طور کامل، همه چیز را درباره یکی از اساسی ترین بخش های زندگی مان بدانیم: خوردن! جزئیات بیشتر این پژوهش در Chemical Senses منتشر شده است.
کشف مولکول های سازندۀ حیات پیرامون یک ستارۀ جوان
۳
بیگ بنگ: ستاره شناسان برای نخستین بار با استفاده از آرایه ی تلسکوپی آتاکاما مولکول های پیچیده ی آلی -عناصر سازنده حیات- را در یک قرص پیش‌سیاره ای پیرامون یک ستاره ی جوان مشاهده کردند. این کشف تاکید دوباره ایست بر این که شرایطی که به پیدایش زمین و خورشید انجامیده شرایط یگانه و منحصر به فردی در کیهان نبوده و نیست.
تصویری هنری از قرص پیش‌سیاره ای پیرامون ستاره ی جوان MWC ۴۸۰
به گزارش بیگ بنگ، مشاهدات تازه نشان می دهند که قرص پیش‌سیاره ای پیرامون ستاره ی جوانی به نام MWC ۴۸۰ مقدار فراوانی متیل سیانید (استونیتریل، CH3CN) که یک مولکول پیچیده بر پایه ی کربن است را در بر دارد. مقدار متیل سیانید پیرامون MWC ۴۸۰ به اندازه ای است که با آن می توان همه ی اقیانوس های زمین را پر کرد. این مولکول هم خودش و هم خانواده ی ساده تَرَش، هیدروژن سیانید (HCN)، در حاشیه های بیرونیِ قرص تازه شکل گرفته ی این ستاره یافته شده اند.
ستاره ی MWC ۴۸۰ که جرمش به حدود دو برابر جرم خورشید می رسد، با ۴۵۵ سال نوری فاصله از زمین، در منطقه ی ستاره زای صورت فلکی گاو (ثور) جای دارد، این ستاره تنها نیم میلیون سال سن دارد، در حالی که خورشید ما بیش از چهار میلیارد سال از عمرش می گذرد. قرص مواد پیرامون آن در نخستین گام های شکل گیری به سر می برد، یعنی تازه از دل سحابی سرد و تاریک گاز و غباری که در آن چگالیده شده بود بیرون آمده است. در ویدیوی زیر، برداشتی هنری از همین قرص پیش‌سیاره ای را می بینید.
اوبرگ در پایان می گوید: «ما از روی بررسی فراسیاره ها دریافته ایم که سامانه ی خورشیدی از دید شمار سیاره ها و فراوانی آب، سامانه ی یگانه ای نیست. اکنون دیگر می دانیم که از نظر شیمی آلی هم یگانه نیست. یک بار دیگر به ما گوشزد شد که مورد ویژه ای نیستیم. از دیدگاه یک موجود زنده، این خبر خوبی است.» این دستاورد در شماره ی ۹ آوریل ۲۰۱۵ نشریه ی نیچر منتشر شده است.
اطلاع از آیندۀ کیهان با استفاده از گذشته های دور
بیگ بنگ: جهان از زمان وقوع بیگ بنگ– توده ای کوچک با انرژی فوق العاده عظیم که از آغاز کیهان تا به امروز در حال منبسط شدن است- تا به امروز، حدود ۱۴ میلیارد سال، سن دارد. امروز، فضا با صدها میلیارد کهکشان از جمله منظومه شمسی -که بخش کوچکی از کهکشان راه شیری است- پر شده است. اما، دقیقاً چه چیزی سبب توسعه ی کیهان از دوران نوزادی تا زمان حالش، شده است؟ و در آینده چه رخ خواهد داد؟
در این تصویر، انبوه توده ها و رشته های ماده تاریک (مناطق سیاه) به عنوان داربستی برایت شکیل ساختارهای کیهانی به وجود آمده از ماده معمولی (نواح یدرخشان) –از جمله ستارگان، کهکشانها و خوشه های کهکشانی- مشاهده میشود. این تصویر، حاصل کار دانشمندان آزمایشگاه اسلاک(آزمایشگاه شتاب دهنده ملی ذرات) و استنفورد از ترکیب داده های تجربی و نظری به منظور درک چگونگی تشکیل جهان و آنچه که در آینده رخ میدهد، است.
به گزارش بیگ بنگ، ریسا وکسلر(Risa Wechsler) باستان شناس اخترفیزیکی به دنبال پاسخ به این سوالات بنیادی است. تیم “وکسلر” در موسسه اخترفیزیک و کیهان شناسی کاولیِ(KIPAC) دانشگاه استنفورد و آزمایشگاه شتاب دهنده ملی ذرات دانشکده انرژی- اسلاک(SLAC)، با ترکیب داده های آزمایشگاهی و تئوری در برنامه شبیه سازی کامپیوتری عمیقاً به کاوش در تاریخ کیهانی و ردیابی چگونگی به هم پیوستن ذرات ماده به یکدیگر برای تشکیل ساختارهای بزرگ در جهان در حال انبساط پرداختند. وکسلر-استاد فیزیک و اخترفیزیکدان گفت: «اغلب محاسبات ِ ما در موسسه کیهان شناسی کاولیِ انجام شد و این محاسبات نمودی مهم از همکاری بین اسلاک و استنفورد میباشد.»
سفر ِ شبیه سازی شده ی “وکسلر” از طریق فضا-زمان با استفاده از داده های آزمایشگاهی متنوعی از جمله مشاهدات ِ موسسه انرژی تاریک(DES) -که به تازگی مجموعه ی جدیدی از کهکشانهای همدم فوق العاده کم نورِ کهکشان راه شیری که غنی از ماده تاریک هستند، کشف کرده اند- انجام شده است. کشش گرانشی از این ماده نامرئی بر روی ماده معمولی (ماده مرئی و قابل رویت) تاثیر میگذارد و نقش مهمی در تشکیل و رشد کهکشانها بازی میکند.
“ریسا وکسلر” اختر فیزیکدان و استاد فیزیک
انرژی تاریک عامل کلیدی دیگری در شکل دادن جهان است: انرژی تاریک جهان را همانند یک بادکنک با روند همیشگی رو به رشد متورم میکند، ولی محققان درباره ی علت به وجود آوردنده ی این انبساط چیز زیادی نمی دانند. دو پروژه آینده به وکسلر و دیگر پژوهشگران سرنخ های جدیدی درباره ی این انرژی مرموز خواهد داد. دستگاه طیف سنجی انرژی تاریک(DESI) -که با همکاری علمی وکسلر هدایت می شود- در سال ۲۰۱۸ برای تبدیل تصاویر دو بعدی از بررسی هایی مثل DES به نقشه ی سه بعدی از کیهان، آغاز به کار خواهد کرد. تلسکوپ بزرگ پیمایشی سینوپتیکی(LSST) که دارای چشم دیجیتال بسیار حساس ۳۲۰۰ مگاپیکسلی است و در اسلاک مونتاژ شده، طی چند سال آینده به منظور کشف عمیق تر فضا در مقایسه با هر تلسکوپ دیگری، شروع به کار خواهد کرد.
وکسلر میگوید: «نگاه به کهکشانهای دور، جستجو در گذشته است و به ما اجازه می دهد تا چگونگی رشد و توزیع کهکشانهایی که توسط انرژی تاریک در مراحل مختلف زمانی تحت تاثیر قرار گرفته اند را اندازه گیری کنیم». او همچنین اضافه کرد: «در طی ده سال گذشته، ما پیشرفتهای زیادی در تصحیح و بهبود مدل کیهانی داشته ایم که بسیاری از ویژگیهای جهان امروز را به خوبی توصیف میکند. با اینحال، اگر داده های آینده مدل امروزی را رد کنند، ما باید به طور کامل دیدمان را از جهان تغییر دهیم».
مدل کنونی نشان میدهد که جهان تا ابد محکوم به انبساط و گسترش است و هر چه بیشتر و بیشتر در حال تاریک شدن، سرعت گرفتن و دور شدن کهکشانها از یکدیگر، میباشد. اما آیا سرعت این شتاب ثابت است یا بسته به فضا-زمان تغییر میکند؟ و آیا امکان رد شدن نظریه گرانشی در مقیاسهای بزرگ وجود دارد؟ داده های بیشتر به پژوهشگران در یافتن ِ پاسخ این پرسشهای اساسی کمک خواهد کرد.
چرا کسی نمی تواند اینشتین را رد کند؟۱
بیگ بنگ: یکی از خوبی های اخترفیزیکدان بودن این است که هر هفته ایمیلی از کسی دریافت می کنید که ادعا دارد “ثابت کرده اینشتین اشتباه می کند”. این ایمیل یا ایمیلی است که هیچ معادله ی ریاضی در آن وجود ندارد و عباراتی مانند “روشن است که …” در آن دیده می شود، یا چندین صفحه پر از معادله های پیچیده است که ده ها جمله ی علمی به روش های نارایج در آنها به کار برده شده است.
آلبرت اینشتین در حال درس دادن در سال ۱۹۲۱
همه ی این ایمیل ها به سرعت پاک می شوند، نه به این دلیل که مغز اخترفیزیکدانان بیش از حد انباشته از نظریه های تایید شده است، بلکه به این دلیل که هیچ یک از این ایمیل ها درباره ی نظریه های جایگزین چیز درستی نمی گویند. برای نمونه، در اواخر سده ی ۱۷۰۰ میلادی، نظریه ای برای گرما وجود داشت به نام کالُریک. بر پایه ی نظریه ی کالریک: « گرما یک شاره (سیال) درون مواد است [که از مواد گرم به مواد سرد منتقل می شود]. این شاره “خود-پس زننده” است، یعنی تلاش می کند تا جایی که می شود به گونه ای برابر پخش گردد. این شاره به طور مستقیم دیده نمی شود، ولی هر چه ماده ای کالریک تر باشد، دمایش هم بیشتر است.»
با بهره از این نظریه می توان پیش بینی های بسیاری کرد که درست هم از آب در بیایند. از آنجایی که کالریک را نمی‌توان پدید آورد یا نابود کرد، گرما (انرژی) پایسته می ماند. اگر جسم سردی را در کنار جسم داغی بگذارید، کالریک درون جسم داغ آنقدر به درون جسم سرد پخش خواهد شد تا هر دو به یک دما برسند. هنگامی که هوا گسترده می شود، کالریک هم پخش تر و تنُک تر (رقیق تر) می شود، در نتیجه دما پایین می آید. زمانی که هوا فشرده می شود نیز مقدار کالریک در یکای حجم بیشتر می شود و در نتیجه دما بالا می رود.
کالری سنج آنتوان لاوازیه در سال ۱۷۸۹
ما اکنون می دانیم که هیچ “شاره ی گرما”یی با نام کالریک وجود ندارد. گرما از ویژگیهای جنبشی (انرژی جنبشی) اتم ها یا مولکول های مواد است. از همین رو ما نظریه ی جنبشی را جایگزین مدل کالریک نمودیم و می توانیم بگوییم که دیگر می دانیم مدل کالریک به کلی نادرست بوده است.
پنداشت اساسی برای یک “شاره ی گرمایی” با واقعیت سازگاری ندارد، اما این مدل پیش بینی هایی می کند که درست هستند. در واقع، مدل کالریک امروزه به همان خوبی کار می کند که در اواخر سده ی ۱۷۰۰ می کرد. دلیل این که ما آن را دیگر به کار نمی‌بریم اینست که مدل های تازه تری داریم که بهتر کار می کنند. نظریه ی جنبشی همه‌ی پیش‌بینی های کالریک، و بیشتر از آن را انجام می دهد. نظریه ی جنبشی حتی به ما می گوید که چگونه انرژی گرمایی یک ماده می تواند به گونه ای تقریبی، همچون یک شاره در نظر گرفته شود.
این یک نمود کلیدی از نظریه های علمی است. اگر می خواهید نظریه ی تازه ای را جایگزین یک نظریه ی علمی نیرومند کنید، نظریه ی تازه باید بتواند کاری بیش از نظریه ی قدیمی انجام دهد. زمانی که نظریه ی کهنه را با نظریه ی نو عوض می کنید، دیگر تنگناهای نظریه ی کهنه و چگونگی فراتر رفتن از آن را می دانید.
در برخی موارد حتی زمانی که یک نظریه ی کهنه با نظریه ی نویی جایگزین شده است، ما باز هم به کارگیری از آن را ادامه می دهیم. یک نمونه از چنین چیزی قانون گرانش نیوتن است. زمانی که نیوتن در سده ی ۱۶۰۰ میلادی نظریه ی گرانش جهانی خود را مطرح کرد، گرانش را همچون نیرویی از کشش (جاذبه) میان همه ی اجرام تعریف کرد. این قانون اجازه داد تا پیش بینی های درستی از حرکت سیاره ها انجام شود: کشف نپتون، پیوند اساسی میان جرم یک ستاره و دمای آن، و و و. گرانش نیوتنی یک نظریه ی علمی پرتوان و کارآمد بوده و هست.
تا اینکه در اوایل سده ی ۱۹۰۰ میلادی، آلبرت اینشتین مدل دیگری را مطرح کرد که به نام نظریه ی نسبیت شناخته می شود. پنداشت اساسی این نظریه آن است که گرانش در اثر خمیدگی (انحنای) فضا و زمان توسط جرم پدید می آید. گرچه مدل گرانش اینشتین با مدل نیوتن از بنیان تفاوت دارد، ولی ریاضیات این نظریه نشان می دهد که معادله های نیوتن همان معادله های اینشتین با حل تقریبی هستند. هر چه در گرانش نیوتن پیش بینی شده، اینشتین هم آن را پیش بینی می کند. ولی اینشتین همچنین به ما اجازه می دهد مدل سیاهچاله ها، بیگ بنگ، مدار پیشاینده ی (تقدیمی) سیاره ی تیر، اتساع زمان، و بسیاری چیزهای دیگر را به درستی طراحی کنیم، و همه ی این مدل ها هم با آزمایش و به گونه ی تجربی تایید شده اند.
بنابراین اینشتین، نیوتن را شکست می دهد. ولی کار با نظریه ی اینشتین بسیار دشوارتر از نظریه ی نیوتن است، از همین رو ما اغلب تنها معادله های نیوتن را برای محاسبه هایمان به کار می بریم؛ برای نمونه، حرکت ماهواره ها، یا سیارات فرا خورشیدی از فرمول نیوتن استفاده می شود. اگر نیازمند دقت نظریه ی اینشتین نباشیم، به سادگی نظریه ی نیوتن را به کار می بریم و پاسخی هم که می گیریم “به اندازه‌ی کافی خوب” است. شاید ثابت کرده باشیم که نظریه ی نیوتن “نادرست” است، ولی این نظریه هنوز هم به همان اندازه ی گذشته دقیق و سودمند است.
شوربختانه بسیاری از “جوجه اینشتین” ها این را درک نمی کنند. برای شروع، باید بگوییم که نادرستی گرانش اینشتین را با یک نظریه نمی‌توان ثابت کرد. نادرستی این نظریه تنها با شواهد تجربی‌ای اثبات می شود که ناکارامدی پیش بینی های نسبیت عام را نشان دهند. نظریه ی اینشتین زمانی نیوتن را شکست داد که با شواهدی تجربی‌ای روبرو شدیم که با پیش‌بینی های اینشتین همخوان بودند و با پیش بینی های نیوتن همخوانی نداشتند. پس تا زمانی که به شواهدی تجربی دست نیافتید که آشکارا در تضاد با نسبیت عام باشند، ادعای “رد اینشتین” هم گوش شنوایی نخواهد داشت.
راه دیگر برای شکست دادن اینشتین، پیش کشیدن نظریه ایست که به روشنی نشان دهد نظریه ی اینشتین تقریبی از نظریه ی تازه ی شماست، یا به روشنی نشان دهد چگونه آزمون های تجربی‌ای که نسبیت عام از سر گذرانده، توسط نظریه ی شما هم از سر گذرانده می شوند. در حالت آرمانی، نظریه ی تازه ی شما هم پیش بینی هایی انجام میدهد که می‌توان آنها را از راهی درست و معقول آزمود. اگر بتوانید چنین کنید، و بتوانید پنداشت و اندیشه ی خود را به روشنی مطرح کنید، آنگاه ادعایتان ارزش شنیدن خواهد یافت.
نظریه ی ریسمان و گرانش آنتروپیک نمونه هایی از مدل هایی هستند که در تلاشند همین کار را انجام دهند. اما حتی اگر کسی موفق شود نظریه ای بهتر از نظریه ی اینشتین پدید آورد (که تقریبا صد در صد همین گونه خواهد شد)، باز هم نظریه ی اینشتین اعتبار گذشته اش را خواهد داشت. نادرستی اینشتین اثبات نمی شود، بلکه تنها محدودیت های نظریه اش درک شناخته خواهد شد. بتازگی نیز دانشمندان پس از یک قرن از ارائه ی نسبیت عام اینشتین، امواج گرانشی منتشر شده از دو سیاهچاله را شکار کردند که باز هم درستی نظریه ی نسبیت اینشتین را تایید می کند.
بخاطر سالروز درگذشت آلبرت اینشتین این نکته را هم اضافه می کنیم: در هفدهم آوریل سال ۱۹۵۵، به دنبال پارگی آنوریسم آئورت شکمی، اینشتین دچار خونریزی داخلی شد. پیش از این واقعه، در سال ۱۹۴۸، دکتر رودولف نیسن، یک نوبت آنوریسم او را مورد عمل جراحی قرار داده بود. او در این روز مشغول آماده کردن پیش‌نویس یک سخنرانی تلویزیونی بود، او این پیش‌نویس را به بیمارستان برد ولی آنقدر زنده نماند که تکمیلش کند. اینشتین، اجازه نداد مورد جراحی قرار بگیرد و گفت: «من می‌خواهم وقتی که بخواهم، بمیرم. زنده ماندن، به صورت مصنوعی، کج‌سلیقگی است. من سهمم را انجام داده‌ام، وقت رفتن است. می‌خواهم مرگ را با ظرافت، تجربه کنم.» سرانجام اینشتین، بزرگترین دانشمند و متفکر قرن بیستم، مردی که احتمالأ همراه با ناپلئون و بتهوون مشهورتر از همه مردان جهان بوده است صبح روز بعد هجدهم آوریل ۱۹۵۵ در بیمارستان پرینستون در ۷۶ سالگی، در شهر پرینستون در گذشت. جسدش سوزانده شد و خاکسترش در اطراف محوطه انستیتوی مطالعات پیشرفته در پرینستون، پخش شد. یادش گرامی
نخستین پردازشگر نوری ساخته شد!
بیگ بنگ: محققان دانشگاه کالیفرنیا با همکاری دانشمند ایرانی موفق به ساخت اتصالات انتقال دیتا بر مبنای فوتون‌های نوری برای پردازشگرهای کامپیوتری شدند.
دانشمندان توانستند دو هسته پردازشگر دارای بیش از ۷۰ میلیون فرستنده و ۸۵۰ اجزای فوتونی را در داخل یک تراشه سه در شش میلیمتری یکپارچه کنند. امیر اتابکی دانشمند ایرانی و همکارانش این میکروپردازشگر را در یک foundry ساختند که تراشه‌های کامپیوتری با عملکرد بالا را در حجم انبوه تولید میکند. این موضوع نشان میدهد طرح این تیم علمی را می‌توان به آسانی و به سرعت برای تولید تجاری مقیاس‌بندی کرد. تراشه جدید نوید دهنده گام بعدی در تکامل ارتباطات فیبر نوری با یکپارچه‌کردن رابط‌های فوتونیکی در یک میکروپردازشگر است. محققان معتقدند که استفاده از اتصالات نوری برای انتقال اطلاعات در مقایسه با مدارهای مسی، تاثیر زیادی در افزایش سرعت پردازش کامپیوترها خواهد داشت.
به گفته ولادیمیر استویانویچ، دانشیار مهندسی برق و علوم کامپیوتر در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی و رهبر این پروژه، این نخستین پردازشگری است که قادر است از نور برای برقراری ارتباط با جهان خارج استفاده کند. فیبر نوری در مقایسه با سیم‌های الکتریکی پهنای باند بزرگتری را پشتیبانی میکنند و داده‌های بیشتری را طی فواصل طولانی‌تر و با انرژی کمتر و با سرعت‌های بالاتر حمل میکند.
در حالی که پیشرفت‌ها در فناوری ارتباطات نوری انتقال داده بین کامپیوترها را به طور باورنکردنی پیشرفت داده‌اند و تا پیش از این، وارد کردن فوتونیک در تراشه‌های کامپیوتری فرآیند دشواری بوده است. این دستاورد راه را به سوی عصر جدید کارکردهای نیازمند پهنای باند باز میکند و یکی از کارکردهای این فناوری پاک‌کردن مراکز داده از لحاظ انرژی است. محققان امیدوارند تا پس از موفقیت‌های حاصل شده در این پروژه اولین نمونه اقتصادی از پردازشگرهای هیبریدی را در آینده نزدیک به بازار عرضه کنند. جزئیات این دستاورد علمی در مجله Nature ارائه شد.
جدیدترین عکس‌های مریخ را ببینید!
بیگ بنگ: کاوشگر کنجکاوی ناسا که در حال تجسس در بخشهای کم ارتفاع کوه شارپ در مریخ است، جدیدترین عکس های رنگی با وضوح ِ بالا را به زمین ارسال کرده که دیدگاهی بی‌سابقه از ساختار سنگی این سیاره را در اختیار دانشمندان قرار میدهد.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از همشهری، اولین چیزی که در این تصاویر چشم را خیره میسازد شباهت بی‌اندازه آن به زمین است و همین موضوع دانشمندان را هیجان‌زده ساخته‌است. این تصاویر در تاریخ هشتم سپتامبر در منطقه موری در دامنه‌های کم‌ارتفاع کوه شارپ ثبت شده‌اند، کوهی که قله مرکزی حفره‌ای به نام حفره گیل در مریخ به شمار می‌رود.
این کوه که اولین بار در دهه ۱۹۷۰ کشف شد، به تپه‌ای غول‌پیکر از لایه های رسوبی فرسایشی شباهت دارد که در ارتفاع ۵٫۵ کیلومتری از سطح دره قرار گرفته است. هنوز مشخص نیست منشا لایه‌های سازنده این کوه چیست اما تخمین زده شده است که شکل‌گیری این کوه دو میلیارد سال طول کشیده است. منطقه موری نیز از تختال‌ها (تپه‌ای با سطح فوقانی مسطح) و تخت‌تپه‌ها(تپه‌ای وسیع و منفرد با قله مسطح و دامنه پرشیب) و تل‌ها تشکیل شده است که به فلات‌های کوچک سنگی شباهت دارند که از دامنه کوه رشد کرده‌اند. این سازه‌ها چند میلیون سال پیش تحت تاثیر شرایط اقلیمی و فرسایش ایجاد شده‌اند، سازه‌هایی مرتفع، با قله‌ای مسطح و لبه‌های پرشیب هستند که از تپه‌های بزرگتر ایجاد شده‌اند.
تنها تفاوت میان این سازه‌ها در مریخ و زمین در ابعاد آنها است. بسیاری از زمین‌شناسان میگویند یک تختال طولی بیشتر از وسعتش دارد و یک تخت تپه وسیع‌تر است و ارتفاع آن نسبت به وسعتش کمتر است. گفته میشود سازه‌های منطقه موری بقایای فرسایشی ماسه سنگهای باستانی مریخی هستند و اکنون تصاویر به دست آمده از کنجکاوی دیدگاهی بی‌سابقه را از این سازه‌ها و لایه‌ها در اختیار دانشمندان قرار داده است.
کنجکاوی درحدود یک ماه است که مشغول بررسی منطقه موری در کوه شارپ است و اکنون خود را برای رفتن به ارتفاعات بیشتر کوه آماده میکند، اما پیش از آن باید در جنوبی‌ترین بخشهای منطقه عملیات حفاری انجام دهد. به گفته ناسا تیم علمی کنجکاوی قصد دارد در آینده‌ای نزدیک چندین تصویر ترکیبی رنگی را از تمامی تصاویری که کنجکاوی به زمین ارسال کرده ایجاد کند.
پادزهر پیری
بیگ بنگ: آیا تا کنون به این مساله فکر کرده‌اید که اگر بتوانیم علت فرآیند پیر شدن سلول‌ها را پیدا کنیم، میتوانیم با آن مقابله کنیم و شاید هم روزی بتوانیم جلوی بروز آن را بگیریم؟
به گزارش بخش سلامت مجله تایم دکتر دیوید سینکلر، استاد ژنتیک دانشکده پزشکی هاروارد که از پژوهشگران برجسته در زمینه سالمندی است، در این باره می گوید: از منظر زیست شناسی عامل اصلی سالمندی و پیری سلول های بدن، کمبود و نبود اکسیژن است. به عبارت دقیق تر، مولد انرژی سلول های بدن، که به میتوکندری معروف است، بدون اکسیژن کارایی خود را از دست می دهد و نمی تواند وظیفه اصلی اش را بدرستی انجام دهد؛ یعنی دیگر نمی تواند مانند گذشته سوخت های فیزیولوژیک بدن، مانند گلوکز را به انرژی تبدیل کند. به این ترتیب سلول رفته رفته پیر می شود و می میرد.
بتازگی سینکلر و همکارانش مقاله ای در مجله سل (Cell) منتشر کرده و در آن برای نخستین بار توضیح داده اند یک ماده مرکب می تواند سلول های پیر را از راه رفته بازگرداند و دوباره آنها را پرتوان و جوان سازد. جالب است بدانید این ماده مرکب یک ماده شیمیایی طبیعی به نام NAD است که در بیشتر سلول های جوان تولید می شود و نقش تعیین کننده ای در فرآیند سوخت وساز دارد. این گروه پژوهشی در آزمایشی روی موش ها دریافته است اگر فقط به مدت یک هفته این ماده شیمیایی را به موش های مسن بدهیم، بافت بدن موش های دو ساله بسیار شبیه بافت بدن موش های شش ماهه خواهد شد. (اگر بخواهیم این تغییر را در مقیاس سن و سال انسان ها بیان کنیم، مانند آن است که بگوییم سلول های یک فرد شصت ساله به سلول های یک فرد بیست ساله تبدیل خواهد شد).
سینکلر می گوید، با گذشت زمان پستانداران پا به سن می گذارند و در خلال همین فرآیند سالمندی میزان ماده شیمیایی NAD در بدن آنها حدود ۵۰ درصد کاهش می یابد. با کم شدن این ترکیب شیمیایی در بدن، سوخت وساز با دشواری انجام شده و منابع انرژی حاصل از فعالیت های میتوکندری ضعیف می شود. به همین دلیل سلول ها از میزان مورد نیاز انرژی بی بهره می مانند و در برابر عوارض و خطرات سالمندی، یعنی التهاب، ضعف ماهیچه ای و سوخت وسازِ کندتر، آسیب پذیر خواهند شد.
اگر بتوانیم مقادیری کافی از NAD به این سلول ها برسانیم، در واقع می توانیم آنها را گول بزنیم و این تصور را برایشان ایجاد کنیم که دوباره جوان شده اند. به این ترتیب به لحاظ نظری می توان فرآیند پیری را معکوس کرد. سینکلر می گوید: «هنگامی که ما این مولکول را به سلول های مسن می رسانیم، این سلول ها گمان می کنند مقادیر اکسیژن دریافتی دوباره به میزان کاملا طبیعی بازگشته و این گونه است که همه چیز از نو آغاز می شود.»
تا اینجای کار سینکلر و گروه پژوهشی اش به این نتیجه رسیده اند NAD را می توان کلید قفل دروازه جوانی، که پشت سر سلول های مسن بسته شده بود، به حساب آورد. با این حال او حاضر نیست خیالبافی کند و این ماده را اکسیر جوانی یا آب حیات بنامد. او در این باره می گوید: «در واقع این ماده با معکوس کردن روند سالمندی، فقط می تواند زمانی بیش از آنچه اکنون در اختیار داریم برایمان بخرد.»
اما کار سینکلر هنوز به پایان نرسیده است. او می خواهد در گام بعدی NADرا به آب آشامیدنی موش ها بیفزاید و ببیند آیا آنها واقعا دیرتر از قبل به اختلالات و بیماری های مزمن مرتبط با سالمندی، مانند التهاب، ضعف ماهیچه ای، سرطان و دیابت، مبتلا خواهند شد. نتایج این گام می تواند زمینه بسیار مناسبی برای محققان حوزه سرطان نیز پدید آورد، زیرا توده های سرطانی معمولا در شرایط کمبود اکسیژن رشد می کنند و در بیماران مسن تر رواج بیشتری دارند.
البته سینکلر همین حالا و پیش از انجام هر آزمایش دیگری نیز به استفاده از NADدر بدن انسان خوشبین است؛ زیرا می گوید این ماده شیمیایی یک ماده طبیعی متعلق به بدن انسان است و طبعا اثرات نامطلوب بسیار کمی در پی خواهد داشت. او می گوید: «اگر بدن انسان آرام آرام تحلیل می رود و توان تنظیم خودش را به طور موثر از دست می دهد، ما می توانیم آن را دوباره به شرایطی بازگردانیم که در دهه های دوم و سوم زندگی اش قرار داشته است.» آیا این خوشبینی ها در حد آرزو باقی خواهد ماند یا روزی جامه عمل به تن خواهد کرد؟
مترجم: مسعود ایثاری
منبع: Time , مطالعه بیشتر: sciencebuzz , hms.harvard
مطلب مرتبط :
موش پیر جوان شد
مطالب 1395/5/16
بازی جدید ناسا
برای دانلود بازی در فرمت های مختلف کلیک کنید
بیگ بنگ: در چهارمین سال حضور کاوشگر “کنجکاوی” ناسا بر روی مریخ، از بازی جدید و سرگرم‌کننده رونمایی شده که به زمینی‌ها اجازه میدهد مانند این ربات روی سطح سیاره سرخ حرکت کنند.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، این بازی که بصورت رایگان برای همه تلفن‌های همراه و کامپیوترها قابل دانلود است، “کاوشگر مریخ” (Mars Rover) نام دارد و به بازیکنان اجازه میدهد درک بهتری از هدف ماموریت کنجکاوی در سیاره مریخ بدست بیاورند. این بازی ساده شامل حرکت یک کاوشگر الکترونیکی بر روی زمین‌های سنگلاخی و جستجو به دنبال آب‌های زیرزمین است که در عین حال باید از شکستن چرخ این کاوشگر یا برگشتن آن جلوگیری کرد. در حقیقت این بازی به نوعی با ماموریت کاوشگر بعدی ناسا اشاره دارد که با استفاده از رادار به دنبال آب مدفون در خاک مریخ خواهد گشت.
این بازی با همکاری آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا و شبکه پخش بازی GAMEE طراحی شده و در مورد ارتباط آن با ماموریت واقعی کاوش مریخ اطلاعات بیشتری ارائه میدهد. تاریخ انتشار این اپلیکیشن دقیقا با چهارمین سالگرد فرود کاوشگر “کنجکاوی” بر مریخ مصادف شد. این ربات مریخ‌نورد در پنجم اوت ۲۰۱۲ با هدف جستجو به دنبال نشانه‌های حیات در گذشته یا حال سیاره سرخ بر روی آن فرود آمده بود.
مریخ نورد کنجکاوی این عکس را در ۲ آگوست ۲۰۱۶ در جریان تحقیق نزدیک خود از یک هدف سنگ بنام “ماریمبا” در دامنه پایینی کوه شارپ گرفته است.
ماموریت ۲٫۵ میلیارد دلاری “کنجکاوی” در زمان حضور خود در مریخ نشان داد که بخش‌هایی از این سیاره میلیاردها سال قبل از حیات میکروبی پشتیبانی می‌کرده است. در حقیقت این کاوشگر دریافت که منطقه نزدیک محل فرودش در دهانه ۱۴۵ کیلومتری “گیل” یک سیستم دریاچه و رود بوده که احتمالا میلیونها سال قبل وجود داشته‌اند. این مریخ‌نورد اکنون در حال بررسی دامنه‌های کوه شارپ است که با ارتفاع پنج کیلومتر در مرکز این دهانه واقع شده است. تا به امروز، کنجکاوی بیش از ۱۲۸ هزار تصاویر را به زمین ارسال کرده و ۱۳٫۵۷ کیلومتر روی سطح مریخ حرکت کرده است.
برای دانلود بازی در فرمت های مختلف کلیک کنید
بیگ بنگ: محققان دانشگاه فناوری وین پس از بررسی ذرات زیراتمی موفق به کشف ذره‌ای ترکیبی به نام گلوبال(Glueball) شده‌اند که کاملا از نیروی خالص هسته‌ای ساخته شده است.
ذرات نوکلئون ها (سمت چپ) از کوارک ها (ذرات ماده) و گلوئونها (ذرات نیروی) تشکیل شده و گلوبال ها (سمت راست) صرفا از گلوئون ها یا نیروی خالص هسته‌ای ساخته شده اند.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، اولین سرنخ از ذرات زیر اتمی گلوئون در سال ۱۹۷۲ و در جریان آزمایشهای دو فیزیکدان به نام ماری جلمن و هارالد فریتش مشخص شد. در جریان مطالعات اخیر پروفسور آنتون ریبن، از دانشگاه صنعتی وین، که با همکاری یکی از دانشجویان خود به نام فردریک برنر انجام گرفت، مراحل تئوری‌سازی نیروی ناشناس ناشی از فروپاشی هسته با موفقیت انجام شد.
پروفسور آنتون ریبن در مورد این کشف اظهار کرد: « پس از مطالعه ذرات زیراتمی در چند شتاب دهنده مطرح، موفق به کشف ذره گلوبال با نام اختصاری مزون (f0(1710 شدیم. در دنیای فیزیک ذرات، هر نیرویی توسط ذرات منحصر به‌فردی تولید و اعمال میشود و بزرگترین نیروی هسته‌ای توسط گلوئونها تامین میشود.» ریبن درباره ماهیت گلوئونها و ذره گلوبال در بیانی قابل فهم گفت: « نوترون‌ها و پروتون‌های موجود در هسته عناصر از ذرات بسیار کوچکتری به نام کوارک‌ها ساخته شده‌اند، برای کنار هم قرار گرفتن کوارک‌ها و تشکیل پروتون و نوترون نیروی بسیار قوی ذرات گلوئون لازم است. در واقع ذرات بنیادی به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند؛ گروه اول که مثل فوتون‌ها که با خود نیرو حمل میکنند را بوزون و گروه دوم مثل الکترون‌ها که ماده می‌سازند را فرمیون می‌نامند.»
به گفته این دانشمند، در این دنیای فوق پیچیده، گلوئونها از نظر ساختار و نیرو شباهت‌هایی به فوتون‌ها دارند. فوتون‌ها انرژی را از طریق نیروی الکترومغناطیس و در شکل نور حمل میکنند اما گلوئونها نقش فوتون‌ها را در مقیاسی بزرگتر و در قالب انرژی قدرتمند هسته‌ای اعمال میکنند. وی در مورد تفاوت‌های میان این دو دسته از ذرات بنیادی افزود: گلوئونها بر خلاف فوتون‌ها از انرژی خود تاثیر می‌پذیرند و در نتیجه فوتون‌ها نمی‌توانند در پیوندهای بین ذرات حضور داشته باشند، اما گلوئونها تحت تاثیر انرژی قدرتمند هسته‌ای در پیوندهای بین ذرات حضور یافته و کوارک‌ها و سایر ذرات را می‌سازند.
بسیاری از فیزیک‌دانان پس از این نظریه معتقدند که ممکن است سایر ذرات کشف نشده در آزمایشهای شتاب دهنده مطرح جهان در گروه گلوئونها باشند. ریبن ضمن تایید نظریه حضور ذره گلوبال به عنوان ذرات بنیادی که با انرژی خالص هسته‌ای پیوندسازی میکنند، افزود: با این که آزمایشهای بسیاری برای شناسایی ذره گلوبال موسوم به مزون (f0(1710 انجام شده اما طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده باید چند آزمایش تکمیلی در برخورد دهنده بزرگ هادرونی و شتابگر کشور چین انجام شود. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله Physical Review Letters منتشر شده است
بیگ بنگ: کیهان ۱۳٫۸ میلیارد ساله است، در حالی که سیاره ی ما تنها ۴٫۵ میلیارد سال پیش پدید آمد. برخی دانشمندان بر این باورند که این شکاف زمانی بدان معناست که حیات در سیارات دیگر می تواند میلیاردها سال قبل تر از شکل گیری سیاره ی ما، وجود داشته باشد. با این حال، فعالیت های نظری جدید نشان می دهد که حیات در عصر حاضر از دیدگاه کیهانی نابهنگام و زودرس بوده است.
این تصویر هنری ستاره ی کوتوله ی سرخی را نشان می دهد که یک جفت سیاره ی قابل سکونت به دور آن می چرخند. از آنجا که ستاره های کوتوله سرخ عمری طولانی دارند، احتمال حیات کیهانی در آنها با گذشت زمان قوت می گیرد. در نتیجه، حیات زمینی را می توان ” زودرس ” به شمار آورد.
به گزارش بیگ بنگ، آوی لئوب محقق ارشد مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتوسنیان می گوید: « اگر بپرسید، احتمالا حیات چه زمانی پدیدار گشت؟ شاید ساده لوحانه پاسخ دهید که اکنون. اما یافته های ما گویای آن است که احتمال شکل گیری حیات در آینده ی دور بسیار بیشتر است.» تا آنجا که ما می دانیم احتمالا حیات در حدود سی میلیون سال بعد از بیگ بنگ به وجود آمد، زمانی که نخستین ستاره ها با عناصری ضروری از قبیل کربن و اکسیژن کیهان را غنی ساختند. حیات ده تریلیون سال بعد با مرگ مواجه خواهد شد، یعنی زمانی که آخرین ستاره ها نیز خاموش شده و بمیرند. لئوب و همکارانش احتمال نسبی حیات بین این دو مرز را مورد توجه قرار دادند.
عمر ستارگان به عنوان دلیل عمده شناخته شده است، هر چقدر جرم ستاره ای بیشتر باشد، عمر آن کوتاه تر می شود. ستارگانی که سه برابر بزرگتر از جرم خورشید دارند، قبل از آنکه حیات شانسی برای تکامل داشته باشد، منقرض خواهند شد. اما بر عکس، کوچکترین ستارگان که کمتر از ده درصد جرم خورشید دارند، به مدت ده تریلیون سال به حیات خود ادامه می دهند. پس این امکان برای پدیدار شدن حیات در هر سیاره ای که میزبان آنها باشند، فراهم می آید. در نتیجه، احتمال حیات با گذشت زمان قوت می گیرد؛ در واقع، احتمال شکل گیری حیات هزار بار در آینده دور بیشتر از اکنون است.
لئوب می افزاید: « حال این سوال به ذهنتان خطور می کند که چرا ما در آینده و در نزدیکی ستاره ای با جرم کم زندگی نمی کنیم”؟” یکی از احتمالات این است که ما موجوداتی زودرس هستیم. اما احتمال دیگر می گوید محیط پیرامون ستاره ای با جرم کم، حیات را با تهدید بزرگی مواجه می سازد. » اگرچه ستارگان کوتوله سرخ با جرم کم مدت زمان زیادی عمر می کنند، ولی تهدیدهای منحصر بفردی را هم به ارمغان می آورند. آنها در دوران جوانی، شعله های شدید و اشعه های فرابنفش را ساطع می کنند که می تواند جو را از جهانی سنگی در منطقه ی قابل سکونت تهی نماید.
به منظور تشخیص اینکه کدام احتمال صحت دارد – موجودیت زودرس ما یا خطر ستاره های کم جرم – لئوب مطالعه ی ستاره های کوتوله ی سرخ مجاور و سیارات آنها را برای بررسی علائم سکونت پیشنهاد می کند. عملیات فضایی آتی نظیر ماهواره ی کاوشی و تلسکوپ فضایی وب رسیدن به پاسخ این پرسش ها را تسهیل خواهند بخشید. جزئیات بیشتر این پژوهش در Journal of Cosmology and Astroparticle Physics منتشر شده است.
بیگ بنگ: زمین می تواند برای حداقل ۱٫۷۵ میلیارد سال دیگر میزبان حیات باشد اگر هولوکاست هسته ای اتفاق نیفتد، سیارکی به زمین برخورد نکند و یا فاجعه ای رخ ندهد.
اما حتی بدون این سناریوها، نیروهای نجومی در نهایت این سیاره را به یک جای غیر قابل سکونت تبدیل خواهند کرد. جایی بین ۱٫۷۵ تا ۳٫۲۵ میلیارد سال دیگر، زمین به یک منطقه غیر قابل سکونت و به یک منطقه گرم تبدیل خواهد شد. مناطق قابل سکونت با آب تعریف می شوند (چه در منظومه شمسی و چه در منظومه های بیگانه)، سیاره تنها باید در فاصله مناسب از ستاره باشد تا دارای آب مایع وجود داشته باشد؛ در شرایط نزدیک به خورشید به دلیل گرمای زیاد، اقیانوس های زمین بخار خواهند شد. اما نگرانی اصلی محققان برای جستجوی حیات در سیارات دیگر است نه پیش بینی جدول زمانی برای پایان زندگی بر روی زمین.
فرگشت موجودات در روی زمین نشان می دهد که این روند به زمان زیادی نیازمند دارد. سلول های ساده برای اولین بار نزدیک به ۴ میلیارد سال پیش در زمین شکل گرفتند، ۴۰۰ میلیون سال پیش حشرات، ۳۰۰ میلیون سال پیش دایناسورها و ۱۳۰ میلیون سال پیش گیاهان گلدار بر روی زمین شکل گرفتند. آناتومی بدن انسان نشان می دهد انسان مدرن از حدود ۲۰۰٫۰۰۰ سال پیش روی زمین بوده است. بنابراین شما می توانید ببینید که واقعا چقدر زمان طولانی برای توسعه یک حیات هوشمند طول می کشد.
محققان ابزار جدیدی را برای کمک به ارزیابی مقدار زمان مورد نیاز برای فرگشت ِ حیات بر روی سیارات توسعه دادند. یک مدل که مدت زمانی که یک سیاره در منطقه قابل سکونت سپری می کند و در حال حاضر ۸ سیاره که مریخ هم جزء آنهاست را پیش بینی می کند. آنها محاسبه کردند که طول عمر قابل سکونت در منطقه ای که زمین در آن قرار دارد ۷٫۷۹ میلیارد است (از عمر زمین تاکنون ۴٫۵ میلیارد سال گذشته است). در همین حال، طول عمر سیارات دیگر ۱ میلیارد سال تا ۵۴٫۷۲ میلیارد سال پیش بینی شده است.
اگر ما نیاز به حرکت به یک سیاره دیگر داشته باشیم، مریخ احتمالا بهترین شرط بندی ما خواهد بود. این سیاره بسیار نزدیک از ما در منطقه قابل سکونت واقع شده است و تا پایان عمر خورشید( ۶ میلیارد سال دیگر از هم اکنون ) باقی خواهد ماند.
بیگ بنگ: اگر شما هم تا به حال مثل ما در رصد رویدادهای آسمانی موفق نبوده اید، احتمالا نمی خواهید بارش شهابی “برساوشی” امسال را از دست بدهید. متخصصان پیش بینی می کنند که در بارش روز ۱۱ و ۱۲ آگوست، ما دو برابر تعداد معمول شهاب را مشاهده خواهیم کرد، و وقتی داریم درباره بارشی شهابی برساوشی حرف می زنیم، مطمئن باشید که این مقدار ِ بسیار زیادی است.
به گزارش بیگ بنگ، “بیل کوک”، از اداره محیط های شهابی ناسا، در بیانیه ای اعلام کرد:”طبق پیش بینی ها طغیان شهابی امسال به میزان دو برابر در شب های۱۱ و ۱۲ آگوست قابل مشاهده خواهد بود. اگر شرایط مناسب باشد، نرخ شهاب ها می تواند به تعداد ۲۰۰ عدد در هر ساعت برسد.” برای اینکه بتوانید این مقدار را تصور کنید، در یک سال ِ عادی، نرخ بارش شهابی باید تعدادی برابر ۸۰ عدد در هر ساعت داشته باشد.
پس چطور امسال، می توانیم این همه خوش بگذرانیم؟ تا جایی که ما می دانیم علتش این است که هر ساله بارش های شهابی مانند “برساوش” و “اتا دلوی” به ما سر می زنند، در حالی که امسال کره زمین به این بارش ها نزدیک می شود. رویداد بارش شهابی برساوشی زمانی رخ می دهد که چرخش زمین، ما را به مسیر دنباله دار سویفت-تاتل می رساند و معمولا ما فقط به بقایای دم این دنباله دار که هنگام حرکت در فضا پخش شده، می رسیم.
مدار زمین به سمت باقی مانده های دنباله دار سویفت-تاتل در حرکت است که موجب بارش شهابی برساوشی می شود.
ولی این بار فرق می کند، همانگونه که “اریک مک” به خبرگزاری سی نت توضیح داد: “امسال اتفاق خیلی نادری می افتد و آن هم این است که جاذبه سیاره مشتری این بقایا را کمی نزدیک تر می کشد، که به سیاره ما اجازه می دهد دقیقا از وسط این جریان رد شود، که باعث می شود شهاب های بیشتری دیده شوند.” زمین هم اکنون شروع به گذشتن از مسیر دنباله دار سویفت-تاتل کرده، و انتظار می رود تا ۲۴ آگوست سایه آن را دنبال کند. اوج این رویداد در روز های ۱۱ و ۱۲ آگوست اتفاق خواهد افتاد، که به این معنی است که شما تعداد زیادی شهاب در کمترین زمان، مشاهده خواهید کرد. اگر واقعا مشتاق هستید، می توانید تلاش برای شکار آنها را شروع کنید که با سرعت حدود ۶۰ کیلومتر بر ساعت حرکت می کنند.
موقعیت بارش شهابی به سمت شمال شرق آسمان در صورت فلکی برساوش میباشد.
همانگونه که “سارا لوین” در وب سایت اسپیس پیشنهاد می کند، اگر شما در نیمکره جنوبی زمین ساکن هستید، شهاب ها در صورت فلکی «برساووشی» دیده خواهند شد، که در ساعت ۱۰ شب در افق تشکیل می شود. ولی اگر بهترین نتیجه را می خواهید، باید تا بعد از نیمه شب بیدار بمانید. خانم لوین می گوید:”آنها در تمام آسمان دیده خواهند شد، ولی طوری به نظر خواهد آمد که انگار از صورت فلکی «برساووشی» دور می شوند.” در عین حال نیمکره شمالی قطعا منظره بهتری خواهد داشت. در روزهای ۱۲ و ۱۳ آگوست، به سمت صورت فلکی برساووشی نظاره کنید و در شمالی ترین نقطه ممکن باشید تا از پرواز شهاب سنگها لذت ببرید. اگر می خواهید از روی کاناپه تان بلند نشوید، می توانید این رویداد را به صورت زنده در شبکه تلویزیونی ناسا در شب های ۱۱ و ۱۲ آگوست در ساعت ۱۰ شب مشاهده کنید.
نکته: ساعت ها به وقت گرینویچ هستند.
بیگ بنگ: در فضا، ما با اجرام و فواصل عظیمی روبرو هستیم. در بین چیزهای موجود در کهکشان، زمین نسبتا کوچک به حساب می آید. حتی در منظومه شمسی، ما نسبت به سیارۀ مشتری (بیش از ۱۰۰۰ زمین در مشتری جا می شود) و خورشید (بیش از یک میلیون زمین در خورشید جا می شود) کوتوله ای بیش نیستیم.
دانشمندان نخستین نقشه از یک ابرخوشه عظیم به نام لانیکیا (ابرخوشه ای که کهکشان راه شیری و بسیاری دیگر از کهکشانها در آن وجود دارند) را تهیه کنند. این تصویر که در واقع به کمک شبیه سازی کامپیوتری توسط مجله نشنال ویدئو طراحی شده است، نمایی از ابرخوشه کهکشانی غول پیکر ذکر شده را به تصویر می کشد، و موقعیت کهکشان راه شیری نیز در این تصویر با نقطه قرمز رنگ مشخص شده است.
به گزارش بیگ بنگ، حتی خورشید ما هم، وقتی با بزرگترین ستاره های شناخته شده مقایسه می شود ناچیز به نظر می آید. خورشید یک ستاره نوع جی است، کوتوله زیبای زرد رنگی که در مقیاس کیهانی متوسط به حساب می آید. اما بعضی ابرستاره ها، بسیار بسیار بزرگ هستند. بزرگترین ستاره ی شناخته شده احتمالی، ستاره بنامUY Scuti شعاعی ۱۷۰۰ برابر خورشید دارد، بنابراین می تواند حدود پنج میلیارد خورشید ما را در خود جای دهد. این در حالی است که این ستاره فقط ۳۰ برابر خورشید جرم دارد، بنابراین می توان گفت در فضا جرم و حجم لزوما با هم متناسب نیستند.
در بالای لیست اشیاء بزرگ کیهانی، سیاهچاله ها و به طور خاص، سیاهچاله های ابرسنگین مرکز کهکشان (سیاهچاله مرکز کهکشان راه شیری ۴ میلیون بار سنگین تر از خورشید است) به چشم می خورند. بزرگترین سیاهچاله ابرسنگین تقریبا ۲۱ میلیارد بار سنگین تر از خورشید است و در خوشه کهکشانی کما واقع شده که شامل بیش از ۱۰۰۰ کهکشان است.
در جهان اجرامی حتی بزرگتر از سیاهچاله های ابرسنگین هم وجود دارد. کهکشان ها مجموعه ای از منظومه های ستاره ای هستند و درون این منظومه ها همه چیز یافت می شود (مانند سیارات، ستاره ها، سیارک ها، دنباله دارها، گاز، گرد و غبار و …). قطر کهکشان راه شیری طبق آمارهای سازمان ناسا حدود صد هزار سال نوری است. یک سال نوری فاصله ای است که نور در یک سال طی می کند. تشخیص بزرگترین کهکشان ها بسیار سخت است، زیرا مرز کهکشان ها به طور دقیق مشخص نیست، اما قطر بزرگترین کهکشانی که ما می شناسیم، میلیونها سال نوری است.
تصویری از خوشه کهکشانی عظیم MACS J0717.5 + 3745 که تلسکوپ فضایی هابل ثبت کرده است.
حال ما به جواب سوال بزرگترین ساختار جهان نزدیک شده ایم. کهکشان ها اغلب با نیروی گرانشی خود، در گروه هایی که خوشه های کهکشانی نامیده می شوند حول یکدیگر جمع می شوند. (به طور مثال، کهکشان راه شیری بخشی از یک گروه محلی کوچک است که مشتمل بر دو دوجین کهکشان است، و کهکشان آندرومدا را هم عضوی از آن است) در ابتدا ستاره شناسان تصور میکردند که بزرگترین ساختار موجود خوشه های کهکشانی هستند. اما در دهه ۱۹۸۰ محققان متوجه شدند که گرانش ناشی از خوشه های کهکشانی گروه های بزرگی از آنها را تحت عنوان یک ابرخوشه ایجاد می کند.
بزرگترین ابرخوشه کهکشانی کدام است؟
بزرگترین ابرخوشه شناخته شده جهان «دیوار بزرگ هرکول-کورونا بوریلیس» نامیده می شود. وجود این ابرخوشه اولین بار در سال ۲۰۱۳ گزارش شد و چندین بار توسط همان تیم مورد مطالعه قرار گرفته است. این ساختار به حدی عظیم است که ۱۰ میلیارد سال طول می کشد تا نور تمام آن را بپیماید، برای درک این عظمت یادآوری می کنیم که عمر کیهان فقط ۱۳٫۸ میلیارد سال است.
این ساختار بزرگ توسط نوری که تیم تحقیقاتی (به رهبری استفان هرواث، به همراه دانشگاه ملی لهستان) در حین نقشه‌برداری انفجارهای پرتو گامایی مشاهده کرد، کشف شد. ابتدا تصور می شد که این نور متعلق به یک ابرنواختر یا ستاره های عظیمی که در انتهای عمر خود منفجر می شوند، باشد. اعتقاد بر این است که انفجار پرتوهای گاما (که معمولا ناشی از ابرنواخترها می باشند) نشانه خوبی برای یافتن محل توده های عظیم کیهان است، چون ستاره های بزرگ (که ابرنواخترها از آنها به وجود می آیند) تمایل به جمع شدن در مناطق متراکم دارند. ابرخوشه ذکر شده در بررسی های اولیه از اشعه گامای دریافت شده، از منطقه ی خاصی با فاصله ۱۰ میلیارد سال نوری از ما که در صورت فلکی هرکول قرار دارد، کشف شد.
کهکشان ها بصورت ابرخوشه های کهکشانی در شبکه کیهانی توزیع شده اند. ( هر پارسک بیش از ۳٫۲ میلیون سال نوری میباشد)- تصویر شبیه سازی شده است.
اما معمای اصلی این است که چنین ساختار عظیمی چگونه به وجود آمده است. در مقاله ای از سایت دیسکاوری نیوز که در سال ۲۰۱۳ منتشر گردید، به این نکته اشاره شد که به نظر می رسد این ساختار عظیم یکی از اصول کیهان شناختی درباره تشکیل و تکامل جهان را نقض می کند. این اصل خاص می گوید که اگر در مقیاسی که به اندازه کافی بزرگ باشد مواد را مورد مشاهده قرار دهیم، یک دست و همگن به نظر خواهند آمد، اما این ابرخوشه، همگن و یک دست گزارش نشده است.
جان هاکیلا محقق و ستاره شناس از کالج چارلستون کالیفرنیای جنوبی، در مقاله ای در سال ۲۰۱۴ در این باره می گوید: «فکر میکنم چنین ساختاری بیش از حد بزرگ است که بتواند وجود داشته باشد، من هنوز هم به وجود آن شک دارم» او گفت احتمالی هر چند خیلی کم وجود دارد که پرتوی گامایی که در آن موقعیت مشاهده شده، تصادفی بوده باشد، البته این احتمال چیزی کمتر از ۱ درصد است. او اضافه کرد: «بنابراین ما معتقدیم که این ساختار وجود دارد، همچنین ساختارهای دیگری هم وجود دارند که اصل همگنی جهان را نقض می کنند مثل: «دیوار بزرگ اسلون» و «گروه بزرگ اختروش سترگ». بنابراین ممکن است موارد دیگری هم وجود داشته باشد، و برخی حتی بزرگتر از اینها هم باشند. این را فقط زمان مشخص خواهد کرد.»
بیگ بنگ: بر اساس گفته های محققان، برداشت ما از کهکشان راه شیری باید دستخوش تغییر عمده قرار بگیرد. یافته های ستاره شناسان حاکی از آن است که منطقه ی بزرگی در پیرامون مرکز کهکشان ما به چشم می خورد که عاری از ستاره های جوان می باشد.
برداشت یک هنرمند از توزیع ضمنی ستاره های جوان نشان دهنده ی پس زمینه ای از تصویر راه شیری است که در اینجا به عنوان ستاره تپشگر قیفاووسیی و به رنگ آبی مشاهده می شود. به استثنای بخش کوچکی در مرکز کهکشان، انتظار می رود بخش مرکزی با فاصله ی هشت هزار سال نوری دارای تعداد انگشت شماری ستارۀ قیفاووسیی باشد. لذا، از تعداد ستاره های جوان کمتری نیز برخوردار است. اعتبار: دانشگاه توکیو
به گزارش بیگ بنگ، تحقیقات بین المللی تحت رهبری پروفسور نوریوکی ماتسوناگا از دانشگاه توکیو، نشان می دهد که باید برداشت ما از کهکشان راه شیری دستخوش تغییر عمده قرار بگیرد. ستاره شناسانی از کشورهای ژاپن، آفریقای جنوبی و ایتالیا در یافتند که منطقه ی بزرگی در پیرامون مرکز کهکشان ما وجود دارد که تهی از ستاره های جوان می باشد.
راه شیری کهکشانی مارپیچی حاوی میلیارد ها ستاره است و خورشید ما با فاصله ای نزدیک به ۲۶ هزار سال نوری از مرکز آن قرار دارد. اندازه گیری توزیع این ستاره ها برای درک ما از چگونگی تشکیل و تکامل کهکشان حائز اهمیت بسیاری است. ستاره های قیفاووسی برای این منظور ایده آل هستند. این ستاره ها بسیار جوان تر ( بین ۱۰ و ۳۰۰ میلیون سال سن) از خورشید ما هستند که ۴٫۶ میلیارد ساله است و طی چرخه ای منظم، با ساطع کردن نور به تپش خود ادامه می دهند. طول این چرخه با شدت روشنایی ستاره قیفاووسی ارتباط دارد. پس در صورتی که ستاره شناسان به رویت آنها بپردازند، می توانند میزان روشنایی آن ستاره ها را مورد محاسبه قرار دهند و همچنین، آن را با چیزی که در زمین مشهود است، مقایسه نمایند. بدین ترتیب، زمینه برای محاسبه فاصله ی آن هموار می شود.
علی رغم تمامی این کارها، پیدا کردن ستاره های قیفاووسی در راه شیری امری دشوار جلوه می کند چرا که کهکشان پر از گرد و غبار و گازهای میان ستاره ای است. این عاملی برای مسدود کردن نور بوده و ستاره های بسیاری را از دیده ما پنهان می کند. تیم تحقیقاتی ماتسوناگا با تحلیل مشاهدات نیمه مادون قرمز حاصل از تلسکوپ ژاپنی-آفریقایی واقع در سادرلند آفریقای جنوبی این نقیصه را برطرف کردند. آنها بر خلاف پیش بینی ها به ندرت ستارگان قیفاووسی را در منطقه بزرگ مشاهده کردند که هزاران سال نوری از هسته ی کهکشان فاصله دارد.
تصویری هنری از مکان ستارگان قیفاووسی تازه کشف شده در کهکشان راه شیری که با رنگ زرد مشخص شده است.
نوریوکی در طی توضیحاتی می افزاید: « ما در گذشته با اتکا به مشاهدات مان استنباط کردیم که ستارگان قیفاووسی در مرکز راه شیری واقع شده اند( در منطقه ای با شعاع تقریبی ۱۵۰ سال نوری). اما اکنون شاهد آن هستیم که خارج از این منطقه، بیابانی بزرگ از ستاره ی قیفاووسی با فاصله ای حدود ۸ هزار سال از مرکز وجود دارد.» پس پژوهش ها این نتیجه را در پی دارد که بخش اعظم کهکشان ما معروف به دیسک فوق درونی هیچ ستاره جوانی ندارد. محققی بنام مایکل فیست می نویسد: « نتایج ما مغایر با سایر کارهای گذشته است، اما با پژوهش های ستاره شناسان رادیویی همخوانی دارد. آنها نیز معتقدند هیچ ستاره جدیدی در این بیابان متولد نمی شود.»
محقق دیگری به نام جوزپه بونو خاطر نشان کرد: « نتایج فعلی نشان می دهد که هیچ گونه تشکیل ستاره ی چشمگیری طی صدها میلیون سال در این منطقه بزرگ رخ نداده است. حرکت و ترکیب شیمیایی ستارگان قیفاووسی جدید به ما کمک می کنند تا درک بهتری نسبت به تشکیل و تکامل کهکشان راه شیری بدست آوریم.» ستاره های تپشگر قیفاووسی برای اندازه گیری فواصل اجرام در جهان دور دست مورد استفاده قرار می گیرند و پژوهش جدید نمونه ای است به جای تکنیک مشابهی که پرده از راز ساختار کهکشان راه شیری خودمان بر می دارد. جزئیات بیشتر این پژوهش در “یادداشت های ماهانه انجمن نجوم سلطنتی” منتشر شده است.
بیگ بنگ: محققان موسسه تحقیقاتی ساوت وست ایالت کلرادو آمریکا با استفاده از تلسکوپ زمینی جِمنای در هاوایی، برای نخستین بار توانستند فروپاشی اتمسفر آیو قمر مشتری را به طور مستقیم مشاهده کنند.
تصویری هنری از آیو قمر مشتری
اخترشناسان از مدتی قبل مشکوک بودند که وقتی مشتری مانع تابش نور خورشید به قمر آیو می شود، احتمالا تغییرات محسوسی در اتمسفر آن روی می دهد، اما تاکنون امکان مشاهده این فرآیند میسر نبود. قمر آیو مکانی کاملا تاریک با اتمسفر سمی است و فعال ترین نمونه های آتشفشان های موجود در منظومه شمسی را در خود جای داده است.
بر اساس تحقیقات جدید، مشتری هر روز به مدت ۲ ساعت مانع رسیدن نور خورشید به قمر آیو می شود و آن را در سایه قرار می دهد. در نتیجه ی این پدیده، دمای آیو به سرعت تا ۱۶۸- درجه سانتی گراد کاهش می یابد و اتمسفر آن که مملو از دی اکسید گوگرد(SO2) است، به سرعت یخ زده و روی سطح قمر می ریزد. پس از خروج قمر از سایه، تابش نور خورشید موجب افزایش دمای سطحی آن تا ۱۴۸- درجه سانتیگراد شده و دی اکسید گوگرد به صورت بخار، مجددا به اتمسفر باز می گردد. این چرخه هر روز در این قمر تکرار می شود و از آنجا که هر روز مشتری حدود ۱٫۷ روز زمینی است، می توان گفت اتمسفر آیو دائما در حال فروپاشی و بازیابی است.
تصویری که فضاپیمای گالیله از آیو قمر مشتری ثبت کرده است.
آیو(Io) نزدیکترین قمر به مشتری و یکی از چهار قمر گالیله ای این سیاره ی گازی است. این قمر از نظر اندازه کمی بزرگتر از ماه است و با ۴۰۰ آتشفشان فعال، فعال‌ترین جرم منظومه شمسی از نظر ساختاری است. علت فعالیت آتشفشانی بیش از حد آیو انرژی و اثر جزر و مدی مشتری و سایر اقمار گالیله‌ای این سیاره بر این قمر است. این قمر در عین حال بالاترین چگالی را در میان قمرهای سامانه خورشیدی دارد. پژوهشگران دریافته‌اند که سطح این قمر به شدت بوی نامطبوعی مانند بوی تخم مرغ گندیده میدهد که ناشی از انتشار سولفور آهن و سایر ترکیبات گوگردی از آتشفشانهای سطح این قمر است.
مشاهدات جدید نشان دهنده این است که اتمسفر آیو در یک حالت ثابت از فروپاشی و بازیابی است که بخش بزرگی از اتمسفر با تصعید یخدی اکسید گوگرد پشتیبانی میشود. اگرچه آتشفشانهای بیش فعال آیو منبع نهایی دی اکسید گوگرد هستند، نور خورشید فشار اتمسفر را به صورت روزانه با کنترل درجه حرارت یخ بر روی سطح کنترل میکند. محققان این مشاهدات از آیو را طی دو شب در ماه نوامبر سال ۲۰۱۳ و زمانی که این قمر نزدیک به ۷۰۰ میلیون کیلومتر از زمین فاصله داشت با تلسکوپ زمینیجمنای انجام دادند. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریه Geophysical Research منتشر شده است.
بیگ بنگ: بر طبق یکی از مطالعات جدید، احتمالا انفجار ابرنواختری در دور دست ها در ۲٫۵۹ میلیون سال قبل منجر به انقراض گسترده ای روی زمین شده است. محققان می گویند:« ذرات باردار و پرسرعتی به نام پرتوهای کیهانی که شاید در اثر انفجار یک ابرنواختر پدید آمده اند، احتمالا در تغییرات آب و هوایی نقش داشته اند. این تغییرات ظاهرا به انقراض تدریجی در پایان دوره ی پیلوسن و آغاز دوره ی پلیستوسن ختم شده اند.»
تصویری هنری از بقایای انفجار ابرنواختر که به عنوان ۱۹۹۳J، شناخته می شود و از یک سیستم دو ستاره ای تشکیل شده است.
به گزارش بیگ بنگ، آدریان ملوت، محقق دانشگاه کانزاس در طی بیانیه ای اعلام کرد: «آفریقا خشکید و بسیاری از جنگل ها به بیابان تبدیل شدند. در طول این دوره و بعد از آن، ما به دفعات با پدیده ی انجماد که به عصر یخی معروف است، مواجه شدیم. مشخص نیست چرا چنین اتفاقی افتاد. این پدیده بحث برانگیز است اما شاید پرتوهای کیهانی به نحوی با آن ارتباط داشته اند.»
ملوت و همکارانش به رهبری بریان توماس از دانشگاه واشبرن کانزاس شبیه سازی های کامپیوتری انجام دادند که چگونگی تاثیر گذاردن ابرنواخترها را بر آب و هوا و زیست کره ی زمین مدل سازی می کند. ( ابرنواخترها به دو شکل اتفاق می افتند: زمانی که ستاره ای بسیار بزرگتر از خورشید با پایان سوخت روبرو شده و می میرد، یا هنگامی که لاشه ی ستاره ابرمتراکمی که کوتوله ی سفید نامیده می شود، ماده ی فراوانی را از ستاره ی همجوار خود می دزدد از آستانه ی جرمی عبور کرده و منفجر می شود).
محققان علاقه خاصی به آن دسته از ابرنواخترهایی نشان داده اند که در حدود ۳۰۰ سال نوری از زمین به وقوع پیوستند، چرا که به عقیده ی دانشمندان چنین رویداد هایی اخیرا دوبار به طور ناگهانی اتفاق افتاده اند: اولی ۶٫۵ میلیون تا ۸٫۷ میلیون سال قبل و دیگری ۱٫۷ تا ۳٫۲ میلیون سال قبل. احتمال می رود ابرنواختر دوم با انقرض پیلوسن-پلیستوسن ارتباط داشته باشد.
ملوت با اشاره به اینکه ۳۰۰ سال نوری بسیار نزدیک نیست خاطر نشان کرد: « انتظار داشتم تاثیر بسیار اندکی وجود داشته باشد.» بنابراین، نتایج تعجب برانگیز بودند. برای مثال، شبیه سازی های تیم تحقیقاتی نشان می دهد که چنین ابرنواخترهایی آسمان شب را غرق در نور آبی کردند. این نور به قدری روشن بود که تا هفته ها در الگوی خواب حیوانات اختلال ایجاد نمود. و نکته ی مهم تر اینکه احتمالا موجی از تشعشع موجودات زنده ی روی زمین و بخش های ژرف اقیانوس ها را هدف قرار داد.
ملوت افزود: « پرتوهای کیهانی مسئله ی بزرگی به شمار می آیند. پرتوهای کیهانی پرانرژی بسیار نادر اند. آنها به مدت صد تا هزاران سال با ضریب تقریبی ۱۰۰ به تعداد زیادی رو به افزایش می گذارند. پرتوهای کیهانی پرانرژی پرتوهایی هستند که قابلیت نفوذ به جو را دارند. آنها مولکول ها را در هم می شکنند. آنها می توانند الکترون ها را از اتم جدا کنند که تا این اتفاق تا سرحد نابودی ادامه می یابد و طبعا، در ارتفاع بالایی رخ می دهد.»
تحقیقات نشان داد که نتیجه ی نهایی احتمالا سه برابر شدن میزان کلی تشعشعات در سطح زمین بوده است. ملوت گفت: « این میزان برای افزایش سرطان و جهش کفایت می کند، اما نه با اندازه ی چشمگیر. با این حال اگر سرعت جهش را افزایش دهید، فرایند تکامل را تسریع داده اید.» بر اساس مطالعه ی انجام شده، احتمالا تشعشع آب و هوای زمین را نیز تحت تاثیر قرار داده، این شبیه سازی ها نشان می دهد که افزایش شار پرتوهای کیهانی باعث شد تا بسیاری از اتم ها و مولکول های موجود در پایین ترین لایه ی جو زمین بار مثبت یا منفی بگیرند.
محققان می گویند که یونش تروپوسفری شاید حداقل ۱۰۰۰ سال به طول انجامید. محققان در پژوهشی جدید که در نشریه ی اخترفیزیک به چاپ رسیده، این طور می نویسند: « احتمال دارد این عامل باعث تغییر در آب و هوا شده باشد به ویژه در صورتی که ناپایداری وجود می داشت.» (شما می توانید مقاله را بصورت آنلاین و رایگان در اینجا مطالعه کنید: arXiv.org ). تا زمانی که این رویدادها به وقوع می پیوندند، انقراض پیلوسن-پلیستوسن رویدادی کوچک به شمار می آید. مطالعات اخیر گویای آن است که یک ابرنواختر باید به زمین بسیار نزدیک باشد -۲۵ سال نوری یا بیشتر- تا بتواند به انقراض گسترده ای همچون انقراض ۶۵ میلیون سال قبل دایناسورها که بر اثر برخورد شهاب سنگی رخ داده بود، منتهی شود.
بیگ بنگ: سال گذشته گروهی از علاقمندان به فضا متوجه موضوع عجیبی در یک سیستم ستاره ای شدند و سپس تحقیقات گسترده ای توسط چندین تلسکوپ از جمله تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوب اروپا در این خصوص انجام شد که رفتار منحصربفردی را از این ستارگان نشان داد.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، رصدهای جدید این سیستم موسوم به AR Scorpii نشان داده که این پدیده بسیار چشمگیرتر از تصورات قبلی است. آنها دریافتند که این سیستم که در فاصله ۳۸۰ سال نوری از زمین واقع شده، شامل یک جفت ستاره است که دور هم می‌گردند. این دو ستاره بسیار با هم تفاوت دارند و یکی از آنها یک ستاره کوتوله سرخ با جرم یک سوم خورشید بوده، در حالیکه دومی یک ستاره کوتوله سفید به اندازه زمین است اما ۲۰۰ برابر جرم بیشتری دارد.
مشاهدات همچنین نشان داد که AR Scorpii یک سیستم دوتایی عادی نبوده، بلکه رفتار عجیبی را به نمایش گذاشته است. به نظر می‌رسد کوتوله سفید با سرعت بسیار بالایی گردش کرده و در نتیجه الکترون‌ها را با سرعت نزدیک سرعت نور شتاب می‌بخشد. محققان این فرآیند تابش ناشی از ذرات پرانرژی پرسرعت را به یک فانوس دریایی کیهانی تشبیه کرده‌اند که نور آن به سطح ستاره کوتوله سرخ برخورد میکند. این پالس‌های شدید که شامل تابش در فرکانس رادیویی است، باعث درخشش چشمگیر و کم نور شدن آن در هر ۱٫۹۷ دقیقه یکبار شده است.
اگرچه چرخش پرسرعت این کوتوله سفید به توضیح طیف گسترده فرکانس‌های تابشی آن می‌پرازد، اما منبع اصلی الکترون‌ها هنوز پنهان باقی مانده است و محققان هنوز نمی‌دانند این ذرات از کوتوله سفید نشات گرفته‌اند یا منبع آنها ستاره سردتر کوتوله سرخ است. سیستم AR Scorpii اولین بار اوایل دهه ۱۹۷۰ بررسی شد. در آن مرحله، ستاره‌شناسان به این سیستم دوردست نگاه کرده و با بررسی نوسانات آن از جنبه درخشش به این نتیجه رسیدند که احتمالا این یک ستاره با ویژگیهای داخلی است که باعث درخشش و کم‌نور شدن منظوم آن می‌شوند.
در ماه مه ۲۰۱۵ یک گروه از ستاره‌شنان آماتور انگلیسی، آلمانی و بلژیکی یک بار دیگر به این سیستم نگاه کرده و متوجه رفتار عجیب آن شدند. بررسی‌های بیشتر نشان داد که پدیده در حقیقت متشکل از دو ستاره است. جزئیات کامل این تحقیق در مجله نیچر منتشر شده است.
بیگ بنگ: سرس جرم آسمانی ای می باشد که جایی بین سیاره مریخ و مشتری قرار دارد و از این جهت که بسیاری از سیارک ها و اجزای منظومه شمسی به آن شباهت دارند مهم می باشد، در طول میلیون ها سال در اثر برخوردهای، دیگر اجرام منظومه شمسی به سیاره کوتوله سرس دهانه های بزرگ آتشفشانی زیادی بر سطح آن به وجود آمده است.
به گزارش بیگ بنگ، در مقاله ای که به تازگی توسط گروهی از محققان مؤسسه تحقیقاتی جنوب غربی (SwRI) در مجله نیچر منتشر شده بیان شد که تعداد دهانه های آتشفشانی که نظریه ها پیش بینی کرده اند و همینطور بزرگی این دهانه ها بر روی سرس مشاهده نشده است و این موضوع توجه محققانی که زمینه ی تحقیقشان بررسی این گونه اجرام می باشد را به خود جلب کرده، چرا که نظریه برخورد برای سیاره کوتوله سرس ۱۰ تا ۱۵ دهانه با قطر ۴۰۲ کیلومتر و حداقل ۴۰ دهانه با قطر ۲۶۰ کیلومتر پیش بینی می کند در صورتی که مشاهدات این تیم با استفاده از فضاپیمای سپیده دم ناسا(Dawn) حاکی از تنها ۱۶ دهانه آن هم با قطر حدود ۱۰۰ کیلومتر می باشد و هیچ مشاهده ای دال بر وجود دهانه ای با قطر بیش از ۲۸۱ کیلومتر نداشته اند.
سرس نزدیک به ۴٫۵ میلیارد سال پیش و در زمانی شکل گیری گیری منظومه شمسی فرم گرفت و شکل گیری آن نتیجه به هم چسبیدن اجرام کوچکتر به دلیل نیروی گرانش می باشد. سیمون مارچی محقق ارشد مؤسسه SwRI که زمینه تحقیقاتش در حوزه سیارک ها و سیاره های سنگی می باشد می گوید: نظریه اصلی در مورد سرس این است که، سرس به عنوان سیارک کمربند اصلی در اثر تجمع باقی مانده سایر سیارک ها در این موقعیت شکل گرفته است. مارچی و گروهش هنگام بررسی توپوگرافی سراسری که از فضاپیمای سپیده دم بدست آمده بود متوجه شدند که مجموعه ای وسیع از دهانه های با قطر کم بر روی سرس وجود دارد با اینحال باز هم بزرگترین دهانه قطرش تنها به ۲۷۸ کیلومتر می رسید، برای سرس مدل ها بسیار متنوع اند و تفاوت زیادی با دیگر سیارک ها دارد.
دانشمندان معتقدند دهانه ها می توانند به آرامی در طول سالیان متوالی به لایه های زیرین رفته باشند، ممکن است لایه هایی از یخ و دیگر مواد روی دهانه ها را پوشانده باشد اما این نظریه برای دهانه های بزرگ و عمیق نمی تواند صادق باشد. زمانی که فضاپیمای سپیده دم از وستا، سیارکی که تقریبا نصف اندازه سرس است تصویر برداری کرد، تصاویر حاکی از وجود دهانه های بسیار بزرگ بر سطح آن بود که قطر یکی از آنها به ۴۸۲ کیلومتر می رسید و تقریبا یک سمت سیارک وستا را پوشانده بود، بر همین اساس مارچ می گویید از آنجا که وستا دو دهانه ۴۰۰ کیلومتری دارد می توان با برون یابی به این نتیجه رسید که سرس باید شش، هفت یا حتی ده دهانه با قطر ۴۰۰ کیلومتر داشته باشد، در صورتی که این چنین نمی باشد.
پس بر این اساس هیچ شکی نمی باشد که سرس زمانی این دهانه ها را دارا بوده و در طول دوره های زمانی آنها ناپدید شده اند حال با نگاهی دقیق تر محققان راه حلی را ارائه داده اند که می تواند این مسئله را حل کند و آن این است که سطوح صاف پهناوری روی سرس وجود دارند که اینها می توانند جایگاه همان دهانه های وسیع باشند. مرحله بعدی تحقیقات مارچی و همکارانش این است که بدانند چه چیزی باعث از بین رفتن این دهانه های بزرگ شده و اگر چنین اتفاقی برای سیاره کوتوله سرس رخ داده پس برای سایر سیارک ها نیز ممکن است رخ دهد، این تحقیق ممکن است به نتایج بسیار جالبی دست یابد مبنی بر اینکه مدل جدیدی برای تکامل داخل منظومه شمسی، وجود دارد.
بیگ بنگ: با گرم شدن قسمت‌های داخلی سیاره کوتوله پلوتو، بر روی سطح وسیعی از یخ‌های مسطح این سیاره، چندضلعی‌هایی شکل گرفته است. این نتیجه پژوهش‌های دو گروه مستقل از پژوهشگران است که داده‌های به‌دست آمده از مأموریت افق های نو(New Horizons) ناسا را با شبیه‌سازی‌های کامپیوتری ترکیب کرده‌اند تا درک بهتری از اسپاتنیک پلانوم(Sputnik Planum) به دست آورند. اسپاتنیک پلانوم نام منطقه‌ای است که چندضلعی‌های مرموز در آنجا وجود دارد. یک پیامد مهم فرایند همرفت آن است که عمر اسپاتنیک پلانوم ممکن است کمتر از یک میلیون سال باشد که این یعنی پلوتو یکی از جدیدترین سطوح شناخته‌شده در منظومه شمسی است.
تصویری از چند ضلعی های اسپاتنیک پلانوم بر سطح پلوتو که توسط فضاپیمای افق های نو ثبت شده است.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از انجمن فیزیک ایران، فضاپیمای افق های نو ناسا در جولای ۲۰۱۵ از کنار پلوتو گذشت و تصاویری از این سیاره ی کوتوله ثبت کرد. در حالی که این اولین مأموریتی بود که برای کاوش این سیاره کوچک انجام می‌شد، این فضاپیما اطلاعات ارزشمند زیادی را درباره پلوتو و قمرهایش در اختیار دانشمندان گذاشت و اولین تصاویر را از سطح یخی آن گرفت که به دانشمندان برای شناخت پلوتو کمک بزرگی کرد.
اسپاتنیک پلانوم دره‌ای مملو از یخ است که مساحتی در حدود ۹۰۰ هزار کیلومتر مربع را اشغال کرده است، که از این سیاره چهره‌ای جالب ساخته است. به نظر می‌رسد سطح این یخ‌ها (که تصور میشود غالباً از نیتروژن باشد) شکسته و مجموعه کاشی‌های چندضلعی را به وجود آورده باشد که هر یک اندازه‌ای در حدود ۱۰ تا ۴۰ کیلومتر دارند. این چندضلعی‌ها مسطح نیستند بلکه ارتفاع مرکز آنها دهها متر بلندتر از لبه‌های آنهاست که منظره‌ای یخی با ارتفاعاتی با شیب نرم ایجاد کرده‌اند.
حرارت رادیواکتیو
نیتروژن نقطه ذوب ۶۷ کلوین دارد که به قدر کافی بالاتر از دمای سطح پلوتو، یعنی ۳۶ کلوین، است. از این روز سطح اسپاتنیک پلانوم باید جامد باشد. با اینحال، تصور میشود پلوتو هسته‌ای دارد که دربردارنده عناصر رادیواکتیو است که با نابودی آنها حرارت تولید میشود. یخ‌های نیتروژنی رسانای ضعیف حرارت هستند، بنابراین این حرارت رادیواکتیو باید سبب شود که مناطق پایین‌تر نیتروژن به طور قابل توجهی گرم‌تر از سطح آن باشد.
تصویری از چند ضلعی های اسپاتنیک پلانوم بر سطح پلوتو
ویلیام مک‌کینون و همکارانش از گروه زمین‌شناسی، ژئوفیزیک و تصویربرداری افق های نو چنین حدس زدند که دمای بخشهای زیرین سطح یخ به قدر کافی بالا هست تا نیتروژن تا حدی ذوب شده و بتواند مانند سیالی ویسکوز و گران‌رو جاری شود و به حرارت اجازه میدهد به شکل همرفت به سمت بالا حرکت کند. همچنین نیتروژن گرم به آرامی به سمت سطح بالا آمده، در آنجا سرد شده و دوباره به پایین برمی‌گردد. برای آنکه همرفت اتفاق افتد، یخ باید خود را در آرایه‌ای از سلول‌های همرفت مرتب کند و اعضای گروهافق های نو معتقدند هر چندضلعی متناظر با یکی از این سلول‌هاست.
هم رفت با سرعت پایین
در پژوهشی مستقل، الکساندر تروبریج و همکارانش از دانشگاه پردو، پس از آنکه مدل کامپیوتری خود را برای فرایند همرفت تدوین کردند، به همین نتیجه رسیدند. آنها سرعت همرفت را ۱٫۵ سانتی‌متر در سال محاسبه کردند. این بدان معناست که سطح اسپاتنیک پلانوم حدود یک میلیون سال عمر دارد، که با نبود کوه‌های آتشفشانی بر سطح این یخ‌ها نیز سازگار است. این تخمین به محاسبات مک‌کینون و همکارانش، که عمر سطح پلوتو را ۵۰۰ هزار سال برآورد میکنند، نزدیک است.
با اینکه هر دو گروه موافق‌اند که پدیده همرفت اسپاتنیک پلانوم را شکل میدهد، اما بر سر پارامترهای مهمی اختلاف دارند. برای مثال، تروبریج و همکارانش میگویند اندازه چندضلعی‌ها نشان میدهد عمق یخ در سرتاسر سطح حداقل ۱۰ کیلومتر است. اما مک‌کینون و همکارانش میگویند احتمالاً همرفت به شکل «پوششی آهسته‌رو» اتفاق می‌افتد که در آنجا یخ نزدیک سطح بسیار سردتر از یخ‌های داخلی است. نتیجه آن است که سلول‌های همرفت سطح بسیار وسیع‌تری نسبت به عمق‌شان دارند که یعنی عمق آنها در حدود ۳ تا ۶ کیلومتر است.
ضخامت یخ نقش مهمی در چگونگی شکل‌گیری دره زیرین اسپاتنیک پلانوم دارد. گروه مک‌کینون میگویند یخ ۳ تا ۶ کیلومتری مطابق با این واقعیت است که این دره با برخورد شهاب‌سنگ به وجود آمده باشد. با این حال، احتمالاً فرایندهای ژئوفیزیکی پیچیده‌تری در شکل‌گیری این دره نقش داشته‌اند، که توانایی نگه‌داری ۱۰ کیلومتر یخ را دارد. سوال بی‌پاسخ دیگر آن است که چگونه همه آن نیتروژن در این دره در محل اول قرار گرفته‌اند. با وجود آنکه کل مقدار نیتروژن موجود در پلوتو همان مقداری است که دانشمندان حوزه سیاره‌شناسی انتظار داشتند، اما این سوال که دقیقاً چگونه این مقدار زیاد نیتروژن در اسپاتنیک پلانوم پایان می‌یابد، همچنان بی‌جواب مانده و میتواند به اتفاقی مهم در تاریخچه این سیاره کوتوله مربوط باشد، که تاکنون ناشناخته مانده است. هر دو گروه نتایج پژوهش خود را در نشریه ی Nature منتشر کرده اند.
بیگ بنگ: بیش از نیم قرن از حضور جدی انسان در فضا می گذرد اما هنوز مشخص نیست که تملک در ماه و مریخ چگونه است و آیا اصولا می توان از چنین چیزی صحبت کرد؟
از آنجا که فضا محدوده ای بیکران و البته بدون مرز محسوب می شود سؤالهای بی پاسخ زیادی درباره امور حقوقی و قضایی پرواز فضاپیماها به دور زمین و سایر اجرام فضایی نظیر ماه و مریخ مطرح شده که توجه بسیاری از کارشناسان را برانگیخته است. البته کشورهای پیشگام در توسعه اکتشافات فضایی از مدتها پیش به فکر ترسیم سیاستهای کلی در این زمینه بوده اند اما به نظر می رسد این سیاستها همزمان با شدت گرفتن مأموریتهای فضایی و مهیا شدن حضور دوباره انسان در ماورای مدار زمین، کارایی چندانی نداشته باشند.
این روزها که انسان در آستانه عبور از مرزهای فضایی شناخته شده زمین قرار دارد، کم نیستند افرادی که برای یافتن پاسخ سؤالهایشان درباره تملک در فضا به سراغ کتابهای حقوقی می روند. پس از آنکه شوروی سابق در سال ۱۹۵۷ ماهواره اسپوتنیک را به فضا پرتاب کرد، مجمع عمومی سازمان ملل کمیته ای موسوم به «کمیته استفاده صلح آمیز از فضا» (COPUOUS) را تأسیس کرد. سه سال بعد یعنی در سال ۱۹۶۰ انستیتو بین المللی قانون فضا به عنوان یک سازمان غیردولتی تأسیس شد تا همکاریهای بین المللی در فضا با در نظر گرفتن قوانین مشخص توسعه یابد. اما امروزه، دانشگاههای مختلفی در سراسر جهان برنامه ها و قوانین دقیقی را در زمینه حقوق فضا ارایه می کنند.
کمیته استفاده صلح آمیز از فضا در سال ۱۹۵۹ دائمی شد و در حال حاضر نیز ۷۷ عضو دارد که شامل کشورهای پیشرو در عرصه اکتشافات فضایی می شود. از آن جمله می توان به آمریکا، روسیه، ژاپن، چین، کانادا، برزیل، استرالیا و کشورهای عضو آژانس فضایی اروپا اشاره کرد.
این کمیته بازوی اجرایی معاهده هایی است که در راستای ترسیم سیاستهای مشخص مرتبط با فضا و بهره برداری از آن ارائه شده اند. مهمترین معاهده ای که در این زمینه به آن پرداخته می شود «معاهده فضا» نام دارد که در آن سیاستهایی درخصوص دسترسی به اجرام فضایی نظیر ماه ترسیم شده است. این معاهده دارای اصول مشخصی است:
• دسترسی تمام کشورهای جهان به فضا برای توسعه اکتشافات فضایی آزاد است. از این رو هیچ کشور و شخصی بر هیچ بخشی از عالم حاکمیت ندارد و به همین دلیل هیچ کس صاحب ماه نیست.
• استفاده از تسلیحات هسته ای و کشتار جمعی در مدار زمین و سایر اجرام فضایی ممنوع است.
• هر کشوری باید مسؤول آسیبهای ناشی از سیستمهای فضایی خود را بر عهده بگیرد. همچنین دولتها مسؤول فعالیتهای فضایی دولتی و غیردولتی در کشورهایشان هستند.
یکی از سؤالاتی که همواره درخصوص حضور انسان در ماه و مریخ مطرح می شود این است که چگونه می توان درباره قوانین حقوقی مربوط به کلنی سازی در این اجرام فضایی صحبت کرد؟ برخی صاحبنظران پیشنهاد می کنند که از قطب جنوب به عنوان الگویی در این زمینه استفاده کرد. این منطقه از جهان به هیچ کشوری تعلق ندارد و صرفا برای تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می گیرد. اما عملا اکثر کشورهای پیشرو در اکتشافات فضایی نظر مثبتی بر این نگرش ندارند.
مطالب مرتبط
بخش نظرات این مطلب
توضیحات آگهی در حدود 2 خط. ماهینه فقط 10 هزار تومان
توضیحات آگهی در حدود 2 خط. ماهینه فقط 10 هزار تومان
- 2 مهر 1400
- 7 بهمن 1399
- 5 بهمن 1399
- 4 بهمن 1399
- 3 بهمن 1399
- 1 بهمن 1399
- 6 دی 1399
- 3 دی 1399
- 2 دی 1399
- 1 دی 1399
- 7 آذر 1399
- 3 آذر 1399
- 2 آذر 1399
- 2 آبان 1399
- 0 مهر 1399
- 0 مرداد 1399
- 0 تير 1399
- 0 خرداد 1399
- 0 ارديبهشت 1399
- 0 فروردين 1399
- 0 اسفند 1398
- 7 مرداد 1396
- 1 تير 1396
- 3 اسفند 1395
- 6 بهمن 1395
- 5 بهمن 1395
- 3 دی 1395
- 1 دی 1395
- 7 آذر 1395
- 5 آذر 1395
- 3 آذر 1395